رویداد نظاره، سه شنبه ۲۶ مهرماه ۱۴۰۱ با موضوع مجلس و زیست بوم نوآوری، با حضور رئیس مرکز پژوهش های مجلس، جمعی از نمایندگان مجلس شورای اسلامی، فعالان اکوسیستم کارآفرینی کشور و أصحاب رسانه در مرکز پژوهش های مجلس شورای اسلامی برگزار شد.
در ابتدای این رویداد، بابک نگاهداری، رئیس مرکز پژوهش های مجلس شورای اسلامی ضمن اشاره به اقدامات جدید مرکز پژوهش های مجلس، این اقدامات را گام مثبتی در جهت استفاده از ظرفیت نخبگانی کشور دانست. وی افزود: «چالشهای جدید حول تنظیمگری فناورانه شکل میگیرد که باید برای رفع آنها و سیاستگذاری در این حوزه از توان و ایده های فعالان این حوزه بهره برد. نظام های حکمرانی در مقاطع مختلف وظایف گوناگونی بر عهده دارند، با حرکت رو به جلوی نظام های حکمرانی و تجارب حاصل شده در این حوزه، باید تلاش کرد تا بین تنظیم گری و سیاست گذاری فاصله عمیقی ایجاد نشود و از نگره های مردمی نیز در این موضوع استفاده شود».
سپس حسین ملک نژاد، مدیرعامل استارتاپ رسمیو، سها صالح، هم بنیانگذار استارتاپ بتا به ترتیب تدتاکهایی در خصوص بیگ دیتا و حاکمیت و نقش روابط عمومی و رسانه ارائه دادند.
بخش بعدی و مهم رویداد نیز به پنل مجلس، چالشهای تنظیم گری زیست بوم نوآوری اختصاص یافت.
در این اسفندیار اختیاری، نماینده زرتشتیان در مجلس، جلال رشیدی کوچی، نماینده استان فارس، محمدحسین سجادی نیری، مدیرعامل شرکت سرمایه گذاری داوین، رضا قربانی، عضو هیئت مدیره و رئیس کمیسیون فین تک سازمان نصر تهران و آرش سروری به عنوان مدیرپنل حضور داشتند. در ادامه محتوای پنل را بخوانید:
رضا قربانی در شروع: «امروزه در شرایط پیچیده و سختی هستیم، به طرزی که کار کردن و فعالیت به نوعی ضد ارزش است. وقتی از جهان سیاسی صحبت میکنیم، در واقع به این سوال پاسخ میدهیم که قدرت چگونه تقسیم میشود، وقتی از جهان اقتصادی حرف میزنیم، پاسخ میدهیم پول چگونه توزیع میشود و دست چه کسانی است و… و ما امروزه به مفهوم تکنولوژی برخوردیم که از نظر سیاسی، سرورها باید در خاک کشور باشد، از نظر اقتصادی، فردی که به وی اعتماد داریم میتواند در این فضا کار کند. ده سال گذشته بخشی در اقتصاد کشور رشد کرده که بر خلاف دیگر بخشها نظارت و رگولاتوری نداشته و رشد کرده و در حال حاضر به نقطه ای رسیدیم که رگولاتور میخواهد به آن ورود کند».
محمدحسین سجادی نیری ادامه داد: «فرض کنیم به دو ماه قبل بازگشته ایم و میخواهیم در خصوص تنظیم گری در استارتاپها صحبت کنیم. أساسا، رگولاتوری از استارتاپها عقب تر است، استارتاپها در دنیا هم با سرعت و چابکی رشد میکنند. در چنین مواجه ای باید چه کار کرد؟ بخشی از چالش امروز ما به خاطر رفتارهای تورمی و انباشته شده گذشته است، ما با رفتارهای سلیقه ای مواجه بودیم، مثل برخورد با مدیرعامل دیوار، انباشت اینها ما را با اتفاقات مختلف مواجه میکند که دید جامعه شناسی و روانشناسی از آن رفتارها می آید. دغدغه امروز، همپا کردن رگولاتور با نهادهای نوآورانه است».
