از معرفی ایده های خود می ترسند

قطعا واژه «نانو» را شنیده اید و می دانید که علمی جدید و رو به رشد است. نانوفناوری، توانمندی تولید و ساخت مواد، ابزار و سیستم‌های جدید با در دست گرفتن کنترل در مقیاس نانومتری یا همان سطوح اتمی و مولکولی، و استفاده از خواصی است که در این سطوح ظاهر می‌شوند. در این حوزه قطعا ایده های نو و کسب و کارهای جدیدی هم وارد شده اند. شتابدهنده نانوپل، شتابدهنده تخصصی این حوزه است، گفتگوی اکوموتیو با مدیرعامل این مجموعه را دنبال کنید:

لطفا خود را معرفی کنید:

بنده میثم حاتمی، فارغ التحصیل مقطع کارشناسی رشته مهندسی پلیمر از دانشگاه علوم تحقیقات و کارشناسی ارشد از دانشگاه صنعتی امیرکبیر و عضو هیئت مدیره و مدیرعامل شرکت فیدار بسپار ارک هستم؛ فیدار بسپار ارک یک شرکت دانش بنیان است که در حوزه تجاری سازی فعالیت می کند. من از ابتدا در حوزه “پلاستیک” فعالیت داشتم؛ از سال ۹۴ وارد صنعت شدم و در شرکت های صنعتی بزرگی کار کردم. در سال ۹۶ با دوستان تصمیم گرفتیم به دلیل وجود نیازهایی در صنایع، وارد مبحث “تجاری سازی” و انتقال فناوری شویم.

ما از این طریق به داخل صنعت رسوخ می کنیم و مشکلات صنعت را بررسی می کنیم و به کمک اشخاص، تیم ها و شرکت های دارای آر اند دی (با حفظ محرمانگی تقاضا) راه حل پیدا می کنیم سپس متقاضی و فناور را به هم متصل می کنیم؛ البته ما از ابتدا تا انتهای قرارداد خرید محصول در کنار هر دو تیم می مانیم.

ما بعد از مدتی به این نتیجه رسیدیم که در صنعت نانوتکنولوژی و پلیمر نیازهایی وجود دارد که برای آن متقاضی پیدا نمی شود و از طرفی راه حل این نیازها ممکن است در دانشگاه ها یا در دست اشخاص یا مجموعه هایی باشد لذا تصمیم گرفتیم این طرح ها را پیدا و تجاری سازی کنیم و با پیشینه ای که در زمینه تجاری سازی داشتیم، به همراه چند تن از دوستانم در یک شتابدهنده تخصصی در حوزه پلیمر راه اندازی کردیم.

در اصل  اولین شتابدهنده تخصصی حوزه پلیمر و همچنین کارگزار ستاد نانو و معاونت علمی در حوزه دانش بنیان و نانوتکنولوژی و مهندسی پلیمر (در همه ابعاد آن) هستیم. در ابتدا ما این طرح را به ستاد نانو معاونت ریاست جمهوری ارائه دادیم و ستاد نانو نیز آمادگی خود را برای حمایت از ما در راستای راه اندازی این شتابدهنده اعلام کرد. اولین فراخوان خود را در پژوهشگاه پلیمر و دومین فراخوان را  در سایت ستاد نانو ارائه دادیم و به کمک ستاد، توانستیم شروع خوبی داشته باشیم.

محل شتابدهنده نانوپل، پژوهشگاه پلیمر است؛ از آنجایی که این پژوهشگاه، بزرگ ترین مرکز علمی صنعت پلیمر و پتروشیمی کشور است، اساتید و کارگاه های خیلی خوبی دارد و به همین دلیل به این نتیجه رسیدیم که اگر طرح های حوزه نانوتکنولوژی وارد پژوهش شود، ما می توانیم آن را پرورش دهیم زیرا هم فضای خوبی در اختیار داریم و هم مواد اولیه و همچنین اساتید و دانشجوهایی زیادی در اینجا حضور دارند و همینطور اگر صنایع مختلف جهت رفع نیاز خود به پژوهشگاه مراجعه کنند، یک باب همکاری با صنایع متقاضی باز خواهد شد.

به جز ستاد نانو، چه مجموعه هایی از شما حمایت کردند؟ آیا سرمایه گذار جذب کردید؟

همانطور که عرض کردم، ستاد نانو و صندوق آن حامی اول ما است. در حال حاضر سرمایه گذار جذب نکردیم و در مرحله بررسی سرمایه گذاران هستیم تا کمی کار را پیش ببریم. البته قصد داریم با چند صندوق وارد مذاکره شویم تا همکاری دوجانبه در زمینه شتابدهی طرح های آنان و جذب سرمایه را آغاز کنیم؛ در حال حاضر با هزینه شخصی شتابدهنده را اداره می کنیم.

شما چه تسهیلاتی را در اختیار تیم ها قرار می دهید؟

فضای اداری خصوصی و فضای اشتراکی، آزمایشگاه و کارگاه را در اختیار تیم ها قرار می دهیم. ما یک سری گرنت در راستای هزینه های آزمایشگاه و کارگاه ارائه می دهیم؛ زیرا برای ورود به آزمایشگاه و کارگاه باید هزینه هایی ارائه شود که ما آن را می پردازیم. یک سری گرنت دیگر برای استفاده از خدمات آزمایشگاهی و کارگاهی و دستگاه ها داریم و حتی اگر پژوهش ها خارج از پژوهشگاه پلیمر صورت بگیرد تا سقفی آن را متقبل می شویم. ارائه هزینه خرید مواد اولیه، هزینه مشاوره، ارائه کلاس های آموزشی، جذب سرمایه گذار و.. از جمله خدماتی است که به تیم ها ارائه می دهیم.

