اسیدهای چرب گروهی از ترکیبات شیمیایی هستند که از یک گروه کربوکسیلی و زنجیره ای از هیدروکربنها ساخته شدهاند. مصرف این مواد برای بدن بسیار مفید است و کاربردهای اساسی زیادی در صنعت دارد؛ بهطوریکه اسیدهای چرب در صنایع شیمیایی، رنگ و رزین، آرایشی و بهداشتی، غذایی و غیره مورد استفاده قرار میگیرد. با توجه به اهمیت مصرف اسیدهای چرب سالم و دارای ترکیبات صحیح، امروزه تولید کنندگان اسید چرب بیش از پیش مورد توجه قرار گرفتهاند.
اما روند تولید اسیدهای چرب چگونه است و چه کشورهایی در تولید آن حرف اول را میزنند؟ کشور ایران در زمین بازی تولید اسیدهای چرب چه نقشی دارد و بهترین تولید کننده اسید چرب در ایران کدام شرکت است؟
اسیدهای چرب به چه روشهایی تولید میشوند؟
اسیدهای چرب ترکیبات شیمیایی هستند که امروزه در واحدهای تولیدی، بهواسطه چند مرحله پیچیده از منابع گیاهی و حیوانی استخراج میشوند. معروفترین نمونههای این مواد اسید چرب سویا، اسید چرب نارگیل، اسید اولئیک، اسید چرب آفتابگردان و غیره هستند.
البته اگر قصد دارید با انواع اسیدهای چرب پرکاربرد در صنعت بیشتر آشنا شوید، میتوانید مقاله کاربردی سایت اندیشه معاصر را مطالعه کنید که به معرفی سه اسید چرب پرکاربرد در صنعت پرداخته است.
به صورت کلی روش تولید اسید چرب شامل یک فرآیند آبکافت (هیدرولیز) کردن اتصالات استری موجود در چربیها است که در این فرآیند گلیسرول موجود در این چربیها یا روغنهای طبیعی حذف میشود. تولید کنندگان عموما محصول نهایی را تحت چهار مرحله زیر تولید میکنند:
- استخراج روغن: اسیدهای چرب منابع گیاهی و حیوانی دارند یعنی میتوان آنها را از گیاهانی مانند سویا، نارگیل، آفتابگردان و همچنین چربی حیوانات بهدست آورد. به این ترتیب، اولین مرحله تولید اسید چرب، استخراج روغن از منابع اسید چرب بهواسطه دستگاههای خاص است.
- هیدروژناسیون: در مرحله هیدروژناسیون، روغنهای بهدست آمده از منابع اصلی، با گاز هیدروژن و کاتالیستهای متناسب در شرایطی ویژه و دمای خاص وارد واکنش میشوند تا اسید چرب اولیه تولید شود.
- تصفیه اسید چرب: در قدم بعدی مهم است که بتوان اسید چرب اولیه را با گذراندن از دستگاههای صافی و فیلترهای مختلف، تصفیه کرد. این کار باعث میشود مواد ناخواسته و ناخالصیها از ماده جدا شوند و محصول نهایی باکیفیت را آماده مصرف کند.
- بستهبندی مواد: در مرحله آخر، ماده نهایی توسط تولید کنندگان اسید چرب در بسته بندیهای مختلف و متناسب با نیاز انواع صنایع آماده میشود و وارد بازار میگردد.
تولید کنندگان اسید چرب ؛ کشورهای پیشتاز جهان
عموما اصلیترین تولید کنندگان اسید چرب را میتوان در نواحی جنوب آسیای شرقی، آمریکای شمالی و همچنین اروپا یافت؛ چراکه این مناطق از نظر اقلیمی، بهخاطر داشتن منابع مورد نیاز برای تولید اسیدهای چرب غنیتر هستند. اما به صورت کلی چهار کشور زیر از پیشتازان تولید اسید چرب در جهان محسوب میشوند (آمار و ارقام زیر همگی مربوط به سال ۲۰۲۰ میباشند):
- اندونزی
کشور اندونزی یکی از بزرگترین تولید کنندگان اسید چرب در دنیاست که بیش از ۲۰ درصد از تولیدات جهانی را به خود اختصاص داده است و همچنین توانسته است نقش بزرگی در صادرات اسید چرب به خارج از مرزهای خود داشته باشد. به نظر میرسد در سال ۲۰۲۰، این کشور توانسته ۵۲۳.۱۹۹ هزار تن اسید چرب فرآوری کند.
- چین
این کشور به دلیل داشتن منابع نباتی بسیار زیادی نظیر مزارع سویا و ذرت، توانسته است به دومین تولیدکننده بزرگ دنیا در زمینه اسید چرب تبدیل شود. چین در سال ۲۰۲۰، با داشتن ۱۲ درصد از سهم بازار جهانی بالغ بر ۳۱۳.۹۱۹ هزار تن اسید چرب تولید کرد که بیش از دو سوم آن به مناطق دیگر صادر شد.
