در گامی مهم برای تحقق اهداف علمی و اقتصادی کشور، معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان ریاست‌جمهوری و صندوق توسعه ملی، تفاهم‌نامه سرمایه گذاری ۱۰۰ میلیون دلاری (معادل ۱۲۵۰۰ میلیارد ریال) برای توسعه و کاربردپذیری هوش مصنوعی در ایران به امضا رساندند. این تفاهم‌نامه در تاریخ ۲۵ فروردین‌ماه ۱۴۰۴ و هم‌زمان با آغاز سال «سرمایه‌گذاری در تولید»، طی مراسمی رسمی در محل معاونت علمی امضا شد.
هدف اصلی این تفاهم‌نامه، ایجاد جهش در تامین مالی پروژه‌های هوش مصنوعی و حمایت از شرکت‌های دانش‌بنیان است؛ اقدامی که همسو با برنامه هفتم توسعه و تأکیدات مقام معظم رهبری درخصوص سرمایه‌گذاری در حوزه‌های نوپدید صورت می‌گیرد.
بر اساس مفاد تفاهم‌نامه، تامین مالی طرح‌های معرفی‌شده از سوی معاونت علمی از طریق مدل‌های متنوعی همچون تسهیلات، مشارکت، تأمین مالی غیرمداخله‌ای و سایر شیوه‌های نوین انجام خواهد شد. این موضوع امکان دسترسی شرکت‌ها به تسهیلات ریالی و بهره‌گیری از ابزارهای مالی متناسب با نیازهای آن‌ها را فراهم می‌کند.
حسین افشین، معاون علمی رئیس‌جمهور، در حاشیه این رویداد ضمن اشاره به مذاکرات شش‌ماهه منتهی به این تفاهم‌نامه، از تزریق ۱.۲ همت سرمایه به حوزه‌های نوآوری با اولویت هوش مصنوعی خبر داد. او با تأکید بر واگذاری تصمیم‌گیری‌ها به بازیگران اصلی زیست‌بوم دانش‌بنیان، اعلام کرد امروز گام اول از برنامه‌ای جدی برای سرمایه‌گذاری در تولید و فناوری‌های پیشرفته برداشته شده است.
افشین همچنین از تشکیل یک کمیته چهار نفره برای بررسی و تصویب سریع‌تر طرح‌ها خبر داد. این کمیته متشکل از نمایندگان هر دو نهاد بوده و در هفته‌های آینده چارچوب اجرایی و سازوکارهای عملیاتی خود را معرفی خواهد کرد.
یکی از محورهای مهم این تفاهم‌نامه، حمایت ویژه از شرکت‌هایی است که از پژوهش‌های دانشگاهی در حوزه هوش مصنوعی پشتیبانی مالی کنند. به گفته مسئولان، این حمایت در قالب تسهیلات ویژه و با تأیید معاونت علمی اعطا خواهد شد. همچنین صندوق توسعه ملی متعهد شده بسترهای لازم را برای تقویت ارتباط میان نهادهای دانشگاهی و بخش خصوصی فراهم کند.
در مراسم امضای تفاهم نامه سرمایه گذاری ۱۰۰ میلیون دلاری هوش مصنوعی، مهدی غضنفری، رئیس صندوق توسعه ملی، با اشاره به ضرورت بازنگری در روش‌های حکمرانی و استفاده بهینه از ابزارهای نوین همچون هوش مصنوعی، تأکید کرد که مسئولان باید به جای توزیع صرف ثروت، به دنبال خلق سرمایه برای آینده کشور باشد. او همچنین از ایجاد یک صندوق مشترک خبر داد که به شرکت‌های دانش‌بنیان امکان دریافت مکرر تسهیلات را می‌دهد.
با امضای این تفاهم‌نامه، امیدها برای توسعه سریع‌تر زیست‌بوم هوش مصنوعی در کشور بیش از پیش تقویت شده است. این اقدام، نه‌تنها ظرفیت‌های پژوهشی و فناوری را به حرکت درمی‌آورد، بلکه با جذب سرمایه‌های خصوصی، چشم‌انداز تازه‌ای را برای شکوفایی اقتصادی مبتنی بر دانش ترسیم می‌کند.