فراخوان تیم ها به چه صورت است؟

فراخوان اول ما در مرداد ماه سال ۱۳۹۹ به درخواست پژوهشگاه پلیمر، مختص پژوهشگاه پلیمر بود سپس فراخوان را عمومی کردیم و ۲ فراخوان به مدت ۲ ماه تمدید شد و تا اسفند سال گذشته فراخوان را باز گذاشتیم و به جذب ایده پرداختیم. فراخوان ها را در دانشگاه های سطح کشور منتشر کردیم و هم به اساتید دانشگاه ها ایمیل فرستادیم. از طرف دیگر معاونت ستاد نانو به لیستی از دانشجویان فعال در این حوزه دسترسی دارد که البته آن اطلاعات را در اختیار ما قرار نمی دهد اما ما از ستاد درخواست کردیم که فراخوانی را به ایمیل تمامی افراد این حوزه ارسال کنند که این افراد شامل اساتید و دانشجویان می شد. در کل فراخوان ها به صورت عمومی هستند و حتی لازم نیست در زمینه و رشته فناور و پلیمر باشد و از رشته های مختلف نیز جذب تیم داریم اما اصول کار بر این است که فناوری در حوزه مهندسی پلیمر و با محوریت نانوتکنولوژی باشد.

چند تیم جذب کردید و در چه مرحله ای هستند؟

از آنجایی که در مرحله ای قرار داریم که هدفمان رشد شتابدهنده و سپس جذب سرمایه گذار است، در حال حاضر مراحل داوری سخت گیرانه ای داریم و در حال حاضر ۵۰ طرح به ما مراجعه شده و از ۲۰ تیم داوری شده با ۶ تیم قرارداد بستیم و در حال همکاری هستیم.

داوران چه انتظاری از تیم ها دارند؟

در ابتدا دو فرم در اختیار متقاضیان قرار گرفته می شود؛ یکی از فرم ها شناسنامه محصول است که محصول را توضیح می دهد و دیگری تقاضای ورود به شتابدهنده است که طی آن تیم ها به معرفی خود و نیازهایشان می پردازند. ما فرم ها را بررسی می کنیم و با داوران مشورت می کنیم؛ از آنجایی که هیئت داوران افرادی بسیار متخصص و سخت گیر هستند، اگر تیمی از مرحله داوری با موفقیت بگذرد، به احتمال زیاد در شتابدهنده موفق خواهد بود.

تیم ها غالبا با چه چالش هایی مواجهند؟

یکی از مشکلاتی که فناوران به ویژه در حوزه نانو فناوری دارند این است که فناوران از معرفی طرح خود می ترسند و همه آنها این تفکر را دارند که ممکن است طرح آنها دزدیده شود. از طرفی کشور ما در صنایع پیشرو نبوده و همیشه از کشورهای توسعه یافته کپی برداری کردیم و همین باعث شده که  فناوری های به روز در دنیا، در کشور ما قابل استفاده نباشند چراکه برای استفاده از فناوری نوین نیاز به یک شبکه است. زمانی که یک فناوری وارد بازار می شود، باید برای آن مشتری وجود داشته باشد. زمانی که یک فناور، نانو و پلیمری را وارد می کند، هرچند ممکن است آن محصول خارجی، محصول بهتری باشد ولی به دلیل بالا بودن قیمت آن، بدون مشتری می ماند و مشتریان ترجیح می دهند محصول داخلی هرچند با کیفیت پایین تر ولی با قیمت کم تر را خریداری کنند. یکی دیگر از چالش ها این است که صنایع در کشور ما غالبا به دنبال فناوری جدید و پیشرفت نیستند و کسی که طرح جدیدی دارد با سد راه شرکت های بزرگ و مشکلات اقتصادی مواجه می شود و به همین دلیل فناوری های نوین به خصوص نانوتکنولوژی در ایران زنجیره تولید تا خرید سختی دارند؛ ما نیز در این راستا شتابدهنده نانوپل را تاسیس کردیم تا این زنجیره را تکمیل کنیم. به نوعی ما یک شتابدهنده تخصصی تجاری سازی هستیم که طرح ها را بعد از رشد، مستقیم وارد صنعت می کنیم و به مشتری می رسانیم؛ هرچند در ایران ممکن است عبارت “شتابدهنده تخصصی تجاری سازی” نامتعارف باشد اما تجاری سازی در حوزه شتابدهی در سطح جهانی وجود دارد.

صحبت پایانی…

در ابتدا تشکر ویژه از ستاد نانو می کنم؛ زیرا کمتر ارگانی از شرکت های نوپا و جوان های کم سن و سال مانند ما حمایت می کند. دکتر نجیمی، مدیر بخش صنعت ستاد نانو و مهندس باقری، مدیر بخش نانوکامپوزیت پلیمر ستاد نانو کمک های بسیاری به ما کردند. از همه دوستان فعال در حوزه مهندسی پلیمر و نانوفناوری تقاضا می کنم که کمی تغییر رویه ایجاد کنند؛ زیرا ما معمولا در کارهای اشتراکی کمی ضعف داریم و تصور می کنیم که همه کارها را باید خودمان انجام دهیم؛ لذا این تصورات باید تغییر کنند. از دوستان دعوت می کنم تا به شتابدهنده نانوپل مراجعه کنند و از کلاس ها و منتورینگ ها استفاده کنند چرا که کار اشتراکی منجر به رشد تیم می شود و باعث می شود موفق تر عمل کنند.