خودروهای متصل یا Connected Cars ما را به سمت سواری ایمن تر و راحت تر هدایت می کنند و صنعت چند میلیارد دلاری داده را گسترده تر می کنند. در این مقاله به کاربرد اینترنت اشیا در وسایل نقلیه می پردازیم. این روزها تراشه و حسگرها در همه چیز قرار دارند از ماشین لباسشویی گرفته تا لامپ و لباس های تمرینی؛ اما صنایع کمی هستند که اتصال گسترده اشیا که به نام اینترنت اشیا شناخته می شود، آن ها را همانند صنعت خودروسازی دگرگون کنند.
دارن مان، معاون عملیات جهانی شرکت Airbiquity که در سیاتل آمریکا مستقر است، می گوید که خودروهای متصل به اینترنت و فضای ابری، انبوهی از داده ها را تولید و منتقل می کنند و این داده ها برای طراحی جاده های ایمن تر، پیش بینی خرابی تجهیزات و بهبود تجربه سرگرمی در خودرو کاربرد دارند.
این فناوری در حال تکامل زندگی را برای رانندگان و تولیدکنندگان ساده می کند، به خصوص وقتی که نوبت به ارتقای الکترونیکی برسد. دارن مان که پلتفرم شرکتش توسط شرکت‌هایی مانند جنرال موتورز، فورد و تویوتا استفاده شده است، در این خصوص می‌گوید: “وسایل نقلیه به مرور زمان پیچیده تر شده اند. به طور سنتی، تنها راه برای به روز رسانی خودروهایی که از خط کارخانه خارج می شدند، بازگرداندن آنها به یک فروشنده بود. بدیهی است که این نه تنها برای مصرف کننده ناراحت کننده است، بلکه برای سازنده خودرو بسیار پرهزینه می شود.”
اینترنت اشیا خودرو
به لطف اینترنت اشیا، بسیاری از قطعات متکی به نرم افزار یک خودرو را می توان به صورت آنی در هر کجا به روز کرد. مان می گوید: “برای مثال یک هدست خراب به احتمال زیاد به جای رفتن پیش سازنده به بروزرسانی نیاز دارد که از طریق اتصال به اینترنت امکان پذیر است. در مورد خودروها نیز، بخش های الکترونیکی به مشکل مشابهی قابل بروزرسانی هستند و از این طریق می توان عملکرد خودروها را بهبود داد. در مورد تسلا شاهد این هستیم که با استفاده از OTA نیازهای نرم افزاری مختلف برطرف می شود و تنظیمات بروز برای بخش هایی از باتری گرفته تا سیستم تعلیق اعمال می شود. تصور کنید این نوع عملکرد یا ویژگی در آینده برای همه خودروها اعمال شود.”
“مان” پیش بینی می کند که دیگر پیشرفت های اینترنت اشیا در خودرو شامل بروزرسانی های بیشتری باشد که بهبود امکانات را به همراه دارند و استفاده از آن ها در یک مدل اشتراک پرداختی امکان پذیر می شود. مثلا اگر راننده ای در تعطیلات طولانی و مسافرت با ماشین باشد، می تواند از طریق اینترنت اشیا خودرو به یک کتاب صوتی دسترسی پیدا کند اما احتمالا برای این دسترسی باید هزینه پرداخت کند.
مان می‌گوید: “شاید آینده این طور باشد که وقتی به یک سفر جاده ای می روید، تصمیم بگیرید برای آن سفر خاص یک بسته نرم افزاری فعال کنید و صرفا در مدت همان سفر از آن استفاده کنید. این آینده نتیجه این واقعیت است که در آینده ماشین ها بیشتر نرم افزاری می شوند و انتخاب های ما را از اینکه می خواهید ماشینتان چه رنگی باشد، فراتر می برند.”
در دنیایی آرمانی بروزرسانی های نرم افزاری متوجه امکاناتی بیشتر و جذاب تر هستند اما در دنیای واقعی ما بخش مهمی از بروزرسانی ها برای پیشگیری از آسیب پذیری ها ارائه می شوند. هک شدن خودروهای جیپ شاید یکی از مثال های گویا در این خصوص باشد. در سال ۲۰۱۵، چند خرابکار توانستند از راه دور ترمزهای یک جیپ چروکی را غیرفعال کنند و کنترل فرمان آن را در دست بگیرند. این اتفاق در حالی روی داد که این خودرو با سرعت ۷۰ مایل بر ساعت در حال حرکت بود.
مان می‌گوید: “وقتی آسیب پذیری جدیدی شناسایی می‌شود، نرم افزار داخلی متصل به اینترنت اشیا به سازندگان اجازه می‌دهد فوراً یک برورزرسانی را توزیع کنند تا آن آسیب پذیری در عرض چند روز یا چند دقیقه برطرف شود.”
