سال میلادی ۲۰۲۲، برای بازار ارزهای دیجیتال، سال پرفراز و نشیبی بوده است. بسیاری از نهادهای غیرمتمرکز و متمرکز دچار مشکل شدهاند و بسیاری نیز موفقیتهای خوبی را در این صنعت کسب کردند. با وجود اینکه سال ۲۰۲۲ برای بازار سهام سال خوبی نبود؛ اما این سال میلادی برای ارزهای دیجیتال کاملا فاجعهبار بود. در ژانویه سال ۲۰۲۲ (دی ماه ۱۴۰۰) ارز دیجیتال اتریوم (ETH) با قیمت ۳,۸۰۰ و بیت کوین (BTC) با قیمت ۴۸,۰۰۰ معامله میشد؛ اما ۱۲ ماه گذشته مملو از ورشستگی، کلاهبرداری و افت قیمتهای شدید بوده است. حال سوال این است که آیا این همه هرج و مرج در سال ۲۰۲۳ نیز ادامه خواهد داشت؟
در سال ۲۰۲۲، ارز دیجیتال بیت کوین با قیمتی معادل ۵۰,۰۰۰ دلار معامله میشد، تبلیغات مرتبط با ارزهای دیجیتال در تمامی رویدادهای مهم ورزشی به چشم میخورد و بسیاری از افراد درگیر خرید و فروش توکنهای غیرمثلی (NFT) با قیمتهای نجومی بودند. در آن زمان، چه کسی میتوانست فروپاشی سلسیوس نتوورک (Celsius Network) و وویجر دیجیتال (Voyager Digital) را پیش بینی کند؟ یا چه کسی درباره فاجعه FTX و کلاهبرداری سم بنکمن – فرید (Sam Bankman–Fried) اطلاع داشت؟
چند پیشبینی منطقی از وضعیت ارزهای دیجیتال در سال ۲۰۲۳
لازم به ذکر است که احتمال اشتباه بودن پیش بینیها زیاد است. روندها و قیمتها به آسانی تغییر میکنند. اما شواهد نشان میهد، با وجود کلاهبرداریها و بازیگران بد موجود در بازار، ما در مراحل پایانی بازار نزولی هستیم. همچنین فناوریهای Web3 که از دل این زمستان سخت پدید میآیند همه چیز را تغییر خواهند داد.
پلتفرمهای Web3 همچنان به رشد خود ادامه میدهند
Web3 نشاندهنده تحول بعدی تبادل اطلاعات است. تکنولوژی بلاک چین روش جدیدی برای تعامل با اینترنت به ارمغان خواهد آورد و نحوه تعامل ما با یکدیگر را به طور اساسی تغییر خواهد داد. مردم متوجه خواهند شد که طرز فکر جامعه درباره Web3 درست نیست. الکس ژانگ (Alex Zhang)، رئیس شرکت Friends with Benefits پیش بینی میکند که در سال میلادی ۲۰۲۳ شاهد پلتفرمها و پروتکلهای اجتماعی Web3 مفیدتری خواهیم بود. همچنین او پیشرفتهایی در هویت متقابل، چارتهای مجازی در لحظه و تجربیات بهتر در زمینه ارز دیجیتال را پیشبینی میکند.
وقتی صحبت از پذیرش پلتفرمهای Web3 به میان میآید، صنعت مد همچنان پیشتاز خواهد بود. ما شاهد همکاریهای بیشتر بین شخصیتهای Web3 و برندهای مصرفکننده و لوکسی خواهیم بود که میخواهند بیزنسها و راههای راتباطی جدیدی را با مشتریان خود ایجاد کنند. با ظهور هوش مصنوعی (AI)، ممکن است شاهد نقش مهم بلاک چین در ایجاد تمایز بین محتوای ایجاد شده توسط هوش مصنوعی و محتوای ایجاد شده توسط انسان باشیم.
در سال میلادی ۲۰۲۳، با کاهش هزینههای توسعه برنامه Web3 و افزایش هزینههای تبلغات و جذب کاربر، تاکید بر کیفیت بیشتر از همیشه خواهد بود. پیشبینی میشود که Web3 دارای یک اپاستور (App Store) اختصاصی خواهد بود که به توسعه دهندگان و کاربران کمک میکند تا یکدیگر را به طور موثرتری پیدا کنند.
وجود مخالفتهایی بر سر مقررات
با وجود اینکه پیشبینیهای متفاوتی درباره این موضوع وجود دارد؛ اما سال ۲۰۲۳ میتواند سالی باشد که در آن درگیریها بر سر مقررات در نهایت به اوج خود میرسد. مقررات سختگیرانهای برای بازار ارزهای دیجیتال پیشنهاد میشود که مخالفت جامعه را در بر خواهد داشت. این مقررات یا بخشهایی از آن تمرکززدایی را تهدید میکند.
