ربات‌های انسان‌نما: وعده‌های بزرگ، واقعیت‌های دور از دسترس

در حالی‌ که سرمایه‌گذاری در حوزه‌ی هوش مصنوعی به اوج خود رسیده، موج جدیدی از هیجان بازار فناوری را فرا گرفته است: ربات‌های انسان‌نما. میلیاردها دلار سرمایه‌ی خطرپذیر به این بخش سرازیر می‌شود، اما کارشناسان هشدار می‌دهند که بسیاری از این پروژه‌ها بیش از آن‌که به واقعیت نزدیک باشند، درگیر بزرگ‌نمایی و تبلیغات هستند.

صنعت ربات‌های انسان‌نما در ماه‌های اخیر توجه بسیاری از رسانه‌ها و سرمایه‌گذاران را جلب کرده است. شرکت‌هایی مانند Figure و Tesla وعده داده‌اند نسل جدیدی از ربات‌ها را وارد زندگی روزمره‌ی انسان کنند؛ ربات‌هایی که می‌توانند در کارخانه‌ها کار کنند، در خانه کمک‌رسان باشند و حتی به فضا فرستاده شوند. با این حال، متخصصان رباتیک معتقدند فناوری فعلی هنوز فاصله‌ی زیادی تا تحقق این رویا دارد.

شکاف میان سرمایه و توان فنی

با وجود تزریق میلیاردها دلار سرمایه، چالش‌های بنیادی همچنان پابرجا هستند. ربات‌های انسان‌نما هنوز در انجام حرکات ظریف، هماهنگی دقیق بینایی و تعادل، و تعامل ایمن با انسان‌ها ناتوان‌اند. کارشناسان می‌گویند کاربردهای واقعی این ربات‌ها محدود است و هنوز بازار گسترده‌ای برای آن‌ها وجود ندارد. بسیاری از استارتاپ‌ها برای جذب سرمایه، روی ویدیوهای نمایشی و مدل‌های آزمایشی تکیه می‌کنند که فاصله‌ی زیادی با عملکرد واقعی در دنیای بیرون دارند.

نگرانی‌های ایمنی و حریم خصوصی

یکی از موانع جدی، مسئله‌ی ایمنی است. حضور ربات‌های انسان‌نما در فضاهای مشترک با انسان‌ها و حیوانات خانگی می‌تواند خطرساز باشد. از احتمال سقوط یا برخورد گرفته تا سناریوهای امنیتی، مانند هک شدن ربات‌های خانگی، همگی نگرانی‌های جدی ایجاد کرده‌اند. افزون بر این، هنوز بسیاری از مردم از حضور دائمی یک ربات متصل به اینترنت در خانه‌ی خود احساس راحتی نمی‌کنند.

آینده‌ای که هنوز دور است

تجربه‌ی خودروهای خودران نشان داده است که گذر از هیجان اولیه تا رسیدن به استفاده‌ی واقعی ممکن است سال‌ها طول بکشد. کارشناسان پیش‌بینی می‌کنند دست‌کم یک دهه‌ی دیگر زمان لازم است تا ربات‌های انسان‌نما به سطحی از کارایی، پایداری و امنیت برسند که بتوانند در مقیاس تجاری به کار گرفته شوند.

تسلا یکی از شرکت‌هایی است که وعده‌ی ساخت ربات انسان‌نما را داده است. این شرکت در سال ۲۰۲۱ از پروژه‌ی Optimus رونمایی کرد، اما نسخه‌های اولیه‌ی آن هنوز برای استفاده‌ی واقعی آماده نیستند. طبق برنامه‌ی رسمی، فروش این ربات‌ها از سال ۲۰۲۶ آغاز می‌شود؛ تاریخی که بسیاری از کارشناسان آن را بیش از حد خوش‌بینانه می‌دانند.

فراتر از ظاهر انسانی

با وجود همه‌ی تردیدها، آینده‌ی ربات‌های انسان‌نما کاملاً تاریک نیست. پژوهشگران بر این باورند که نسل‌های بعدی این ربات‌ها لزوماً شبیه انسان نخواهند بود. احتمالاً طراحی‌های ساده‌تر و کاراتر با چرخ‌ها یا بازوهای تخصصی جایگزین فرم انسانی خواهند شد؛ راهکاری که می‌تواند بهره‌وری را افزایش دهد و هزینه‌ها را کاهش دهد.

در نهایت، تب کنونی پیرامون ربات‌های انسان‌نما بیش از آن‌که نشانه‌ی بلوغ فناوری باشد، بازتابی از رقابت بی‌پایان سرمایه‌گذاران در جست‌وجوی موج بعدی پس از هوش مصنوعی مولد است. مسیر تحقق ربات‌های انسان‌نما به عنوان همراهان روزمره‌ی انسان هنوز طولانی و پرچالش است، و احتمالاً تنها آن دسته از شرکت‌هایی که بر واقع‌گرایی فنی و پایداری اقتصادی تمرکز دارند، در این رقابت باقی خواهند ماند.