بازار اینترنت اشیای وسایل نقلیه
جاده های ایمن تر، پارکینگ آسان تر و نگهداری بهتر قطعات
به گفته مک کینزی، بازار جهانی داده‌های خودرو تا سال ۲۰۳۰ می‌تواند تا ۷۵۰ میلیارد دلار رشد کند. طبق گفته گارتنر، تا سال ۲۰۲۰، بیش از ۲۵۰ میلیون خودروی متصل در جاده ها خواهند بود. در ادامه تعدادی از شرکت هایی که مستعد هستند سهم قابل توجهی از این بازار بزرگ را در اختیار بگیرند را بررسی می کنیم:
-
TELENAV
اطلاعات سرگرمی
رادیوی بیچاره خودرو اکنون یک گونه در معرض خطر انقراض است. کنسول های پیچیده که امکاناتی از جمله ناوبری GPS، امکان پخش تصویر و بازی را دارند، جایگزین آن شده اند. در گام بعدی تکامل سرگرمی داخل خوردو، قابلیت ارتباط خودرو با دستگاه ها و سرویس های هوشمند به وجود می آید. به عنوان مثال Apple’s CarPlay امکان دسترسی به اسپاتیفای، پاندورا و مجموعه ای از برنامه ای صوتی دیگر را در خودرو فراهم می کند. همچنین به رانندگان امکان برقراری تماس از طریق کنسول را می دهد.
با گسترش این نوع اتصالات شرکت هایی مانند Telenav پلتفرم های یکپارچه ابری را توسعه داده اند که همراه با دسترسی مستقیم به برنامه‌های صوتی، ناوبری و الکسا، کنترل‌های محیط شخصی برای تنظیم تهویه و گرمایش صندلی را به نمایشگر اضافه می‌کنند. همه اینها بخشی از چیزی است که کی تانگ، مدیر اجرایی Telenav، آن را “نبرد برای صفحه چهارم” نامیده است. تلویزیون ها، تلفن ها و رایانه نمایشگرهای یک تا سه هستند و صفحه نمایش خودرو، صفحه چهارم برای برقراری ارتباط به شمار می رود.
-
BRANSYS
مدیریت ناوگان
اگر کامیون داران ستون فقرات صنعت لجستیک هستند، مدیریت ناوگان، پشتیبانی از سلامت این صنعت است. شرکت‌هایی مانند Bransys که پلتفرم EZtoTrack را می سازد، به مدیران ناوگان کمک می‌کنند تا میلیون‌ها تریلر را در جاده ها ردیابی کنند. علاوه بر این، از طریق حسگرها بر وضعیت محموله تریلر نظارت می کنند و همزمان دما را برای محموله های حساس مانند میوه ها وسبزیجات کنترل و نظارت می کنند.
-
PARQEX
پارکینگ
رانندگان آمریکایی به طور متوسط ۱۷ ساعت در سال به دنبال پارکینگ هستند و در شهرهای شلوغ ایران مانند تهران نیز احتمالا عددهای مشابه و یا حتی بیشتری داشته باشیم. محمد که برنامه نویس تیم ماست می گوید امروز ۴۵ دقیقه را صرف پیدا کردن جای پارک کرده است، فکر می کنید در سال چند بار این تجربه برایش تکرار می شود و مجموعا چقدر از زمانش را برای این موضوع از دست می دهد؟ کاهش زمان پیدا کردن پارکینگ سبب کاهش زمان تلف شده، سوخت و همچنین کاهش آلاینده ها می شود. جای تعجب نیست که استارتاپ هایی مانند Best Parking و SpotHero این بازار را جذاب دیدند. ParqEx نیز در این بازار بر برقراری ارتباط میان مالکان پارکینگ های خصوصی با جستجوگران جای پارک تمرکز کرده است. با اینترنت اشیا دیگر نیازی به اشتراک گذاری کلید گاراژ یا بازگداشتن درهای آن وجود ندارد، بلکه شبکه بازشدن درها و ایجاد دسترسی برای کسانی که هزینه را پرداخت کرده اند، مدیریت می کند.
-
PROGRESS
پیش بینی خرابی
یکی از وعده های بزرگ اینترنت اشیاء خودرو، تعمیر و نگهداری پیش بینی شده است. مجموعه ای از تراشه ها و حسگرهای رایانه ای که در سرتاسر خودروی متصل قرار گرفته‌اند، داده های عملکردی را جمع آوری می‌کنند. این داده ها در فضای ابری پردازش می‌شوند تا پیش بینی کنند که چه زمانی یک قطعه قبل از اینکه کاملا غیر استفاده شود، نیاز به تعمیر و نگهداری دارد. در یک محیط واقعاً متصل، راننده حتی می تواند یک هشدار تعمیر و نگهداری را به سازنده یا مکانیک مدنظرش ارسال کند.
شرکت Progress از ماشین لرنینگ در سیستم تشخیص ناهنجاری هایش بهره می برد. این فناوری با پیش بینی مشکلات به خودروسازان کمک می کند تا هزینه های عملیاتی خود که موارد تحت گارانتی و کاهش میزان رضایت و وفاداری مشتریان ناشی می شود را کاهش دهند. در یک مورد استفاده از محصول این شرکت، از ۹۲ درصد خرابی ها جلوگیری شده است و با هشدار به موقع، عملیات تعمیر و نگهداری صورت گرفته است.
