نقش کسب و کارها در بهبود کیفیت هوا با تغییر شکل حمل و نقل شهری

در حالی که کل جهان با نفس بند آمده، تماشاگر لحظات پایانی همه ­گیری کووید ۱۹ است، مشکلات زیست محیطی عقب ­نشینی کرده ­اند. اگرچه محدودیت‌­های کووید ۱۹ فرصتی برای کاهش آلاینده ­های هوا فراهم آورده اما بوم­ شناسان در مورد این که ممکن است پس از پایان همه‌­گیری وضعیت معکوس شود، اظهار نگرانی می­کنند.

آلودگی هوا مشکلی است که نباید فراموش شود. اروپا سال­هاست که با آن مبارزه کرده است. تقریبا هر شهرنشین، هوایی بسیار آلوده ­تر از حد استاندارد سازمان جهانی بهداشت را تنفس می­کند. هوای آلوده خطر ابتلا به بیماری­ هایی مانند سرطان ریه، آسم و… را افزایش می­دهد. این مسئله در سال  ۲۰۱۶ منجر به  ۴.۲ میلیون مرگ زودرس در سراسر جهان شد.

راهکارهای تازه برای هوای تازه

حمل و نقل، بیشترین سهم را در آلودگی هوا دارد. این عامل تقریبا ۲۰ درصد از انتشار کربن جهانی را تشکیل می­دهد. گازهای خطرناکی از موتورهای دیزلی منتشر می­شود که مسبب حدود نیمی از مرگ و میرهای ناشی از آلودگی حمل و نقل هستند. در شهرها، وسایل نقلیه، دلیل اصلی آلودگی هوا محسوب می­شوند.

کاهش انتشار گازهای مضر، گامی حیاتی برای بهبود کیفیت هوای شهری است. بسیاری از سیاست­مداران، فعالان، سازمان­ های غیرانتفاعی و شرکت­ها در تلاش هستند تا این روند منفی را معکوس کنند. ایده ­های پیشنهادی در این راستا شامل ترغیب به خرید خودروهای برقی، اولویت دادن به تردد عابران پیاده و دوچرخه سواران در مراکز شهرها، جایگزینی موتورهای دیزلی تمیزتر و موارد دیگر است.

با این حال، این اقدامات ممکن است برای بهبود قابل توجه کیفیت هوا در شهرها کافی نباشد. ما به راه‌­حل ­هایی تازه نیاز داریم و کسب‌ و کارها، منبع اصلی ایجاد تغییرات و نوآوری­ها هستند. مشاغل مختلف در جهت افزایش کاربرد سوخت­های زیستی در صنعت خودروسازی و بهبود حمل ‌ونقل عمومی در تلاش و تکاپو هستند. البته نقش خودروهای برقی که به کاهش انتشار گازهای سمی کمک می­کنند نیز قابل انکار نیست.

وسایل حمل و نقل الکتریکی کارآمد

این وضعیت را می­توان با افزایش اعتبار خودروهای برقی و سایر اشکال حمل و نقل الکتریکی و تشویق به استفاده گسترده از آن­ها بهبود بخشید. برای اجرایی شدن این هدف، خودروهای الکتریکی باید بسیار کارآمد باشند و در کنار مصرف کم انرژی عملکردی عالی از خود نشان دهند. علی­رغم این که الکتریسیته به عنوان پاک ­ترین نوع سوخت شناخته می­شود، تولید آن از طریق نیروگاه ­های زغال سنگ، اغلب با آلودگی شدید هوا همراه است.

یکی از راه ­های بهبود ردپای محیط زیستیِ حمل ‌و نقل الکتریکی، استفاده از چرخ‌­های فولادی به جای لاستیکی است که در هنگام اصطکاک، مواد مضری را منتشر می­‌کنند. ارتقا دادن روش­ها و مسیرهای حمل و نقل، راه دیگری برای کارآمدتر کردن آن است. وقتی جاده ­ها کمتر به بزرگراه‌­ها منتهی شود، نه تنها ازدحام کاهش می­یابد، بلکه از ایجاد ترافیک که خود دلیلی بر انتشار گازهای مضر است، جلوگیری خواهد شد. علاوه بر این، با توجه به سرعت و به صرفه بودن وسایل نقلیه مسافربری، فناوری­ ها می­توانند نقش حمل و نقل عمومی را افزایش داده و در نتیجه تعداد خودروهای در جاده را کاهش دهند.