یکی دیگر از حوزههای مورد توجه احتمالاً استیبل کوینها هستند، توکنهایی که ارزش آنها به قیمت داراییهایی مانند دلار آمریکا مرتبط است. استیبل کوینها (Stable Coin) موارد استفاده بیشتری را در خارج از بازارهای کریپتو پیدا میکنند که منجر به پذیرش بیشتر، در درجه اول در بین مشاغل و درنهایت در پلتفرمهای Web3 میشود. تحقیقات و توسعه دولتها و بلاک چین خصوصی ادامه خواهد داشت و برخی زیرساختهای عمومی متمرکز، مانند ارزهای دیجیتال بانک مرکزی را اعلام میکنند.
صنعت بازی و DAO به رشد ادامه میدهند
عناوین برجسته بازیهای Web3 که مدتها در دست توسعه بودهاند، از جمله بیگ تایم (Big Time)، استار اطلس (Star Atlas)، امبر اس وورد (Ember Sword)، بالاخره در سال ۲۰۲۳ عرضه خواهند شد. این بازیها یا به عنوان بازیهای کامل و یا به صورت نسخههای دمو قابل بازی در دسترس قرار خواهند گرفت.
سازمانهای خودمختار غیرمتمرکز (DAO) نیز همچنان به پیشرفت خود ادامه خواهند داد. اگر چه ممکن است به نظر برسد که بازار نزولی فعلی این صنعت را مجبور به توقف کرده است، رشد DAOهای جدید به طور تصاعدی شتاب گرفته، به طوری که هر ماه در سال ۲۰۲۲ تعداد سازمانهای خودمختار غیرمتمرکز جدید بیشتری نسبت به سال ۲۰۲۱ تولید شد و این روند در سال ۲۰۲۳ نیز ادامه خواهد داشت.
NFTها همچنان در کانون توجه
تامین مالی و علاقه مردم به NFTها باعث شده تا در نظر بسیاری جز اولین بخشهایی باشد که در سال ۲۰۲۳ بهبود مییابد. در طول سال ۲۰۲۲، ما شاهد سرمایهگذاریهای بزرگ برندهای اصلی Web2 و Web3 در صنعت NFT بودیم. پیشبینی میشود این روند در طول سال ۲۰۲۳ نیز همچنان آدامه داشته باشد.
بهترین ارزهای دیجیتال برای سرمایه گذاری در سال ۲۰۲۳
با حاکمیت بازار نزولی در سال ۲۰۲۲، بسیاری از سرمایه گذاران از پایان این سال ابراز خوشحالی میکنند و تحلیلگران انتظار دارند که بازار نزولی در سال ۲۰۲۳ کاهش یابد. سال ۲۰۲۲، سال پرفراز و نشیبی برای سرمایهگذاران کریپتو بوده است؛ زیرا شاهد کاهش کل سرمایه بازار کریپتو از حدود ۲.۲ تریلیون دلار در ابتدای سال، به حدود ۸۵۰ میلیارد دلار در ماه دسامبر (آذر) بودهاند.
کل اکوسیستم Terra با فروپاشی توکن LUNA و استیبل کوین TerraUSD (UST) از بین رفت. شکست Three Arrows Capital به دنبال این رویداد به وجود آمد و ضربه نهایی زمانی وارد شد که FTX تحت یک هجوم بانکی قرار گرفت. این رویدادهای پشت سر هم باعث بحران نقدینگی و اعتبار شد و به نظر میرسد بیشترین آسیب را به صنعت کریپتو وارد کرده است.
در حالی که بازار نزولی زمان بسیار خوبی برای ایجاد یک پرتفوی معاملاتی است، معاملهگران تمایل دارند کوینهایی را خریداری کنند که بیشترین کاهش را داشته و از این طریق کسب سود کنند. لازم به ذکر است که اغلب اوقات این اتفاق نمیافتد؛ زیرا هر بازار صعودی دارای مجموعه جدیدی از داراییهاست. به طور کلی، آن دسته از داراییهایی که در طول افت قیمت انعطاف پذیر هستند یا قیمت آنها به سرعت بهبود مییابد، در مسیر صعود قرار دارند.