-
OTONOMO
ترافیک ایمن تر
ترافیک در بهترین حالت از دست دادن زمان و در بدترین حالت، بستری برای تصادفات است. تعداد زیادی از حسگرهای اینترنت اشیا در دوربین های مداربسته و در امتداد بزرگراه ها و پل ها دائما داده هایی را گردآوری می کنند که با تحلیل آن ها می توان نقاط ازدحام احتمالی را شناسایی کرد و با مدیریت جریان ترافیک، بار ترافیکی را کاهش داد.
برای دستیابی به این هدف، آژانس های ایمنی عمومی و شرکت های اینترنت اشیا پا به این عرصه گذاشته اند. یکی از راه‌های بهبود چنین تحلیلی، داده‌های بهتر و بیشتر است. یکی از شرکت‌هایی که بستر گردآوری و اشتراک گذاری را ایجاد می کند Otonomo است که پلتفرمی پیشرو برای اتصال خودروها به فضای ابری ایجاد می‌کند. داده هایی که در این بستر به اشتراک گذاشته می شود، به مدیریت مسیرها و پاسخ گویی به شرایط اضطراری که در معابر ایجاد می شود، کمک می کند.
حفظ مسیر پیشرفت اینترنت اشیای خودرو
اطمینان از ایمن بودن داده ها
مانند هر تغییر فناوری که بر اساس جمع‌آوری مجموعه‌ای از داده‌ها صورت می‌گیرد، اینترنت اشیا خودرو نیز فارغ از نگرانی در مورد حریم خصوصی نیست. مثلا اگر داده‌هایی در مورد، سرعت رانندگی و تعداد دفعاتی ترمز رانندگان گردآوری شود، شرکت های بیمه که به دنبال تخمین ریسک بیمه افراد هستند، حاضرند برای آن هزینه پرداخت کنند.
مان خاطرنشان می کند از آنجایی که تولیدکنندگان خودرو به طور کلی داده ها را کنترل می کنند، مصرف کنندگان باید تا حد امکان خود را آموزش دهند. او می‌گوید:” وقتی خودرویی می‌خرید، اطلاعات خود را به خودروساز خود می‌سپارید” و این مسئولیت خودروساز است که” اطمینان حاصل کند که با داده‌های شما آنطور که باید رفتار می‌کنند.”
همزمان با شکل گیری دغدغه هایی در خصوص حریم خصوصی داده ها، مقررات حفظ حریم خصوصی داده ها به ویژه در کالیفرنیا و اتحادیه اروپا در حال افزایش است. قانون حفظ حریم خصوصی مصرف کنندگان کالیفرنیا (CCPA) از ژانویه ۲۰۲۰ اجرایی شده و به طور بالقوه به یک استاندارد واقعی ایالات متحده برای خودروسازان تبدیل خواهد شد. در اتحادیه اروپا نیز مقررات عمومی حفاظت از داده ها (GDPR) بیش از یک سال است که اجرا می شود. این قانون به مصرف کنندگان کنترل بیشتری بر داده های خود می دهد و چارچوبی برای جریمه های سنگین علیه شرکت هایی که پروتکل را نقض می کنند فراهم می کند. مان می‌گوید: «امیدوارم در نهایت یک قانون فدرال حفاظت از داده‌ها در آمریکا مانند GDPR وجود داشته باشد. احتمالا ما در ایران نمی توانیم به داشتن چنین قوانینی امیدوار باشیم…
وای فای یا اتصال سلولی؟
فناوری ایمنی خودرو با پیشرفت‌هایی مانند ترمز اضطراری خودکار و نظارت بر نقاط کور بهبود یافته است و برای یک پیشرفت واقعی با اتصال خودرو به خودرو (V2V) آماده است. مثالی از کاربرد این نوع اتصال این است که راننده ممکن است هشداری دریافت کند که سرعتش را کم کند، زیرا یکی از رانندگان سه یا چهار وسیله نقلیه جلوتر، ترمزها زده است. مسئله اینجاست که هنوز استانداردی برای این نوع اتصال تعریف نشه و مشخص نیست که باید بستر ۵G یا WiFi باشد.
چه کسی در صندلی راننده است؟
صنعت خودرو و فناوری اطلاعات، دوستان سریعی نبوده اند. در مورد مسائلی مانند اشتراک گذاری اطلاعات سرگرمی بر بسترهای ابری و خودروهای متصل، برخی خودروسازان نسبت به واگذاری کنترل چنین سیستم هایی به شرکت های فناوری اطلاعات تردید دارند. فولکس واگن بارزترین نمونه این موضوع است چنانکه تصمیم گرفته است سیستم عامل درون شرکتی خود را توسعه دهد.
این ممکن است فقط به دلیل عدم اطمینان خودروسازان در مورد چگونگی پیشروی واقعیت جدید خودروهای رایانه ای باشد. این نگرانی در حال کاهش است. از لحاظ تاریخی ساخت خودرو واقعا به نرم افزار مرتبط نبوده است و لذا این تغییر ذهنیت توسعه نرم افزار بخشی از صنعت خودرو است، به زمان نیاز دارد.
