چرا تیم سازی در استارتاپ ها اهمیت دارد؟

در ابتدا برای پاسخ به این سوال شاید بهتر باشد با مفهوم استارتاپ بیشتر آشنا شویم. این روز ها در اغلب مواقع با کلید واژه استارتاپ یا کسب و کار هایی که خود را استارتاپ معرفی می کنند روبرو هستیم. اما پرسشی که برای همگی ما پیش می آید این است که در حقیقت مشخصه اصلی کسب و کار های استارتاپی چیست؟

از مشخصه های اصلی در استارتاپ ها آن است که قصد دارند ارزش آفرین باشند و برای حل مشکل و چالشی به وجود آمده اند. در کنار آن ایده ای بکر و خلاقانه دارند، ممکن است مبتنی بر تکنولوژی باشند ولی نه الزاما. استارتاپ ها مقیاس پذیر هستند و می توانند با سرعت بالا رشد کنند. وضعیت استارتاپ ها همانند کودک نوپایی است که می خواهد راه رفتن بیاموزد. این کودک نیاز های متعددی دارد که اگر هر کدام در جای خود برآورده نشود می تواند موجب شکست آن استارتاپ شود. در اینجا تیم سازی نقش ویژه خود را ایفا می کند و موضوعی که در این میان مطرح می شود این است که چگونه به عنوان بنیان گذار یک استارتاپ، تیمی را تشکیل دهیم که تمام نیاز های آن کودک را برطرف کند؟ می دانیم که ماهیت استارتاپ بر پایه کار گروهی است و تیم سازی در آن نقش بسزایی دارد. حتما شنیده اید که می گویند اگر ایده خوب داشته باشی ولی افراد تیم خود را درست سازمان دهی نکرده باشی آن ایده قطعا به شکست می انجامد. یقینا پشت هر استارتاپ موفقی تیم سازی درست و اصولی بوده است. شاید زمان آن رسیده است تا به فرهنگ کار گروهی به شکل جدی تری نگاه کنیم.

ایده های استارتاپی

اگر مسیر استارتاپ هایی که شکست خورده اند را دنبال کنیم می بینیم که بسیاری از آنها با وجود منابع مالی خوب و افراد متخصص تنها به دلیل تیم سازی اشتباه شکست خورده اند. این موضوع نشان می دهد که رکن تیم سازی برای استارتاپ ها از همان ابتدا ارزش صرف زمان و انرژی زیاد را دارد. برای ساخت تیم قوی و کارآمد نمی شود یک نسخه کلی را پیچید! به طور مثال، تیمی که در زمینه سلامت دیجیتال فعالیت می کند، با استارتاپی که در زمینه کشاورزی کار می کند بسیار متفاوت هستند. از باور های غلط بنیان گذاران استارتاپ ها آن است که انتظار دارند شتاب دهنده ها، مراکز رشد و سرمایه گذاران برایشان فرآیند تیم سازی را انجام دهند! در صورتی که این مهارتی ست که تنها به خود بنیان گذار ارتباط دارد و باید افرادی را انتخاب کند که از آنها شناخت نسبتا خوبی دارد. در اینجا به نکات پایه ای می پردازیم که اگر به آن توجه کنید و اهداف خود را خوب بشناسید می توانید در مسیر اجرا و پردازش ایده از مزایای تیمی خوب بهره مند شوید.

تشخیص نیاز

برای آن که خشت اول (تیم سازی) درست و در جای خود گذاشته شود و دیوار موفقیت بر سرتان آوار نشود باید بدانید که چه می خواهید! به همان خاطر جهت اجرایی کردن ایده برایش خوب برنامه ریزی کنید. اهداف و چشم انداز های کسب و کار خود را مشخص کنید و بر اساس آن تخصص و مهارت های مورد نیاز خود را ارزیابی کنید.

