«امیر ناظمی» رئیس سازمان فناوری اطلاعات در مراسم آغاز فعالیت آنلاین شتابدهنده وینوهاب vinohub اعلام کرد که «مشکل اصلی استارتاپ ها در نبود روابط بینالملل است.» او معتقد است اگر استارتاپ ها تا یکی دو سال آینده وارد بازار کار بینالمللی نشوند رسما پروژه هایی شکست خورده در دولت هستند: «اولین ویژگی مهم یک استارتاپ مقیاس پذیر بودن آن است و این مساله بدون رسیدن به بازار جهانی امکان پذیر نیست.»
ناظمی با تاکید بر اینکه در دوره کوتاه پسابرجام با اندک سرمایه ای که توسط سرمایه گذاران خارجی وارد اکوسیستم استارتاپی شد، تیم های بزرگی پدید آمدند میگوید که «پولی که سرمایه گذار خارجی میآورد، دانش قبلی، شبکه ارتباطی-اجتماعی و سرمایههای نمادین به همراه خود دارد.»
طبق گفتههای ناظمی، دسترسی به تکنولوژی دیگر اهمیت نهفته در روابط بینالملل استارت آپ ها است. او در مورد اهمیت استفاده از زیرساختهای از پیش آماده گفت: «بسیاری از زیرساختهای مورد نیاز استارت آپ ها بهصورت جهانی ارائه میشود و به دلیل مقیاس پایین، منطقی وجود ندارد که آنها را بهصورت داخلی تهیه کنیم. یک اپلیکیشن موبایل حداقل از ۲۰ تا ۳۰ API خارجی استفاده میکند و بهجز برخی موارد امنیتی مانند نقشه، منفعت اقتصادی ندارد که اینها را در داخل تهیه کنیم.»
ناظمی با تاکید بر اینکه حتی اگر فردا روزی تحریمها برداشته شود، بازهم ورود به بازار جهانی کار سختی برای استارتاپ ها است میگوید باید ظرفیت سازی داخلی ایجاد کرد تا بتوان به این مساله دست پیدا کرد: «در همین راستا با سازمان ملل متحد همکاریهایی را انجام دادیم تا یک ارزیابی بیطرفانه از وضعیت اکوسیستم و بازار داخلی از سوی یک نهاد بینالمللی صورت بگیرد.تا این ارزیابی از وضعیت ایران صورت بگیرد.»
به گفته ناظمی ما در ایران پلتفرم خدماتی خیلی خوبی داریم ولی از آن سو خدمات به شدت تابع درآمد عمومی است و وقتی درآمد عمومی مردم کاهش پیدا میکند، استفاده از این خدمات نیز کم میشود: «من اگر در آمدم کاهش پیدا کند، تاکسی که میگیرم کاهش پیدا میکند و غذایی که سفارش میدهم کاهش پیدا میکند. باید برویم به کشورهای منطقه و بازار جهانی ایجاد کنیم تا بتوانیم این مشکلات را در استارتاپ ها حل کنیم.»
او معتقد است وینوهاب میتواند با توجه به مجازی بودن صفر تا صد روند شتابدهی، به استارتاپ ها کمک کند تا در بازار جهانی بهتر دیده شوند و استارتاپ های جهانی را نیز درگیر بازار داخلی کند.
«مرتضی دانش» که اخیرا بهعنوان مدیرعامل مجموعه وینوهاب انتخاب شده در این مراسم از تغییر رویه شتابدهنده ها در دنیا صحبت کرد و اعلام کرد: «کرونا باعث شد تا شتاب دهنده ها نیز به فکر ارائه خدمات آنلاین و از راه دور باشند و به همین منظور همگام با دنیا، بهعنوان اولین پلتفرم شتاب دهی آنلاین شروع به کار میکنیم.»
دانش خبر داده که تمامی مراحل ثبت نام، قرارداد، دورههای پیش شتابدهی و شتابدهی و سرمایه گذاری به صورت کاملا آنلاین اجرا میشود و این موضوع باعث شده که وینوهاب بتواند یک شتابدهنده برای تمامی فارسی زبانان جهان باشد. به گفته دانش تا به امروز ۷۰ ویدیو و کلیپ آموزشی با حضور بهترین منتورها ضبط شده که در اختیار تیم ها قرار میگیرد و ۹۰ منتور نیز به صورت آنلاین و همیشگی برای راهنمایی تیم ها در دسترس هستند: «روند کاری منتورها هم به این صورت است که هم میتوانند فعالیت داوطلبانه داشته باشند و هم با دریافت دستمزد فعالیت کنند.» دانش در پاسخ به سوال مبنی بر اینکه “معیار انتخاب منتورها چیست؟” میگوید که تیم کارشناسی در این زمینه رد وینوهاب مستقر شدهاند و ۹۰ منتور برتر را گرد هم آوردهاند: «ضمن اینکه امکان ثبت نام منتورها کماکان در سایت وجود دارد.»
