کارآفرینی ریشهای به درازای تاریخ بشر دارد. با این وجود توجه آکادمیک به مفاهیم این دانش سابقهی چندانی ندارد. یکی از مسائل مطرح در این حوزه، جایگاه آموزش کارآفرینی و از جمله مسائل مطرح درباره این آموزشها نحوهی ارزیابی اثربخشی آنها است. با وجود تحقیقات متنوعی که در حوزهی مزبور انجام شده و الگوهای متنوعی که در این زمینه ارائه شدهاند، هنوز یک اجماع جهانی در اینباره حاصل نشده است. به همین دلیل تحقیق دربارهی آن همچنان ادامه دارد.
کارآفرینی به عنوان یک پدیده نوین در اقتصاد، در یک گستره وسیع و در تعاملی چند سویه با خلاقیت شغلی، نقشی تعیین کننده در بهبود کیفیت زندگی افراد ایفا میکند. نظام آموزشی هر کشور به عنوان مرجع رسمی ارائۀ آموزش می تواند نقش مهمی در توسعۀ فرهنگ کارآفرینی ایفا کند. آموزش کارآفرینی در اکثر دانشگاه های دنیا فراگیر شده است؛ بیش از ۲۰۰۰ دانشگاه در آمریکا کارآفرینی را آموزش داده و ده ها مجله معتبر بین المللی و بیش از صدها کتاب با عنوان کارآفرینی انتشار پیدا میکنند.
تاثیر آموزش بر کارآفرینی
آموزش کارآفرینی در ایجاد و افزایش قصد کارآفرینانه و در نتیجه افزایش احتمال وقوع کارآفرینی موثر است. تاثیرآموزش کارآفرینی توأم با پذیرش مخاطره و ریسک است و منجر به معرفی محصول و یا خدمت جدیدی به جامعه میگردد. آموزش کارآفرینی مقدمه ای برای کارآفرین فراهم میکند و هدف آن پرورش و تربیت کارآفرینان آینده، توسعه مهارتها و روحیه کارآفرینی و دانش یا مهارتهای خطرکردن در افراد است.
فعالیتهای آموزش کارآفرینی به طور رسمی از اواسط دهه ۷۰ میلادی آغاز شده است. آموزش کارآفرینی فرآیندی نظاممند، آگاهانه و هدفگرا است که از آن برای انتقال دانش و اطلاعات مورد نیاز جهت استفاده شده و بهبود و توسعهی نگرشها و مهارتها و توانایی های افراد غیر کارآفرین را در پی خواهد داشت.
آموزش کارآفرینی به دنبال آماده سازی برای مسئولیتپذیری و کارآفرین کردن افرادی است که میخواهند کارآفرین، یا متفکران کارآفرینی باشند. در عصر ما، آموزش معطوف به کارآفرینی در دانشگاههای کشورهای توسعه یافته و در حال توسعه رو به افزایش است. این برنامهها عمدتا با هدف ایجاد تجربههای علمی و تربیت نیروهایی با ویژگیهای کارآفرین طراحی شدهاند و معمولا این برنامه به دانشجویان در تولید ایدههای نوین و برنامه ریزی به منظور علمی ساختن این ایدهها کمک میکنند.
دانشجویان و چالش های آموزش کارآفرینی
دانشجویان از طریق آموزش کارآفرینی توانایی ایجاد و اداره یک خطر جدید وتوانایی تفکر خلاق و انتقادی را در خود رشد می دهند. بدیهی است یکی از ابزارهای عمده توسعه کارآفرینی – و به تبع آن ایجاد اشتغال- آموزش، به ویژه در سطح تحصیلات عالی است. انسان در محیط ها ی مادی، اجتماعی و فرهنگی با موارد تازه ای برخورد می کند و نسبت به آن ها دارای عقاید و احساسات تازه ای میشود که این موارد به شکل گیری نگرش هایی در او می گردد و آمادگی و تمایل پیدا می کند که به نحو خاصی در برخورد با آن ها رفتار کنند و بدین ترتیب نگرش های او شکل می گیرد.
با شکلگیری نگرش ها احتیاج انسان به تفکر و أخذ تصمیم جدید کم شده و رفتار او نسبت به این موارد، عادی،قالبی و قابل پیش بینی می گردد، بدین گونه است که باورها و نگرش های مشخص بر رفتار فرد حکومت میکنند.
