محمدصادق خیاطیان، رئیس صندوق نوآوری و شکوفایی ریاست‌جمهوری، در گزارشی از عملکرد این صندوق در سال گذشته و برنامه‌های پیش‌رو در سال جدید، به تبیین دستاوردها، اولویت‌ها و رویکردهای حمایتی در راستای تحقق شعار سال پرداخت.
وی در ابتدای سخنان خود، با اشاره به گفتمان غالب «اقتصاد دانش‌بنیان» در کشور گفت: «خوشبختانه امروز دانش‌بنیان دیگر صرفاً یک واژه نیست، بلکه به یک گفتمان جدی و عمومی در سیاستگذاری اقتصادی کشور بدل شده است. ما تنها حوزه‌ای هستیم که طی یک دهه، دو قانون تخصصی برای آن تصویب شده است؛ قانون حمایت از شرکت‌های دانش‌بنیان در سال ۱۳۸۹ و قانون جهش تولید دانش‌بنیان در سال ۱۴۰۱.»
خیاطیان با اشاره به رشد کمی و کیفی شرکت‌های دانش‌بنیان، اعلام کرد: «امروز بیش از ۱۰ هزار شرکت دانش‌بنیان در تمامی استان‌های کشور فعال هستند که تخمین زده می‌شود بیش از ۵۰۰ هزار شغل مستقیم ایجاد کرده‌اند. همچنین برآورد ما برای فروش این شرکت‌ها در سال ۱۴۰۳، بیش از ۲۰۰۰ همت است.»
نقش حیاتی صندوق در تامین مالی اکوسیستم نوآوری
رئیس صندوق نوآوری، تامین مالی را یکی از الزامات رشد دانش‌بنیان‌ها دانست و افزود: «در حوزه‌های پرریسک فناوری، ایجاد نهادهای تخصصی مالی امری مرسوم در دنیاست. صندوق نوآوری و شکوفایی نیز در همین راستا در قانون سال ۱۳۸۹ پیش‌بینی و در سال‌های اخیر با جهش منابع، نقش محوری در این حوزه ایفا کرده است.»
به گفته خیاطیان، از سال ۱۳۹۲ تا پایان ۱۴۰۳، این صندوق با مجموع منابعی که عمدتاً پس از سال ۱۴۰۰ در اختیار گرفته، ۹۴ همت خدمات مالی به شرکت‌های دانش‌بنیان ارائه کرده است. تنها در سال ۱۴۰۳، میزان این خدمات به ۳۶ همت رسیده که رشد ۸۵ درصدی نسبت به سال ۱۴۰۲ (۱۹.۵ همت) را نشان می‌دهد.
تفکیک خدمات صندوق در سال ۱۴۰۳
• تسهیلات مالی:۱۱.۲ همت
• ضمانت‌نامه‌ها:۴.۸ همت
• سرمایه‌گذاری مستقیم:حدود ۲۰۰۰ میلیارد تومان
• توانمندسازی:نزدیک به ۲۰۰ میلیارد تومان
خیاطیان تأکید کرد: «تمام این خدمات، نسبت به سال گذشته رشد چشمگیری داشته‌اند.»
توسعه شبکه همکاران تامین مالی
وی ضمن اشاره به اهمیت استفاده از ظرفیت‌های فرابودجه‌ای، اظهار داشت: «با توجه به محدودیت منابع صندوق، ناگزیر به استفاده از شبکه همکاران تامین مالی هستیم. این شامل ۱۷ بانک کشور، بازار سرمایه، و صندوق‌های پژوهش و فناوری در سراسر کشور است که نقش بازوی اجرایی ما در استان‌ها را ایفا می‌کنند.»
عدالت در توزیع منابع و حضور میدانی در استان‌ها
خیاطیان در ادامه، به ضریب نفوذ ۶۶ درصدی خدمات صندوق در کل کشور اشاره کرد و گفت: «در حالی که ۵۰ درصد شرکت‌های دانش‌بنیان در تهران هستند، ۶۳ درصد خدمات صندوق نیز به این استان اختصاص یافته است. اما ما تلاش کرده‌ایم با برگزاری سفرهای استانی و حضور میدانی، به عدالت در توزیع منابع نزدیک شویم. برای مثال، ضریب نفوذ خدمات در کردستان ۹۶ درصد و در لرستان ۶۱ درصد است.»
او افزود: «در سال گذشته، در قالب ۸ سفر استانی، نزدیک به ۱۰۰۰ میلیارد تومان به ۲۷۰ شرکت کوچک و نوپا پرداخت شد. همچنین، ۷۶۲ شرکت برای اولین‌بار و ۱۲۰۰ شرکت نوپا از خدمات صندوق استفاده کردند.»
برنامه‌های ویژه در حوزه انرژی و فناوری‌های اولویت‌دار
خیاطیان با اشاره به برخی اقدامات ویژه سال گذشته گفت: «در حوزه انرژی، با حمایت از تولید موتورهای کم‌مصرف برای کولرهای آبی، ظرفیت تولید از ۲۰ هزار دستگاه به نزدیک ۲ میلیون دستگاه در سال رسید که می‌تواند منجر به صرفه‌جویی ۵۰۰۰ مگاواتی در مصرف برق شود.»
وی در ادامه افزود: «در سال ۱۴۰۲، ما سه مسئله مهم امنیت غذایی، آب و محیط زیست، و انرژی و سه فناوری اولویت‌دار هوش مصنوعی، میکروالکترونیک و زیست‌فناوری را مبنای حمایت‌های هدفمند قرار دادیم. مجموع تسهیلات اعطا شده به این حوزه‌ها حدود ۶ همت بوده است.»
در پایان، رئیس صندوق نوآوری و شکوفایی با تأکید بر برنامه‌ریزی گسترده برای تحقق شعار سال و مشارکت هرچه بیشتر شرکت‌های دانش‌بنیان در حل مسائل کشور، گفت: «در سال جدید، تمرکز ما بر توزیع عادلانه منابع، حمایت از شرکت‌های نوپا و کوچک، و تمرکز بر فناوری‌های استراتژیک است. پیش‌بینی می‌کنیم با تداوم این رویکرد، سهم شرکت‌های دانش‌بنیان در اقتصاد ملی به‌صورت معناداری افزایش یابد.»