وضعیت ارز دیجیتال بیت کوین در سال ۲۰۲۳
بیت کوین سال ۲۰۲۲ را با قیمت تقریبی ۱۶,۸۰۰ دلار به پایان می رساند، این کاهش قیمت بعد از فاجعه FTX اتفاق افتاد و قیمت این رمز ارز از ۱۹,۵۰۰ دلار کاهش یافته است. بسیاری معتقدند با توجه به اینکه شهرت کریپتو به دلیل بحرانها و رسواییهای سال ۲۰۲۲ به شدت آسیب دیده است، ممکن است یک سقوط دیگر تا مرز ۱۰,۰۰۰ دلار برای BTC در سال ۲۰۲۳ چندان دور از ذهن نباشد.
بعید است که تا زمانی که بیت کوین یک حرکت صعودی را شروع کند، بازار گستردهتر ارزهای دیجیتال فاز صعودی جدیدی را آغاز کند. با وجود اینکه بیت کوین در چند ماه گذشته در یک روند نزولی قوی بوده است؛ اما شاخص قدرت نسبی (RSI) در حال شکل گیری واگرایی مثبت است، که نشان دهنده تضعیف این حرکت نزولی است. با این حال، واگرایی مثبت باید عملکرد قیمتی مطلوبی برای تأیید تغییر روند داشته باشد.
اگر خریداران قیمت را بالاتر از مقاومت قرار دهند، نشان دهنده تغییر احتمالی روند خواهد بود. پس از این که خریداران سطح قیمتی ۱۷,۶۲۲ دلار را به سمت حمایتی تبدیل کنند، این تغییر روند تایید خواهد شد. این تاییدیه میتواند زمینه را برای یک رالی قیمتی تا ۲۵,۲۱۱ دلار فراهم کند.
وضعیت ارز دیجیتال اتریوم در سال ۲۰۲۳
معمولا اتریوم، مانند سایز ارزهای دیجیتال، از روند قیمتی بیت کوین پیروی میکند. با این وجود پس از ادغام اتریوم در سپتامبر ۲۰۲۲ (شهریور)، برخی از تحلیلگران حدس میزنند که قیمت این جفت به زودی از هم جدا میشود. تحلیلگران معتقدند که ETH هنوز از نظر ارزش از ادغام اثبات سهام که اخیراً راه اندازی شده است، سود نبرده است.
با وجود اینکه ارز دیجیتال اتر در یک روند نزولی قوی بوده است؛ اما در حال یافتن حمایتی نزدیک به سطح روانی ۱,۰۰۰ دلار است. اگر خریداران قیمت را به بالای میانگین متحرک نمایی ۵۰ روزه (۱,۳۲۶ دلار) برسانند، این جفت میتواند تا خط مقاومت کانال افزایش یابد. این سطح کلیدی است که باید مراقب آن بود؛ زیرا شکست قیمتی بالاتر از آن نشان میدهد که روند نزولی ممکن است در حال پایان باشد. این جفت میتواند تا ۱,۸۰۰ دلار و پس از آن تا ۲,۰۳۰ دلار نیز افزایش قیمت داشته باشد.
وضعیت سایر آلت کوینها در سال ۲۰۲۳
سال ۲۰۲۲ برای بیت کوین و اتریوم سال خوبی نبود؛ اما این وضعیت برای سایر آلتکوینها به طور قابل توجهی بدتر بوده است. بسیاری از آلتکوینها با مشکلات زیادی برای پیوستن به بازار صعودی روبرو هستند؛ زیرا این موضوع اکنون با نقدینگی پایین بازار سختتر شده است. تا زمان بهبودی بیت کوین و اتریوم، آلت کوینها به روند نزولی خود ادامه خواهند داد.
در بین این آلتکوینها، ارز دیجیتال پالیگان (MATIC) عملکرد بهتری داشته است؛ زیرا تلاش میکند سطحی بسیار بالاتر از سطح پایین سالانه خود را ثبت کند. این جفت چند روزی است که بین قیمتهای ۱.۰۵ و ۰.۶۹ دلار گیر کرده است. به صورت کلی، هر چه قیمت بیشتر در این محدوده باقی بماند، شکست آن قویتر خواهد بود.
صرافی کریپتو بایننس در ماه سپتامبر چندین استیبل کوین از جمله USD Coin (USDC)، پنجمین ارز دیجیتال بزرگ با ارزش بازار ۴۳ میلیارد دلار را از فهرست خارج کرد. سیرکل (Circle)، خالق USDC، مدت کوتاهی پس از آن اعلام کرد که یک استیبل کوین با پشتوانه یورو را در Solana (SOL) در نیمه اول سال ۲۰۲۳ راهاندازی خواهد کرد.
درسهای برای سرمایهگذاری بهتر در سال ۲۰۲۳
در ادامه با توجه به اتفاقات سال ۲۰۲۲، مواردی را بررسی میکنیم که دانستن آنها باعث بهبود سرمایهگذاری شما در سال ۲۰۲۳ خواهد شد.