آرش سروری، مدیرپنل پرسید: «در حال حاضر مجلس چه کمکی میتواند به اکوسیستم نوآوری کند؟»
جلال رشیدی کوچی گفت: «عده ای در حاکمیت که منافعشان در خطر است این موانع را ایجاد میکنند، عده دیگری در حاکمیت دهه ۶۰ مانده اند که قطعا نمیتوانند بر این زمان حکومت کنند. از طرفی ایران کشوری است که دشمنان فراوانی در طول تاریخ داشته و دارد، در چنین اوضاعی باید به همه چیز با دیده امنیت نگریست و همین مشکل ساز میشود. اما من فکر میکنم با رجوع به قانون اساسی کشور بسیاری از مشکلات حل میشود. در حوزه تکنولوژی و فضای مجازی، قطعا فیلتر کردن چاره ساز نیست. چه کسی افراد و کسب و کارها را به سمت اینستاگرام هدایت کرد، قطعا کسی که تلگرام را فیلتر کرد. اما به اجبار نمیتوان آنها را به سمت شبکه های اجتماعی داخلی سوق داد چرا که کیفیت لازم را ندارند. حالا چطور میتوان به استارتاپها کمک کرد؟ نگاه به آنها نباید امنیتی باشد».
اسفندیار اختیاری ادامه داد: «این مباحث چند وجهی است و باید از جوانب مختلف به آن نگاه کرد. بزرگترین مشکل این است که نتوانستیم فرهنگ کار دیجیتال و تکنولوژی را نهادینه کنیم. أصلا میتوان با نگاه تنظیم گری به فناوری نگاه کرد؟ قطعا خیر، باعث ناامیدی جوانان میشود. حتی اگر کشور در همه ابعاد توسعه یابد اما در فناوری خیر، در حقیقت توسعه ای در کار نخواهد بود. فناوری به تنظیم گری نیاز ندارد، بلکه به توسعه نیاز دارد. وقتی فناوری وارد عوام جامعه میشود دیگر قابل حذف نیست».
سروری پرسید: «نقش تنظیم گری در اکوسیستم نوآوری چیست؟»
قربانی پاسخ داد: «به اکوسیستم و فناوری فرصت خطا کردن دهد. در حقیقت فناوری را نمیتوان رگوله کرد، این فناوری است که رگوله میکند. خطاها آسیب دارد، منکر آن نمیتوان شد ولی در بسیاری از عرصه ها باید این اجازه داده شود».
سروری: «در خصوص رویکردی که از فناوری برای تنظیم گری استفاده میشود چطور؟»
نیری : «کشور هنوز این موضوع را به رسمیت نشناخته و به تنظیم گری فناوری پرداخته است نه استفاده از فناوری در تنظیم گری. رگولاتور به جای بهره مندی از فناوری سعی کرد تا محدود کند. کسب و کارهای کوچک که تاثیرات بزرگ اقتصادی ندارند باید فرصت خطا داشته باشند تا بزرگ شوند و آنجاست که حاکمیت باید وارد شود. آنجاست که چیزی برای از دست دادن دارد. بین تنظیم گری فناورانه و تنظیم گری در فناوری باید تفاوت قائل شد. ساز و کار قانون گذاری در کشور ما بسیار پیچیده است و ما مجلس را یک واحد میبینیم در صورتی که در مجلس تفکرات و سلیقه های مختلف وجود دارد. نمیتوان از نماینده ها توقع داشت که از دستوری جلوگیری کنند، بلکه میتوانند مشکلات را از سمت مردم بیان کنند».
اختیاری: «در واقع تنظیم گری در فناوری بی معناست اما حمایت از فناوری و یا نظارت بر آن جواب خواهد داد. همه کسب و کارها از فیلترهای مختلفی عبور میکنند و بعد مشغول به کار میشوند. اگر هر بحث دیگری وارد تکنولوژی شود، مجدد نگاه امنیتی شکل میگیرد، پس نگاه به تکنولوژی نیز باید تکنولوژی باشد. در جلسات علنی و غیرعلنی مجلس غالبا مخالف فیلترینگ هستند».
وی اضافه کرد: «بنده معتقدم که دولت باید به همه کسب و کارهایی که از این داستان دچار زیان شده اند کمک کند. حمایت وجود دارد، اما باید کمک مستقیم کند، برنامه آن را دارد اما اینکه اجرایی شود یا خیر هنوز مشخص نیست».