شناسایی افراد

برای کسب و کار های بزرگ استخدام افراد اشتباه، تاثیر چندانی در عملکرد کلی آنها نخواهد گذاشت، ولی در ارتباط با استارتاپ ها با تیمی محدود وضعیت این گونه نیست. شناخت بنیان گذار نسبت به اعضای تیم امری مهم است. شاید تا به حال شنیده اید که می گویند: اگر افراد تیم با هم روابط دوستی و خویشاوندی داشته باشند بهتر است چون ملاحظاتی میان آنها وجود دارد که باعث می شود بر کارشان متمرکز شوند! یا اینکه اگر اعضای تیم سابقه دوستی با هم داشته باشند مفید تر است، زیرا چالش های بسیاری در روابطشان پیش از تشکیل تیم تجربه کرده اند، اما در حقیقت هیچکدام از گفته های پیشین به تنهایی صحیح نیست و در هر شرایط ممکن است نتیجه ای متفاوت را از خود نشان دهد. بنابراین برای شناسایی افراد تیم پیش از استخدام زمان بگذارید تا با استفاده از تخصص و ویژگی آنها در جهت پیشرفت کسب و کارتان گام بردارید. همچنین از آنجا که شناخت بنیان گذار در ارتباط با مهارت ها و خلقیات افراد تیم حائز اهمیت است، وجود روابط دوستی یا خویشاوندی او با اعضای تیم می تواند اثر گذار باشد.

 با تیمی محدود شروع کنید!

در ابتدای مسیر با توجه به بودجه مالی محدود، بهره گیری از نیرو هایی که به چند تخصص مسلط هستند برای پیشبرد اهداف استارتاپ اقدام سنجیده ای است، همچنین دانشجویانی که برای کسب تجربه علاقه مند به کار در فضای استارتاپی هستند نیز می توانند کارساز باشند، کما این که پس از گذراندن دوره کارآموزی می توانند همزمان با استارتاپتان رشد کنند و به نیرویی موثر و کارآمدی  تبدیل شوند که شایستگی صرف زمان و آموزش را داشته است.

تعهد برای ساختن فرهنگی مشترک

یکی از موارد مهم در تیم سازی، تعریف فرهنگی مشترک برای آن است، بدیهی هست که این امر در طول یک شب میسر نمی شود و ایجاد آن نیاز به زمان دارد ولی پیش از تیم سازی باید افراد را به لحاظ فرهنگی بررسی کنید تا مطمئن شوید که با فرهنگ کسب و کارتان هماهنگ هستند. علاوه بر مهارت ها و تخصص افراد، روحیات و خلقیات آنان به طور مستقیم در پیشبرد اهداف کسب و کار اثرگذار هست. در استارتاپ ها روز های سخت و پر چالشی وجود دارد که اگر فرهنگ اعضا با آن همخوان نباشد دچار مشکل می شوید، در نتیجه این که افراد تیم دارای ویژگی هایی از جمله، انعطاف پذیری، قدرت پذیرش، حفظ آرامش، مدریت بحران، حفظ انگیزه و … از مواردی هست که باید به آن توجه کنید.

هم افزایی تیم

همان طور که پیش از این اشاره کرده ام، با توجه به محدود بودن اعضای تیم، استارتاپ باید از مهارت ها و استعداد های مختلف در تیم سازی بهره بگیرد. چینش متناسب چند مغز در جای درست خود بهتر از تیمی پراکنده و ناهمگن است. استفاده از تخصص ها در زمینه های متنوع یا افرادی که پتانسیل و توانایی انجام چند وظیفه را دارند به گونه ای که بتوانند مکمل هم باشند بسیار مهم است. تیمی با چنین ویژگی هایی دارایی کسب و کار است و در جذب سرمایه نیز از شانس بالایی برخوردار است، به سبب آن که بسیاری از سرمایه گذاران اولویت و ملاکشان تیم است و می گویند: «ما بر تیم سرمایه گذاری می کنیم» بنابراین نحوه چیدمان تیم در جایگاه های متفاوت جهت رسیدن به یک هدف همان هم افزایی تیم است که باعث می شود یک ایده از چندین زاویه مورد ارزیابی قرار گیرد تا در نهایت به پردازش و اجرا برسد.

استخدام متخصصان در زمینه بازار، منابع انسانی و مالی را در اولویت قرار دهید!

