بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران در گامی مهم برای ساماندهی بازار رمزپولها، «دستورالعمل تأسیس، فعالیت، انحلال و نظارت بر کارگزاران رمزپول» را به تصویب رساند. این دستورالعمل در چهلویکمین جلسه هیأت عالی بانک مرکزی، مورخ ۵ مهر ۱۴۰۴، به تصویب رسید و اجرای آن سه ماه پس از تاریخ تصویب الزامی خواهد بود.
اهداف و رویکرد بانک مرکزی
به گزارش بنکر (Banker)، هدف اصلی از تدوین این دستورالعمل، بهرهگیری از ظرفیتهای فناوری مالی نوین، افزایش شفافیت در فعالیتهای مرتبط با رمزپول، ارتقای اعتماد عمومی و مدیریت ریسک در این حوزه است.
بانک مرکزی بهعنوان نهاد سیاستگذار پولی و ارزی کشور و تنظیمگر نظامهای پرداخت، مسئولیت تنظیمگری و نظارت بر مبادلات رمزپولها را نیز بر عهده دارد.
بر اساس مواد ۴، ۲۴، ۵۹ و ۶۴ قانون بانک مرکزی، چارچوب سیاستگذاری در این حوزه در هیأت عالی این بانک تصویب شده است.
تعریف رمزپول در مقررات جدید
در دستورالعمل جدید، رمزپول بهعنوان نوعی پول دیجیتال رمزنگاریشده تعریف شده است که در بستر پایگاه داده اشتراکی، بهصورت متمرکز با محوریت بانک مرکزی یا بهصورت غیرمتمرکز ایجاد و مبادله میشود.
بر اساس این تعریف، تمامی توکنهای معاملاتی مشمول مقررات خواهند بود، اما پول دیجیتال بانک مرکزی (CBDC) از شمول این دستورالعمل مستثنی است.
الزامات و ضوابط فعالیت کارگزاران رمزپول
دستورالعمل مصوب شامل ۵۸ ماده و ۲۸ تبصره است و محورهای زیر را دربر میگیرد:
-
شرایط و ضوابط دریافت مجوز تأسیس و فعالیت
-
چارچوب حاکمیت شرکتی کارگزاران رمزپول
-
الزامات نظارتی و انضباطی
-
ترتیبات مربوط به انحلال یا ورشکستگی
این الزامات با هدف جلوگیری از سوءاستفادههای احتمالی، حمایت از سرمایهگذاران و ایجاد بستر امن برای فعالیتهای مالی مبتنی بر فناوریهای نوین تدوین شده است.
در نهایت با تصویب این دستورالعمل، بانک مرکزی گامی مؤثر در جهت نظمبخشی به بازار رمزپول، افزایش شفافیت، ارتقای امنیت مالی و اعتماد عمومی برداشته است. اجرای این مقررات، زمینهساز توسعه فعالیتهای نوآورانه در نظام مالی کشور و گسترش استفاده از فناوریهای مالی بومی خواهد بود.
