سیلیکون ولی مبدا ایجاد موجهایی است که یکی پس از دیگری صنایع را تحت تاثیر قرار میدهند. برای مثال میتوان از صنعت رسانه نام برد که نه تنها ساختارها، روشها و ابزارهای آن تحت تاثیر پیشرفتهای ایجاد شده در سیلیکون ولی قرار گرفت بلکه تا حدی به اهمیت این اثرگذاری پیبرده است که بخش مهمی از انرژی خود را به پوشش تحولات سیلیکون ولی اختصاص داده است.
سیلیکون ولی فناوریهایش را بر پایهی فناوری اطلاعات توسعه داده و هر روز توانمندی و امکانات شکل گرفته در این حوزه را برای توسعه و بهبود یکی از صنایع دیگر بسیج میکند. سمت و سویی که سیلیکون ولی برای اثرگذاری و ایجاد تحول انتخاب میکند در رفتار سرمایه گذاران خطرپذیر یا همان VCها قابل شناسایی است.
لجستیک یکی از حوزههایی که در سالهای اخیر تحت تاثیر فرهنگ سیلیکون ولی قرار گرفته است. صنعتی که جایگاهی مهم به عنوان تسهیل کنندهی اصلی تجارت و توزیع جهانی دارد و سالانه حدود ۲۰ تریلیون دلار خلق ارزش در آن اتفاق میافتد. شرکت های بزرگی مانند FedEx و UPS از جمله نقش آفرینان اصلی این صنعت هستند که در تعامل با سیلیکون ولی تحولاتی شگرف را رقم زدهاند.
در بسیاری از موارد این نحوه مدیریت زنجیرهی تامین است که تفاوت اصلی بین شرکتها را رقم میزند چنان که تیم کوک، مدیر عامل شرکت اپل، خود را به عنوان متخصصی در زمینه زنجیره تامین معرفی میکند و معتقد است که این تخصص به یکی از مزیتهای رقابتی شرکت اپل تبدیل شده است. در چنین شرایطی که تمامی شرکتهای بزرگ حساب ویژهای روی پیشرفتهای حوزه لجستیک باز کردهاند، واضح است که اگر بازیگران اصلی این صنعت نتوانند از توسعه فناوری و رشد روزافزون کسب و کارهای نوپا به نفع خود استفاده کنند، دور از ذهن نخواهد بود که به زودی باید همین کسب و کارهای به ظاهر کوچک را در ردهی رقبای جدی خود ببینند یا شاهد رشد رقبای خود به دلیل بهرهمندی از نوآوری و چالاکی استارتاپ ها باشند و کم کم جایگاه خود را به عنوان پیشرو و بازیگر اصلی از دست بدهند.
فدرال اکسپرس شرکتی پیشگام در خدمات لجستیک در آمریکا است که در سال ۱۹۹۴ نام فدکس را برای خود انتخاب کرد. این شرکت در سال ۱۹۷۱ توسط فرد اسمیت در لیتل راک آرکانزاس تاسیس شد و در سال ۱۹۷۳ کار خود را با ۱۴ فروند هواپیمای فالکن ۲۰ در ممفیس بر روی شبکهای شامل ۲۵ شهر آمریکا آغاز کرد. همچنین در سال ۱۹۷۸ بود که دولت با کم کردن نفوذش در خطوط هوایی بر وسیعتر شدن فعالیت این شرکت تاثیر زیادی گذاشت.
فدکس بعدها به تجزیه سرویسهای خود پرداخت و امروزه شامل چهار زیر مجموعه سازمان دهی شده است که هر کدام وظیفه خاصی دارند و به گروه خاصی از مشتریان خدمترسانی میکنند. فدکس اکسپرس اصلیترین خدمت این شرکت است که در واقع سرویس پست سریع این شرکت است و با استفاده از خطوط هوایی این شرکت عمدهی سودآوری فدکس را رقم زده است. فدکس اکسپرس و فدکس گراند به طور معمول به افراد مستقل سرویسرسانی میکنند در حالی که ارسال مرسولات از طریق دریا بیشتر برای کسب و کارها صورت میگیرد.
برای سرویسدهی بهتر به مشتریان، که در طیفهای گوناگونی پراکنده هستند، شرکت فدکس سرمایهگذاریهای عظیمی را بر روی زیر ساختها و شبکهی حمل و نقلاش انجام داده تا سرویس ارزانتر و کاراتری را ارائه نماید. این سرمایه گذاری ها به شرکت کمک کرده است که بتواند محصولات گوناگونی را ارائه دهد و به گروه وسیعی از مشتریان مختلف خدمت رسانی کند اما مشکلی که به طور طبیعی با این سرمایهگذاری ها همراه شده است، افزایش پیچیدگی و بروکراسی درون شرکت است که ممکن است موجب سرویس رسانی ضعیف به مشتریان گردد.
