با آغاز جنگ، دنیای تبلیغات دیجیتال ایران نیز در شوک فرو رفت. طبق گزارش تازه یکتانت، یکی از بزرگترین پلتفرمهای تبلیغات آنلاین کشور، بودجههای تبلیغاتی در روز دهم جنگ به پایینترین سطح خود رسید و نسبت به پیش از جنگ ۷۹ درصد کاهش یافت. با این حال، رفتار کاربران در فضای وب تغییر کرد و درحالیکه بازدید از وبسایتهای خبری و سیاسی افزایش یافت، ترافیک حوزههایی مانند سبک زندگی و سرگرمی به شدت افت کرد.
گزارش یکتانت بر پایه تحلیل دادههای ۵۳۰۰ وبسایت، هزاران اپلیکیشن و حدود ۲۰۰۰ کسبوکار در چهار بازه زمانی: پیش از جنگ، حین جنگ، دوره بازیابی و پس از آن تهیه شده است. این گزارش تصویری دقیق از چگونگی تأثیر یک بحران نظامی بر زیستبوم تبلیغات دیجیتال ارائه میدهد.
افت بیسابقه بودجه تبلیغاتی
با شروع درگیریها، بسیاری از برندها و کسبوکارها فعالیتهای تبلیغاتی خود را متوقف کردند یا بودجه کمپینهایشان را کاهش دادند. این روند تا روز دهم جنگ ادامه یافت و در این مقطع، مجموع بودجههای تبلیغاتی در یکتانت به کمترین سطح ثبتشده خود رسید. با این حال، در دو روز پایانی جنگ نشانههایی از بازگشت تدریجی بازار مشاهده شد و برخی برندها به تدریج کمپینهای خود را فعال کردند.
تغییر در الگوی مصرف محتوا
در میان حوزههای مختلف، وبسایتهای ویدیویی با رشد ۳۷ درصدی و رسانههای خبری و سیاسی با رشد ۳۵ درصدی، بیشترین افزایش بازدید را در دوره جنگ تجربه کردند. این تغییر نشاندهنده گرایش کاربران به دریافت سریع اخبار و نیز استفاده از محتوای ویدیویی برای سرگرمی و اطلاعرسانی در شرایط بحرانی است.
همچنین استفاده از ظرفیت تبلیغاتی در بازیهای موبایلی در طول جنگ رشد چشمگیری داشت و نمایش تبلیغات در این بستر ۴۱ درصد بیشتر از پیش از جنگ بود.
فرصت در دل بحران
یکتانت در گزارش خود اشاره کرده است که در برخی روزهای جنگ، کاهش تقاضا برای نمایش تبلیغات باعث شد هزینه تبلیغات بین ۳۰ تا ۵۰ درصد کمتر از حالت عادی شود؛ فرصتی که برخی کسبوکارهای فعالتر از آن برای افزایش بازدهی کمپینهای خود بهره بردند.
صنایع مقاوم و صنایع آسیبدیده
بررسی دادههای بودجه تبلیغاتی چهار گروه از صنایع، تصویری متضاد را نشان میدهد.
کسبوکارهای ناحیه اول مانند بانکها، ارز دیجیتال، خودرو و گردشگری و همچنین ناحیه سوم شامل فروش طلای آنلاین، بیمه و سرگرمی، در دوره جنگ مقاومت بیشتری نشان دادند و سهم آنها از کل بودجه تبلیغاتی دو برابر شد.
در مقابل، صنایع مصرفی و دیجیتالمحور در نواحی دوم و چهارم شامل زیبایی، سوپرمارکتها، لوازم خانگی، پوشاک و خدمات دیجیتال بیش از ۵۰ درصد افت بودجه را تجربه کردند.
جالب آنکه پس از اعلام آتشبس، برندهای فعال در حوزههای زیبایی و محصولات آرایشیبهداشتی با سرعتی چشمگیر به بازار تبلیغات بازگشتند و بودجههای خود را حتی فراتر از دوران پیش از جنگ افزایش دادند.
بازگشت تدریجی پس از آتشبس
با پایان درگیریها، روند بازیابی ترافیک وبسایتها آغاز شد. اگرچه مجموع بازدیدها هنوز به سطح پیش از جنگ نرسیده، اما سایتهای ویدیویی با رشد پایدار خود نشان دادند الگوی مصرف رسانهای کاربران در دوران بحران تغییر کرده و بخشی از این تغییر ماندگار است.
گزارش یکتانت از جنگ دوازدهروزه، تصویری گویا از آسیبپذیری و تابآوری بازار تبلیغات دیجیتال ایران در مواجهه با بحرانها ارائه میدهد. سقوط ناگهانی بودجهها، تغییر رفتار کاربران، و جهش برخی صنایع در دل بحران، همگی یادآور این واقعیتاند که در دنیای دیجیتال، چابکی و تصمیمگیری سریع در شرایط بحرانی میتواند تفاوت میان توقف کامل یا حفظ جایگاه برند را رقم بزند.
