یک عادت در بین افرادی که در زندگی از سایرین موفق‌تر هستند وجود دارد و آن چیزی نیست جز خواندن کتاب. خواندن کتاب باعث افزایش سرعت رشد فردی‌تان می‌شود و شما را به سطح بالاتری می‌رساند به طوری که بسیاری از افراد موفق بدون خواندن کتاب نمی‌توانستند به جایگاه فعلی خودشان برسند. امروزه کتاب‌های بسیار زیادی در زمینه‌های مختلف وجود دارد و همواره بر تعداد آن اضافه می‌شود. متخصصان می‌گویند فراوانی کتاب‌ها باعث شده مردم کتاب‌های کمتری نسبت به سابق بخوانند و زیاد بودن کتب این تغییر رفتار را در پی داشته است. متخصصان معتقدند با خواندن کتاب، شخص درگیر فرایندها و مهارت‌هایی عمیق و پیچیده می‌شود که فعال‌سازی بسیاری از مناطق مغز را در پی دارد. شکی در این نیست که خواندن کتاب تمام این بخش‌های مغز را تقویت می‌کند. اما در عین حال افرادی هستند که کتاب‌های زیادی می‌خوانند ولی در شیوه خواندن کتاب دچار اشتباه می‌شوند. آن‌ها صرفا به خواندن تعداد زیادی کتاب می‌پردازند، بدون اینکه بدانند چگونه باید از این اقدام مثبتشان حداکثر استفاده و بهره را ببرند.
کیفیت خواندن، مهم‌تر از کمیت آن است
حقیقت این است که خواندن کتاب برای بیشتر افراد ثمره چندانی ندارد، نه به خاطر اینکه کتاب‌ها بد هستند، مشکل اینجاست این افراد درس‌ها و نکات ارزشمندی که در کتاب وجود دارد را از دست می‌دهند. افرادی هستند که با افتخار می‌گویند هفته‌ای یک کتاب می‌خوانند ولی باید از آن‌ها پرسید چه مقدار از دانشی که در این کتاب‌ها خوانده‌اند را عمیقا درک کرده‌اند، در ذهنشان مانده و به اجرا در آورده‌اند؟ کتاب خواندن باید با اصول خاصی انجام شود. در این مطلب قصد داریم به چند نکته ساده برای یادگیری بیشتر از کتاب‌ها اشاره کنیم تا نتیجه بیشتری از خواندن کتاب بگیرید.
نکات مهم کتاب را برای خود نشانه‌گذاری کنید
با هایلات کردن متن‌های مهم ، به ذهنتان این سیگنال را می‌دهید که به آن‌ها توجه بیشتری کند و به‌این‌ترتیب بهتر می‌توانید این متن‌ها را به خاطر بسپارید. هر متن مفیدی که در کتاب مشاهده کردید رنگی کنید، به‌این‌ترتیب حتی با چند ثانیه تمرکز روی آن، نکته‌ای که نویسنده کتاب قصد انتقال آن را دارد، در ذهن شما بیشتر باقی می‌ماند. اگر بدون هایلایت کردن کتاب و بدون وقفه، فقط به خواندن ادامه دهید بخش بزرگی از اطلاعات خوانده‌شده را به خاطر نخواهید آورد.
مفاهیم عمیق و ارزشمند کتاب را بنویسید
علاوه بر هایلایت کردن جملات و پاراگراف‌های مهم، نوشتن و یادداشت‌برداری از ارزشمندترین نکاتی که در کتاب می‌خوانید، یکی از بهترین راه‌ها برای به خاطرسپاری و درونی‌سازی اطلاعات است. جمله را به‌طور کامل و کلمه به کلمه کپی نکنید، بلکه چیزی که از آن متوجه شدید را بنویسید. به‌این‌ترتیب اطمینان حاصل خواهید کرد آن اطلاعات را درک کرده‌اید و می‌توانید به شرایط شخصی خودتان ربط دهید. یادداشت‌برداری و دوباره نوشتن جملات کتاب به زبانی که خودتان با آن راحت هستید، یکی از کلیدی‌ترین روش‌ها برای سرعت بخشی برای رشد فردی‌تان است. بله ممکن است این کار مقداری زمان ببرد ولی قطعا ارزش این زمان را خواهد داشت زیرا دانش بیشتری کسب می‌کنید.