باقی ماندن در اکوسیستم استارتاپی دشوار است و باید برای حفظ کسب و کارتان تمام عوامل را در نظر بگیرید. استارتاپ شما جهت ورود و فعالیت در بازار باید از متخصصان بازاریابی و فروش برای توسعه تجاری خود بهره بگیرد. بسیاری از استارتاپ ها با وجود کیفیت مناسب طرح خود، به دلیل عدم نگاه تجاری از جانب مشتریان و سرمایه گذاران با استقبال خوبی مواجه نمی شوند.

در کنار آن برای رشد استارتاپ و استخدام افراد جدید به متخصص منابع انسانی نیاز دارید، در صورتی که تونایی مالی برای جذب متخصص منابع انسانی را ندارید در این زمینه از مشاوره های افراد متخصص این حوزه استفاده کنید. در صورتی که دیگر افراد تیم فرصت و توانایی رسیدگی به امور مالی استارتاپ را ندارند، حضور متخصص مالی یا یک حسابدار پاره وقت برای مدیریت سرمایه کسب و کارتان توصیه ایست که می تواند نتیجه بخش باشد.

رهبر باشید نه مدیر!

صاحب یک کسب و کار باید توانایی مدیریت و رهبری تیم را توأمان با هم داشته باشد، به عبارت دیگر، اگر تمام افراد تیم را سرنشینان کشتی و کشتی را کسب و کارتان تصور کنید، این شما هستید که کشتی را هدایت می کنید تا بتوانید به مقصد برسید، بنابراین در صورت عدم هدایت درست در رویایی با امواج و روز های طوفانی دوام نخواهد آورد و در نهایت کشتی واژگون و غرق خواهد شد. در استارتاپ ها هم وضعیت همان طور است، ماهیت استارتاپ با عدم قطعیت و ریسک پذیری گره خورده و این شما هستید که روحیه، توانایی و تعامل افراد تیم را در جهت رسیدن به اهداف همسو حفظ می کنید. ضمن مدیریت شرایط تعامل خود را با افرادتان از دست ندهید و با نشان دادن افق دید خود برای هر برهه زمانی اهداف مشخصی تعریف کنید.

اگر به دنبال شریک هستید برایش زمان زیادی بگذارید

با توجه به گفته های قبل و چالش پذیر بودن استارتاپ، اگر در این میان به دنبال شریک هستید باید آگاه باشید که چه کسی را انتخاب می کنید، زیرا همانند چاقویی دو لبه است که هم می تواند باعث پیشرفت کسب و کارتان شود و هم برایتان مشکلات جدی ایجاد کرده و باعث شکست شود. پس در انتخاب شریک وسواس زیادی به خرج دهید.

کمک از علم روانشناسی

در کنار شناخت کافی از افراد، مشخص کردن پوزیشن شغلی متناسب با شخصیت آنها امر ویژه ای هست که باید قابل توجه قرار گیرد. تحقیقات نشان داده است که ۸۰ درصد از شرکت های موفق دنیا در هنگام استخدام از تست های شخصیت شناسی بهره می گیرند. از شناخته شده ترین تست های شخصیت شناسی می توان به تست MBTI، Big Five و DISC اشاره کرد.

در نهایت

در هنگام استخدام افراد مواردی همچون، تجربه، آشنایی با فضای استارتاپی، عدم مشکل با حقوق کم و ریسک پذیری را در نظر بگیرید. از آنجا که استارتاپ ها معمولا با سرمایه محدودی شروع به کار می کنند، باید اقداماتی را انجام دهید تا کم بودن حقوق افراد تیم تان را جبران کند، به طور مثال، با سپردن وظایف مهم به آنها اعتماد به نفس دهید و در مقابل ارائه کارشان قدردان باشید، همچنین می توانید برای افزایش انگیزه تیمتان، با استفاده از خلاقیت های خود آنها را تشویق کنید. به خاطر داشته باشید که کار تیمی با شرایط و مزایای کم و همان طور وضعیت پر تنش و استرس زا نیازمند همراهی و همدلی خوب از جانب شما به عنوان صاحب کسب و کار هست.