اگر یک معامله بیش از حد خوب بود، به آن اعتماد نکنید
طرح و پروژههای سریع ثروتمند شدن در کریپتو در ابتدای سال رونق گرفت. بسیاری از شرکتها محصولات مالی را با نرخهای بهره بسیار بالاتر از آنچه در یک بانک سنتی دریافت میکنید ارائه میکردند. برای مثال سلسیوس (Celsius)، یک وام دهنده بزرگ، بازدهی تا ۱۸ درصد ارائه کرد. انکر (Anchor)، برنامهای که بخشی از اکوسیستم Terra – Luna بود، ۲۰ درصد را ارائه کرد. در حالی که این معاملات با شک و تردید مواجه شد، سازندگان آنها به خود میبالیدند که مکانیسمهایی دارند که بهتر و هوشمندتر از پیشینیان خود است.
شاید تعجب آور نباشد که وقتی بازار روند نزولی در پیش گرفت، این طرحها به سرعت از بین رفتند. اگرچه بسیاری از مردم پایداری سلسیوس و انکر را زیر سوال برده بودند؛ اما این انتقادات اغلب تحت عنوان ترس، عدم اطمینان و شک بی مورد شکاکان ارزهای دیجیتال غمداد میشد. در نهایت سلسیوس در ماه جولای با بیش از ۱۰۰,۰۰۰ طلبکار اعلام ورشکستگی کرد. اکوسیستم Terra – Luna اساساً بیارزش شد و دو کوون (Do Kwon) نیز توسط پلیس کره جنوبی تحت تعقیب قرار گرفت.
متمرکز بودن همیشه خوب نیست
تمرکززدایی یا متمرکز نبودن موضوع اصلی در صنعت ارزهای دیجیتال است: این ایده که هیچ دولت، بانک یا بازیگر فردی نباید بتواند آن دارایی را کنترل یا دستکاری کند. اما در سال ۲۰۲۲، رمزارزها بهطور تکاندهندهای متمرکز شدند، دقیقاً به این دلیل که هیچ تنظیمکنندهای وجود نداشت که اعضای جدید این بازار را از انباشت ثروت و قدرت باز دارد. ارز دیجیتال باید درباره کدها و علم رمزنگاری باشد؛ اما برخی افراد در سال ۲۰۲۲ توانستند به اندازه کافی قدرت جمع کنند تا تریلیونها دلار را از بین ببرند.
مشکلی مشابه DAOها (سازمان های خودمختار غیرمتمرکز) را گرفتار کرد، ساختار سازمانی که قرار بود برای اعضا عادلانهتر باشد. اما از آنجایی که رای دادن در آن سازمانها اغلب بر اساس تعداد توکنهایی بود که شما در اختیار داشتید، یک مطالعه در ماه ژوئیه نشان داد که در چندین DAO بزرگ، کمتر از ۱ درصد از همه دارندگان، ۹۰ درصد از قدرت رای را در اختیار دارند.
خود تنظیمی نتوانست کلاهبرداری را متوقف کند
دشمن شماره یک کریپتو در آمریکا در سال جاری، گری جنسلر (Gary Gensler)، رئیس کمیسیون بورس و اوراق بهادار (SEC) بود که از قدرت خود برای سرکوب پروژههای ارز دیجیتال مختلف استفاده کرد. بسیاری از طرفداران ارزهای دیجیتال معتقد بودند که این صنعت باید خارج از حوزه اختیارات SEC باشد و بلاک چین به آنها اجازه میدهد تا به طور موثر خود تنظیم شوند. اما متاسفانه جوامع کریپتو قبل از اینکه خیلی دیر شود، نتوانستند بازیگران بد را در میان خود بشناسند.
قیمت کریپتو به طور فزایندهای به بازارهای اصلی گره خورده است
برخی از فعالان ارز دیجیتال بر این باور هستند که بیت کوین و اتریوم خارج از سیستمهای مالی سنتی عمل میکنند و ارزهای دیجیتال در برابر تورم مقاوم هستند. این موضوع تاحدودی درست است؛ اما در سال ۲۰۲۲ قیمت این ارزها همزمان با بازارهای بزرگتر مانند شاخص S&P 500 شروع به حرکت کرده است.
کریپتو مطمئناً راه نجاتی برای سرمایهگذاران در کشورهایی مانند ونزوئلا با ارزهای کاملاً ناپایدار فراهم کرده است. کریپتو همچنین در جمعآوری سریع کمکهای مالی و انتقال پول به اوکراین نیز نقش مهمی را ایفا کرد. اما همانطور که بازار سهام با رکود مواجه شده است، کریپتو نیز از این قاعده مستثنی نبوده است.