- اتحادیه اروپا
در رتبه سوم لیست تولید کنندگان اسید چرب در جهان، اتحادیه اروپا قرار گرفته است. آلمان یکی از کشورهای پیشتاز تولیدکننده در این منطقه، محسوب میشود که بهعنوان یکی از کشورهای صنعتی جهان، نقش بسیار پررنگی در تولید اسیدهای چرب در دنیا دارد و توانسته است بهواسطه بهبود فناوریهای موجود، تولید این مواد را با روند جدیدی رقم بزند. اتحادیه اروپا در سال ۲۰۲۰، ۱۱ درصد از کل سهم تولید جهانی را به خود اختصاص داد که برابر ۲۸۷,۷۵۹ هزار تن بود.
- مالزی
کشور مالزی نیز از دیگر تولید کنندگان اسید چرب در جهان است. نقطه قوت مالزی در داشتن منابع سرشار درختان نخل است که میتوانند منابع اصلی تولید اسید چرب نارگیل به حساب بیاید. مالزی تنها ۹ درصد از کل سهام را در جهان دارد به این ترتیب در سال ۲۰۲۰، حجم تولیدات آن برابر با عدد ۲۳۵.۴۳۹ هزار تن بوده است.
- ایالات متحده آمریکا
این کشور به دلیل وسعت بالایی که دارد از منابع حیوانی و نباتی برخوردار است. همین مسئله به آمریکا کمک میکند در تولید انواع اسیدهای چرب نسبت به کشورهای دیگر امتیازاتی داشته باشد؛ چراکه میتواند بر روی منابع حیوانی هم تمرکز کند اما به هر دلیلی، آمریکا تنها ۹ درصد از کل تولیدات جهانی را بر دوش خود دارد و هم رتبه مالزی قرار گرفته است.
نقش تولیدکنندگان ایرانی اسید چرب در جهان
میزان تولید اسیدهای چرب تا حد زیادی با میزان منابع حیوانی و نباتی یک منطقه مرتبط است؛ به این ترتیب، کشور ایران نیز با داشتن میزان قابل توجهی از این منابع، میتواند یکی از مهمترین تولید کنندگان اسید چرب به حساب بیاید. درواقع تولید اسید چرب در ایران با کیفیت بسیار بالایی انجام میشود که این مسئله مدیون فناوریهای پیشرفته و روغنکشی صحیح است. نقطه قوت ایران بهعنوان یکی از تولید کنندگان اسید چرب در جهان به علت موارد زیر است:
- تولید روغنهای نباتی و روغنهای حیوانی: یکی از دلایلی که ایران توانسته است در تولید اسید چرب پیشرفت کند داشتن مزارع گسترده ذرت، سویا و همچنین کلزا یا اولئیک اسید است که منابع نباتی محسوب میشوند. همچنین داشتن ذخایر زیاد چربیهای حیوانی مثل چربی مرغ و گاو به قدرت تولید اسید چرب در این کشور کمک شایانی کرده است.
- تولید اسیدهای چرب: از دیگر دلایل موفقیت ایران بهعنوان یکی از تولید کنندگان اسید چرب، تعداد شرکتهای حاضر در این عرصه است. امروزه واحدهای تولیدی مجهز به دستگاههای تقطیر پیشرفته سعی میکنند مواد اولیه باکیفیت را تحت روندی استاندارد به محصولی منحصربهفرد تبدیل کنند.
- صادرات اسیدهای چرب: ایران نه تنها در سالهای پیش در حوزه تولید اسیدهای چرب به صورت داخلی ممتاز ظاهر شده است بلکه کیفیت بالای محصولات تولیدی، این منطقه را به یکی از صادرکنندگان این مواد تبدیل کرده است.
شرکت آذران تقطیر سهند؛ بهترین تولیدکننده و صادرکننده اسید چرب
در حال حاضر، شرکتهای متعددی در داخل ایران تحت عنوان تولید کنندگان اسید چرب فعالیت میکنند. از جمله برترین این شرکتها، شرکت آذران تقطیر سهند محسوب میشود که امروزه با داشتن ۱۸ سال سابقه، توانسته است در مقیاس داخلی و جهانی ممتاز عمل کند. این واحد تولیدی از اصلیترین شریانهای تولید اسید چرب در داخل ایران است و کیفیت محصولات این مجموعه به قدری بالاست که بخش بالایی از حجم تولیدی آن به کشورهای دیگر صادر میشود.
شرکت آذران تقطیر سهند در زمینه تولید اسیدهای چربی مانند اسید چرب سویا، اسید چرب نارگیل و اسید اولئیک، اسید چرب آفتابگردان، رزیدیو اسید و همچنین انواع گلیسیرین فعالیت میکند و میزان تولیدات این واحد به بیش از ده هزار تن در سال میرسد. در صورت تمایل به خرید یا دریافت اطلاعات بیشتر درباره شرایط خرید به سایت شرکت آذران تقطیر سهند به آدرس www.ats-chemicals.com سر بزنید.