دانش میگوید که آنها تمرکز خاصی روی جذب تیم ها در حوزه خاصی ندارند و هر ایده و تیمی که به نظر آنها جذاب باشد میتواند در وینوهاب باشد و امکان جذب سرمایه برای آن وجود دارد: «تیم ها پس از پذیرش وارد دوره آمادهسازی میشوند و پس از آن به مدت ۸ هفته دوره پیش شتاب دهی را میگذرانند. پس از آن با برگزاری آزمونهای سنجش کیفیت و بررسی عملکرد تیم ها اگر امتیاز لازم از نظر داوران را کسب کرده باشند وارد دوره شتاب دهی اصلی میشوند که ۶ ماه به طول میانجامد.» او باور دارد مرکز شتابدهی وینوهاب میتواند جایی با استانداردهای مناسب برای تیم های خارج از تهران هم باشد.
دانش از هزینه اولیه یک میلیون تومانی برای ورود تیمها به دوره پیش شتاب دهی خبر داد و گفت: «ما پیرو مسئولیت اجتماعی خودمان برای تیم هایی که در مناطق محروم هستند هم خدمات شتابدهی را به صورت رایگان انجام میدهیم.»
مدیرعامل وینوهاب در خصوص امکان صادرات محصولات و سرویس های تیم های شرکتکننده به خارج از کشور نیز گفت: «با توجه به این که یکی از سهامداران ما و بنیان گذار اولیه وینوهاب در اتاق بازرگانی فعال بوده و با اتکا به شبکهای قدرتمندی که برای صادرات از طریق شرکت پرسال وجود دارد، آمادگی میزبانی از استارتاپ هایی که امکان صادرات محصول یا خدمات دارند نیز وجود دارد.» او در این مورد به استارتاپ کشمون اشاره کرد که توسط وینوهاب به آن سرمایه تزریق شده و هم اکنون محصولات زعفران آنها به چین ارسال میشود.
ژوبین علاقهبند، مدیرعامل گروه سرمایه گذاری لیان در خصوص این که آیا سرمایه گذارها روی استارتاپ هایی که کاملا آنلاین تشکیل شدهاند و داراییهای فیزیکی مانند ملک ندارند هم سرمایه گذاری میکنند یا خیر گفت: «نگاه سنتی سرمایه گذاران حداقل در این چند سال اخیر کاملا تغییر کرده و شاید هنوز هم سرمایه گذارانی باشند که به داراییهای قابل رویت یک کسب و کار برای سرمایه گذاری نگاه کنند اما اکثر سرمایه گذاران دیگر چنین نگاهی ندارند و ارزش آفرینی یک کسب و کار اولویت اصلی و مهم هر سرمایه گذاری است.»
علاقبند در این مراسم گفت ملاک آنها در هولدینگ لیان این نیست که استارتاپ مذکور باید حتما دارایی و یا ضامن و یا ملک و املاک داشته باشد و به مدل درآمدی کسب و کار نگاه میکنند: «باید ببینیم این کسب و کار چقدر قابل رشد و توسعه است؛ وقتی داریم وارد یک قرن جدید میشویم باید بیزینس مدلهای جدید داشته باشن و خلق ارزش کنند. » او تاکید میکند که گروه اسنپ از سال گذشته و شیوع کرونا تمامی کارمندان را دور کار کرده است. به گفته او در همین دوران دورکاری تیم اسنپ، بسیاری از رکوردهای تعداد سفر و آمارهای رشد و توسعه شکسته شده و پیش میرود. آنطور که علاقهبند توضیح داد، بعضی از دپارتمانها تصمیم گرفتهاند که برای همیشه بهصورت مجازی و آنلاین کار را پیش ببرند.
به باور علاقبند کرونا ثابت کرد بسیاری از فعالیتها را میتوان به صورت مجازی انجام داد و شتابدهی نیز جزو یکی از این موارد است که برقراری ان به صورت تماما مجازی میتواند راهکار مناسبی در ایام دورکاری بسیاری از تیمهای استارتاپی باشد: «ما در تیم هایی که از نزدیک هم آنها را ملاقات نکردیم حاضر به سرمایه گذاری هستیم و فکر میکنم دیگر سرمایه گذاران هم به این مساله علاقهمند باشند.»