در فضای استارتاپی عادت بر این است که از موفقیت‌ها بگوییم تا امیدمان به آینده را زنده نگه‌داریم اما اشتباه بزرگی است که شکست گذشتگان را به فراموشی بسپاریم و از تجارب گذشتگان بهره‌مند نشویم. برای این منظور تیم اکوموتیو اقدام به جمع‌آوری تجربیات مجموعه‌ای از استارتاپ‌های ناموفق کرده است تا شاید مرور سرگذشت ناکام ایشان زمینه‌ای باشد برای موفقیت استارتاپ‌های نوپای جامعه استارتاپی ایران. این مجموعه به مرور و در قالب بخش داستان شکست منتشر و در اختیار مخاطبین قرار خواهد گرفت. بیست و ششمین قسمت از این مجموعه که به داستان شکست استارتاپ نیروانیکس (Nirvanix) می‌پردازد را با هم مرور می‌کنیم.
نیروانیکس با نام استریم‌لود به دست استیو ایورسون در سندیگو؛ کالیفرنیا متولد شد و یکی از نخستین سرویس‌های ذخیره‌سازی اینترنتی بود. محصول اصلی شرکت با عنوان مدیامکس در سال ۲۰۰۷ از آن جدا شده و با تغییر نام خود، تبدیل به نیروانیکس شد.
دیری نپایید که در اوت ۲۰۰۸ شرکت با سقوط بزرگی مواجه شد؛ سقوطی که منجر به از دست رفتن داده‌های ۲۰.۰۰۰ کاربری شد که در ازای حفظ اطلاعات خود، هزینه‌ای پرداخت کرده بودند. نیروانیکس با انکار مسئولیت خود در این ماجرا، تقصیر را بر گردن شرکت تابعه‌ی خود یعنی لینک‌آپ انداخت که مسئول میزبانی برنامه و پایگاه داده بوده است.
در نهایت با ادامه روند نزولی شرکت، ۱۶ سپتامبر ۲۰۱۳، نیروانیکس با اعلام پایان‌دادن به فعالیت‌های خود، به کاربران هشدار داد که تا ۳۰ سپتامبر فرصت دارند داده‌های خود را از این سرویس خارج نمایند. ۲۸ سپتامبر این هشدار تحقق یافته و وب‌سایت شرکت غیرفعال شد. البته تیم آی‌بی‌ام به کاربران در انتقال داده‌هایشان از زیرساخت‌های نیروانیکس کمک می‌کرد. اوایل اکتبر ۲۰۱۳، شرکت ورشکستگی خود را اعلام نمود.
نیروانیکس از یک تیم مدیریتی بسیار باتجربه و قوی و پشتیبانی صنایعی صاحب‌نام برخوردار بود و پایگاه مشتریان نسبتاً بزرگی داشت که سازمان‌های معتبری در حوزه‌ی اقتصاد، سلامت، رسانه، و آموزش را دربرمی‌گرفت. سؤال اینجاست که چرا چنین استارتاپی شکست خورد؟
مدل تجاری نیروانیکس مبتنی بر ارائه‌ی فضای ذخیره‌سازی بر اساس قیمتی مشخص به ازای هر گیگابایت بود، این قیمت مشخص کار مشتریان را ساده می‌کرد، اما در بازاری که این شرکت مجبور بود با غول‌هایی مثل آمازون و مایکروسافت رقابت کند که مدام قیمت‌ها را در رقابت با یکدیگر کاهش می‌دادند، ارزش متمایزی برای او ایجاد نمی‌کرد.
علاوه بر این، تنها سرویسی که نیروانیکس ارائه می‌داد، فضای ذخیره‌سازی بود، در حالی که رقیبی مثل آمازون برنامه‌ها و خدمات دیگری را به فضای ذخیره‌سازی خود الصاق می‌کرد. به همین خاطر نیروانیکس نتوانست به عنوان یک تأمین‌کننده‌ی خدمات زیرساختی به رقابت در بازار بپردازد.
از سوی دیگر، شرکت هیچ‌گاه جزئیات معماری زیرساخت‌های خود را افشا نمی‌کرد و گمان می‌رفت که از لحاظ نرم‌افزاری پایگاه نسبتاً کوچکی داشته و اصولاً آی‌پی واقعی نداشته باشد. به علاوه، نیروانیکس در مورد جنبه‌های مهم سرویس خود و برآورده کردن نیازهای خیل عظیم مشتریانش، به شرکایش مثل پانزورا متکی بود. البته شرکت، نوآوری‌ها و توانایی‌های خودش را داشت، اما نه به اندازه‌ی کافی.