امروزه شهرها به شیوه ­های جدید حمل و نقل عمومی نیاز دارند. برای نمونه در اروپا از اتوبوس­ های برقی استقبال بسیار خوبی به عمل آمده است. برخی از تولیدکنندگان تله‌ کابین در حال حاضر از جنبه تفریحی و سیاحتی به سوی تولید وسایل مسافربری تغییر رویه داده ­اند. همچنین علاقه و توجه به سایر انواع حمل و نقل الکتریکی روگذر رو به افزایش است. توسعه یا سرمایه­ گذاری در این بخش می­تواند به روندی امیدوارکننده تبدیل شود. در واقع شرکت­هایی که تولیدات سازگار با محیط زیست را به بازار عرضه دارند، برای مدت مدیدی تعیین ­کننده سرعت توسعه صنعت خواهند بود.

راهکارهایی مطابق با تکنولوژی نوین

پیشگامی در به کارگیری راه ­حل­های جدید در حمل و نقل بار و مسافر می­تواند ما را در مبارزه با آلودگی هوا یاری دهد. یکی از اقداماتی که می­توان اتخاذ نمود، کاهش رفت و آمد خودروهای بدون بار (خالی) است. کامیون­‌ها در آمریکا ۳۶ درصد از زمان‌ خود را خالی و بدون هیچ باری رفت و آمد می­کنند. این میزان در اروپا ۲۷ درصد و در آسیا ۴۰ درصد است که موجب هدر رفت پول و انتشار کربن می­شود.

در حال حاضر چندین اپلیکیشن برای بهینه ­سازی حمل ونقل­ ها و افزایش بسته­ های سفارشی در هر سفر طراحی شده ­اند تا میزان رفت و آمدهای بدون بار به پایین ­ترین سطح برسد. افزون بر آن، با استفاده از هوش مصنوعی و داده ­هایی که در زمینه ترافیک، آب و هوا، ظرفیت باربری و سایر اطلاعات در اختیار رانندگان قرار می­گیرد، آن­ها می­توانند مسیر خود را تغییر داده و یا کوتاه ­ترین مسیر را انتخاب کنند. این امر باعث کاهش مصرف سوخت و زمان مصرف شده حین حمل و نقل می­شود که در نهایت موجب کاهش آلاینده ­ها خواهد شد.

برخی شرکت­ها در حال کار روی یک سیستم‌ کنترل خودکار هستند که فاصله زمانی سفر را با تعداد مسافران تطبیق می­‌دهد. این کار باعث می­شود تا اطمینان حاصل شود که وسایل نقلیه در حالت خالی حرکت نداشته باشند. فواصل زمانی انعطاف­ پذیر می­تواند با کاهش دادن تعداد سفرهای خالی و هزینه ­های عملیاتی، موجب پایین آمدن آلاینده ­ها شوند. شرکت‌­هایی که چنین راه‌حلی را توسعه می­‌دهند، می‌­توانند قراردادهای سودآوری را منعقد کنند.

اپلیکیشن‌­های موبایل می­توانند با تشویق به سفرهای اشتراکی یا داشتن مسافران میان راهی، به کاهش تعداد خودروهای در جاده کمک کنند. در برخی از کشورها، تنها خودروهای با بیش از یک سرنشین اجازه تردد در خطوط حمل و نقل عمومی را دارند. این نوع سفرها، زمینه­ ای را برای خلوت­ تر شدن جاده­ ها و پاکی بیشتر هوا فراهم می ­آورد.

سخن پایانی

ازدحام و آلودگی هوا روز به روز مسائل را برای مسئولین پیچیده ­تر می­سازد. با این وجود، کسب و کارها قادر هستند نقشی در کاهش این مشکلات داشته باشند. تحول سیستم حمل و نقل، به ویژه حمل و نقل عمومی شهری، می­تواند تاثیر مثبتی بر میزان آلودگی هوا داشته باشد. تلاش بخش­های خصوصی و دولتی در جهت معرفی راهکارهای نوین و ترکیب آن­ها با فناوری پیشرفته، بسیار درخور اهمیت است. استفاده از فناوری­ های کارآمد به منظور بهبود حمل و نقل مسافران می­تواند به حل مشکل شلوغی جاده ­ها، افزایش استفاده از حمل و نقل عمومی، کاهش نسبت خودروها به جمعیت و در نهایت پاکی هوا کمک کند.