نگرش کارآفرینانه
نگرش کارآفرینانه، نگرشی محسوب می شود که اجزای انگیزهی پیشرفت، مرکز کنترل درونی، عزت نفس و خلاقیت را در ترکیبی با ابعاد سه گانه نگرش )شناختی،احساسی ورفتاری(را دارا است. در ادبیات کارآفرینی تحقیقات فراوانی در تأئید نقش آموزش های کارآفرینی و تاثیرات آن بر تغییر نگرش مشاهده می شود به طور کلی نگرش ها بهترین وسیله و توصیف گر برای اقدام به کارآفرینان بیان شده اند. بسیاری از محققین براین عقیده اند که داشتن نگرش های خاص منجر به فعالیت ها ی بیشتر درزمینه کارآفرینی می گردد.
فرآیندها و برنامه های آموزشی خاص می توانند با تغییر بینش و نگرش افراد و تجهیز آنها به دانش و مهارتهای خاص، یک کارآفرین بالقوه را به کارآفرین بالفعل تبدیل کنند. یکی از هدف های کارآفرینی در دانشگاه ها تمرکز بر پرورش نگرشهای کارآفرینانه دردانشجویان است، آنها باید یاد بگیرند که افرادی نوآور و خلاق باشند و ابتکار و تفکر مستقل را بیاموزند. نوآوری از اجرای خلاقانه دانش آغاز می شود و تغییر دادن دستورالعمل ها تقویت دانشگاه ها را به همراه دارد. آموزش کارآفرینی بر افزایش نگرش های خاص و خصوصیات کارآفرینانه افراد منتهی میشود. آموزش کارآفرینی میتواند در افزایش رغبت افراد برای اقدامات کارآفرینانه موثر باشد.
کارآفرینی امری قابل آموزش است . نگرش ها بهترین پیش بینی کنندگان برای تمایلات کارآفرینانه بوده و این نگرش ها همان طور که بر اساس تعلیمات خانوادگی و محیط اجتماعی ایجاد گردیده اند. می توان باز هم با آموزش و یادگیری در آن ها تغییراتی ایجاد نمود. بنابراین از طریق ارائه دوره های آموزشی در زمینه کارآفرینی می توان برنگرش کارآفرینانه افراد تاثیر گذاشته و مقاصد رفتاری خاص را در جهت کارآفرینی در آن ها ایجاد نمود
آموزش همراه با روحیه کارآفرینی
فراگیران آموزشهای کارآفرینی از طریق دریافت حقایق، دانش و اطلاعات در زمینه کارآفرینی و ضرورت و نقش آن در رفع ابهام از آینده شغلی خود، باورهای را نسبت به کارآفرینی بدست می آورند و این باورها همراه با ارزشیابی است که آیا این روش بر طرف کننده نیازهای شغلی آنها می تواند باشد یاخیر.بنابراین پس از شکل گیری اجزاء شناختی و عاطفی آمادگی برای عمل براساس کارآفرینی در فراگیران شکل می گیرد. و نتایج تحقیق بیانگر آن است که آموزش های کارآفرینی بر اجزا نگرش کارآفرینانه تاثیر گذار بوده و نگرش کارآفرینانه را تقویت نموده است .روحیه کارآفر ینی را یکی از ملزوماتی می داند که برای داشتن انگیره ی کارآفرینی و نیز تلاش برای انجام فعالیتهای کارآفرینانه، جزء لازم و حتمی به شمار می آید.از آنجایی که آموزش منجر به توانمند سازی افراد می شود، آموزش های کار آفرینی قادرند تا توانمندی افراد را زمینه کارآفرینی جهت داده و این توانمندسازی منجر به روحیه کارآفرینی در افراد گردد . از طریق روحیه کارآفرینی، باورخودکارآمدی فراگیر نیز تحت تأثیر آموزش های کارآفرینی، تقویت می شود.
آموزش کارآفرینی بر نگرش کارآفرینانه دانشجویان تأثیر مثبت دارد و بین نگرش کارآفرینانه و روحیه کارآفرینی دانشجویان، ارتباط معنادار وجود دارد. کارآفرینی و نگرش کارآفرینانه تأثیر گذاشته و همزمان با شکل گیری روحیه کارآفرینی نگرش کارآفرینانه در افراد تقویت شود.