توجه به استارتاپ ها یکی از راهکارهای حل این مشکل است. استارتاپ هایی در این حوزه هستند که میتوانند با رویکردی متمرکز، چابک و البته با بازدهی بیشتر، فرآیندهای فدکس را به صورت حرفهای پیادهسازی کنند. تعامل با این استارتاپ ها فرصت مناسبی برای فدکس است تا سرعت رشد خود را حفظ کرده و خلاقیت، نوآوری و چابکی را به کسب و کار خود خود تزریق کند. برای استارتاپ ها نیز همکاری با فدکس شانس بزرگی است تا بتوانند راه صد ساله را یک شبه طی کنند و از منافع مادی و معنویای که به واسطه همکاری با غول لجستیک دنیا برای آن ها مهیا میشود، بهرهمند شوند.
در سالهای اخیر استارتاپ ها به صورت گسترده وارد حوزهی حمل و نقل شدهاند و شرکتهای سرمایه گذاری خطرپذیر و شرکتهای لجستیکی از سال ۲۰۱۶ سرمایهگذاریهای عظیمی را بر روی این کسب و کارهای کوچک انجام دادهاند. چنانکه امروزه استارتاپ ها با حرکت روی مرزهای فناوری و بهرهمندی از ظرفیت گوشیهای هوشمند و تکنولوژی بارکد، فرآیندهای لجستیکی را به بخشهای تخصصیتر تقسیم کردهاند و هر یک با بهینهسازی قسمتی از آن امکان ارائه خدمات ارزانتر و باکیفیتتر را ایجاد کردهاند.
رشد این استارتاپ ها به گونهای بوده است که هماکنون میتوانند تمامی خدماتی که شرکتهای بزرگ مانند FedEx و UPS ارائه میدهند را به صورت تخصصی ارائه دهند.
کمپانیهای بزرگ در برابر این رشد استارتاپ ها بیکار ننشستهاند چرا که میدانند به زودی این استارتاپ ها به رقبایی جدی بدل خواهند شد و بخشی از بازارشان را خواهند ربود. هر کدام از شرکتهای بزرگ بنا بر سیاستهایی که دارند تلاش میکنند از فرصت سرمایه گذاری بر روی استارتاپ ها بهرهمند شوند یا اینکه در زمانی مناسب نسبت به خرید آنها اقدام کنند.
با وجود تفاوت رویکرد فدکس و UPS هر دوی این غولهای لجستیکی به این جمع بندی رسیدهاند که توسعه و رقابت در بازار با تکیه بر منابع داخلی امکانپذیر نیست و بایستی راهکاری برای استفاده از ظرفیتهای بیرونی در پیش بگیرند و لذا بهرهمندی از نوآوری شرکتهای نوپا را یکی از اولویتهای خود قرار دادهاند.
UPS به منظور شناسایی فرصتهای سرمایه گذاری بر روی استارتاپ ها صندوقی را تحت عنوان صندوق سرمایه گذاری استراتژیک UPS ایجاد کرده است تا بازوی سرمایه گذاری این شرکت باشد. از سال ۲۰۱۲ به بعد ۲۲ سرمایه گذاری توسط UPS انجام شده است که از این تعداد، ۱۶ سرمایه گذاری توسط همین بازوی سرمایه گذاری شرکتی انجام شده است. ۶ سرمایه گذاری دیگر توسط شرکت اصلی UPS صورت گرفته است.
اگر به استارتاپ هایی که UPS روی آنها سرمایه گذاری کرده نگاهی بیاندازیم، میتوان آنها را در دستههای لجستیک سلامت، تکنولوژی هواپیماهای بدون سرنشین و تجارت الکترونیک قرار داد که همگی این موضوعات مربوط به فعالیتهای شرکت مادر هستند. این ارتباط نشان میدهد UPS شرکتهایی را برای سرمایه گذاری انتخاب کرده که از طریق آنها خود را با تکنولوژی روز دنیا همگام سازد و بازارش را گسترش دهد و در عین حال بتواند افزون بر حمایتهای مالی، از طریق ارائه خدمات و مشاورههای تخصصی این استارتاپ ها را یاری کند.
در فدکس رویکرد متفاوتی نسبت به UPS مشاهده میشود. برعکس UPS که بیشتر به عنوان سرمایه گذار با استارتاپ ها تعامل میکند، تقریبا تمامی قراردادهای فدکس به صورت مالکیت است و ترجیح میدهد به طور کامل آنها را خریداری نماید و اجازه دهد این شرکتها به عنوان زیر مجموعهای از شرکت فدکس به جنگجویی خود ادامه دهند. تفاوت در رویکردهای فدکس و UPS به همین مورد محدود نمیشود و شاهد آن هستیم که اعتماد به کسب و کارهای نوپا در فدکس سطح پایینتری دارد و این شرکت بیشتر علاقهمند به خرید شرکتهایی است که به بلوغ نسبی رسیدهاند.