صبح امروز دکتر یونس پناهی در بیست و سومین جشنواره پژوهشی ابوریحان بیرونی که در تالار امام خمینی(ره) برگزار شد، اظهار داشت: ٢٧ درصد فروش محصولات شرکت‌های دانش‌بنیان و ٣١ درصد اشتغال آفرینی ناشی از شرکت‌های دانش‌بنیان به همین ٢۵ درصد شرکت‌های دانش‌بنیان حوزه سلامت برمی‌گردد.
پناهی افزود: امروز ما با کلمه‌ای تحت عنوان مرجعیت علمی مواجهیم و اگر در اسناد بالادستی نگاه کنیم همواره مسئولان تراز اول کشور به تولید علم و فناوری و مرجعیت علمی تاکید دارند. وی تولید علم را عامل اصلی سلطه کشورهای بزرگ دنیا دانست و تاکید کرد: هیچ راهی نداریم جز اینکه در مرجعیت علمی پویا و کوشا و هدفمند باشیم. درواقع مرجعیت علمی با گفتن و شنیدن حاصل نمی‌شود و یکی از اجزای آن تولید دانش و تولید فناوری است.
معاون وزیر بهداشت ادامه داد: هم اکنون ما در حوزه تولید دانش و وضعیت مشخصی در منطقه و دنیا داریم و با یک ارتقا در رتبه پانزدهم هستیم اما سرعت تولید علم ما درحوزه پزشکی ٨.٣١ است که باید آن را به عدد ١٢ برسانیم.
وی با بیان اینکه دانشگاه‌های علوم پزشکی در فناوری تاکنون رشد خوبی داشته‌اند، گفت: در سال ٢٠٢٠ رتبه ۶٧، در سال ٢٠٢١ رتبه ۶٠ و امسال رتبه ۵٣ را از بین ١٣٢ کشور دنیا در بحث فناوری به خود اختصاص دادیم و برنامه داریم که در شاخص‌های فناوری رتبه خود را به عدد ٣۵ برسانیم.
پناهی با اشاره به دیگر اجزای مرجعیت علمی عنوان کرد: در مرجعیت علمی بحث ترجمان دانش و کاربست‌های آن اهمیت زیادی دارد یعنی تحقیقات و فناوری کشور در راستای رفع نیازهای حوزه سلامت کشور باید ریل گذاری شود.
معاون تحقیقات و فناوری وزارت دانشگاه یادآور شد: اگر به عنوان مثال اگر دانشمندان یک درصد برتر زیادی در حوزه داروسازی داشته باشیم و دارو از خارج کشور وارد کنیم درست نیست.
وی توجه به تهدیدهای حوزه سلامت را مهم دانست و افزود: در بحث تهدیدهای حوزه سلامت بار بیماری‌ها مطرح است که برای مثال در گذشته بحث سرطان و مرگ جنین بود اما امروزه بیماری‌های قلب و عروق، نورولوژی و غیره در رده اول قرار گرفته‌اند. بر این اساس باید دانشگاه‌های علوم پزشکی و مراکز تحقیقاتی تولیدات علمی و فناورانه خود را در این جهت ساماندهی کنند تا پاسخگوی تهدیدها باشیم.
معاون وزیر بهداشت با اشاره به بحث جمعیت نیز گفت: براساس قانون ١۴٠٠ و طبق ماده دوم مکلف شدیم که در مورد بحث جوانی جمعیت آموزش‌ها را به آحاد جامعه ارایه دهیم همچنین طبق ماده ٣٩ مکلف شدیم که پنج درصد بودجه تحقیقاتی خود را به موضوع جوانی جمعیت و سبک زندگی اختصاص دهیم.
وی افزود: در بحث تهدیدهای سلامت موضوع ایمنی، امنیت غذایی و آب هم اهمیت دارد که به دانشگاه علوم پزشکی شهیدبهشتی و علوم پزشکی مشهد ماموریت داده شد تا باهمکاری یکدیگر در این بحث پاسخگو باشند.
پناهی سومین اجزای مرجعیت علمی را دیپلماسی علمی و ارتباطات بین‌المللی عنوان کرد و افزود: در حوزه علم باید دیپلمات علمی تعریف شود تا به نفع ارتقای علمی کشور باشد دراین راستا چاپ مقالات علمی و ارتباطات بین‌المللی نقش مهمی دارند.
وی با بیان اینکه باید به توسعه همکاری‌ها و فناوری‌های نوین توجه بیشتری داشته باشیم، گفت: در حال حاضر ما در چاپ مقالات تنها ٣٢ درصد از همکاری‌های بین‌المللی بهره گرفتیم و این عدد برای سایر کشورهای منطقه بالاتر است به طوری که میانگین ٧٠ درصد مقالات منطقه ناشی از همکاری‌های بین‌المللی است.
معاون تحقیقات و فناوری وزارت بهداشت اظهار کرد: درحال حاضر ۴۶۵ مجله علمی داریم که از این تعداد ١٨٠ مجله در سامانه‌های بین‌المللی قرار دارند و تنها ٧ درصد آنها در سال گذشته تاکنون ارتقا داشتند. هرچند که چاپ مقالات در مجلات و نشریات خارجی اهمیت دارد اما باید برای ارتقای مجلات خود نیز تلاش کنیم و توجه به این موضوع از کمیته مجلات و نشریات دانشگاه‌ها خواسته شده است.
پناهی توجه به زیرساخت‌هایی مثل نخبگان و دانشجویان و کادر اعضای هیئت علمی را مهم و ارزشمند برشمرد و تاکید کرد: باید بیش از پیش به آنها اهمیت دهیم براین اساس برای اولین بار در بخش تحقیقات به دانشگاه‌ها اعلام کردیم که از تمامی پایان‌نامه‌های محصول محور در حدود ١٠٠ میلیون تومان حمایت مالی می‌کنیم از طرف دیگر برای اولین بار برای دانشجویان و حمایت از آنها در نیماد فراخوان پژوهشی طراحی شد.
وی با بیان اینکه در وزارت بهداشت خواسته ما از دانشگاه‌های تیپ یک و دو و سه متفاوت است، یادآور شد: برای مثال از دانشگاه‌های تیپ سه تولید علم، ارتقای کیفی مقالات وفناوری را می‌خواهیم. از دانشگاه‌های تیپ دو می‌خواهیم که تحقیقات پیشگیرانه، پیش‌بینی کننده، مداخله‌ای و تشخیصی داشته باشند و از دانشگاه‌های تیپ یک مثل علوم پزشکی شهیدبهشتی انتظار داریم توسعه تحقیقات فناورانه همگرا، اقتصاد دانش‌بنیان، ارایه سبک زندگی به مردم و تلاش برای کاهش بار بیماری و ارتقای سلامت روانی جامعه را در برنامه‌های خود قرار دهند.