سعی کنید خلاصه‌ای از کتاب با توجه به درک خودتان بنویسید
بر اساس هایلات‌ها و یادداشت‌برداری‌هایی که انجام دادید، یک خلاصه از کتاب بنویسید. خلاصه را طوری بنویسید که به‌راحتی بتوانید درس‌های موجود در آن را به شرایط خودتان ربط دهید. البته نیازی به خلاصه کردن تک‌تک فصل‌های کتاب نیست زیرا برخی فصل‌ها اهمیت چندانی ندارند. به‌جای این کار، بهتر است وقتتان را روی نکاتی که بسیار ارزشمند هستند بگذارید، خلاصه‌نویسی شاید ساعت‌ها وقت شما را بگیرد ولی این زمان سرمایه‌گذاری شده، ارزشش را خواهد داشت. با خلاصه کردن یک کتاب، دانش بیشتری پس از خواندن آن به دست می‌آورید. علاوه بر این، با خلاصه‌سازی کتاب یک ابزار عالی خواهید ساخت برای زمانی که به این اطلاعات نیاز دارید و می‌توانید به‌سرعت خلاصه کتاب را بخوانید. مثلا زمانی که قصد دارید یک چالش را در کسب و کارتان برطرف کنید، با جستجو در خلاصه کتاب می‌توانید دیدگاه نویسنده را در این باره بخوانید.
هر فصل را جمع‌بندی کنید
در انتهای فصول برخی کتاب‌ها، نتیجه‌گیری و خلاصه آن وجود دارد که کار را برای خواننده آسان می‌کند. بعد از خواندن هر فصل کتاب، فورا به سراغ فصل بعد نروید. به‌جای این کار چندین دقیقه صرف خواندن نتیجه فصل و یا نوشتن خلاصه فصل کنید. به‌این‌ترتیب از پردازش اطلاعاتی که خوانده‌اید توسط ذهنتان اطمینان خواهید داشت. اگر به سراغ فصل بعد بروید، یا فورا یک فعالیت دیگر را پس از خواندن فصل انجام دهید به‌احتمال خیلی قوی اغلب اطلاعات موجود در کتاب را به خاطر نخواهید آورد و محتوای کتاب در ذهنتان ثبت نمی‌شود. ذهن شما پس از خواندن کتاب نیاز به مقداری زمان دارد تا اطلاعات را در جای درست قرار دهید و نتیجه‌گیری آخر فصل یا تفکر درباره آن می‌تواند این کار را انجام دهد.
توصیه‌هایی را در عمل بکار گیرید
این نکته شاید مهم‌ترین نکته در خواندن کتاب باشد که می‌تواند سرعت یادگیری و رشد فردی‌تان را بالا ببرد. واقعا باعث تعجب است که بسیاری از مردم پس از خواندن کتاب اقدامات پیشنهادی آن را انجام نمی‌دهند. باید اعتراف کرد که اغلب ما چنین هستیم و پس از خواندن کتاب، بر اساس آموخته‌هایمان دست به عمل نمی‌زنیم و اغلب مسیر قدیمی را می‌رویم. صرفا معتاد دانش و اطلاعات جدید نباشید، دانش و اطلاعات زمانی که می‌تواند در زندگی‌تان تغییر ایجاد کند را به‌کارگیرید. تصور نکنید دانش بیشتر، پاسخی به مشکلات شماست. پاسخ مشکل شما در عمل کردن بر اساس آموخته‌هایتان است. به‌جای معتاد اطلاعات بودن، به‌طور مداوم دست به عمل بزنید و تست کنید. فقط بعد از دست زدن به اقدامات لازم است که تغییرات و نتایج بهتری را مشاهده خواهید کرد، به اهداف بیشتری می‌رسید، اعتمادبه‌نفس بیشتری می‌یابید و پی می‌برید چیزها در واقعیت چگونه کار می‌کنند. به یاد بسپارید که نویسنده‌ها ماه‌ها و حتی سال‌های عمرشان را در قالب کتابی ۳۰۰-۲۰۰ صفحه‌ای می‌آورند. به این فکر کنید اگر فقط بتوانید بخشی از تجربه‌های نویسندگان را در زندگی‌تان بکار بگیرید، چه تغییراتی در زندگی‌تان ایجاد می‌شود؟ قطعا اگر کتاب دارای محتوای خوب باشد، نویسنده واقعا بداند از چه صحبت می‌کند و شما به‌خوبی توصیه‌های نویسنده را بکار گیرید نتایجی بسیار خوبی به دست می‌آورید.
اگر فقط به خواندن کتاب می‌پردازید و پس از آن دست به عمل نمی‌زنید، توصیه می‌کنیم یک لیست ۱ تا ۱۰ تایی از کارهایی که بعد از خواندن کتاب باید انجام دهید را بنویسید و بعد از اتمام کتاب به آن‌ها عمل کنید. به‌این‌ترتیب به تعویق انداختن کارها را متوقف خواهید کرد.
