
در یکی از مهمترین تحولات در حوزه هوش مصنوعی در سطح جهان، امارات متحده عربی قرار است نخستین کشوری باشد که دسترسی رایگان به نسخه پریمیوم ChatGPT (نسخه Plus) را برای همه شهروندان و ساکنان فراهم میکند. این طرح بخشی از توافق گسترده میان OpenAI و دولت امارات در قالب پروژهای با نام Stargate UAE است؛ یک خوشه دادهای عظیم که قرار است بزرگترین ابررایانه اختصاصی هوش مصنوعی در جهان باشد.
گزارش آکسیوس نشان میدهد این همکاری تحت ابتکار تازهای به نام “OpenAI for Countries” شکل گرفته؛ مدلی جدید از مشارکت بین OpenAI و دولتها با هدف توسعه مشترک زیرساختهای بومی هوش مصنوعی. طبق این توافق، امارات نهتنها میزبان اولین مرکز بزرگ داده این پروژه خواهد بود، بلکه از این مزیت برخوردار شده تا نسخه پریمیوم ChatGPT را بهصورت رایگان در اختیار عموم قرار دهد؛ سرویسی که در سایر کشورها با هزینه ۲۰ دلار در ماه ارائه میشود.
این پروژه با همکاری شرکت G42، یکی از بازیگران کلیدی اکوسیستم فناوری امارات و شریک استراتژیک OpenAI در منطقه، در حال اجراست. همچنین بر اساس گزارش نیویورکورلد تایمز، این طرح بخشی از سرمایهگذاری مشترک میان OpenAI و شرکتهای بزرگی همچون انویدیا، اوراکل، سافتبانک، سیسکو و G42 خواهد بود. پیشبینی میشود نخستین فاز این مرکز داده تا سال آینده عملیاتی شود.
اما این جاهطلبی جهانی با واکنشهایی در پایتخت آمریکا مواجه شده است. برخی چهرههای سیاسی در واشنگتن نسبت به پیامدهای امنیتی این سطح از همکاری ابراز نگرانی کردهاند. رو خانا، نماینده دموکرات کنگره، در گفتوگویی با شبکه ABC گفته:
«چه اتفاقی برای شعار “اول آمریکا” افتاد؟ چرا چنین مرکز عظیمی را در پنسیلوانیا یا اوهایو نمیسازیم؟»
با این حال، برخی دیگر از جمله دیوید ساکس، مشاور هوش مصنوعی کاخ سفید در دولت ترامپ، از این پروژه حمایت کردهاند و آن را راهی برای بازداشتن کشورهای منطقه از گرایش به فناوریهای چینی دانستهاند.
این پروژه همچنین قرار است از مدل سرمایهگذاری تطبیقی بهره ببرد؛ بهطوریکه به ازای هر دلاری که در امارات سرمایهگذاری میشود، مبلغ معادلی نیز در زیرساختهای مستقر در ایالات متحده سرمایهگذاری خواهد شد.
از منظر فنی، پروژه Stargate UAE قرار است با مصرف انرژی در سطح ۵ گیگاوات به فعالیت بپردازد؛ رقمی که برای تأمین برق ایالتی مانند مینهسوتا کافی است. این مرکز، در صورت تکمیل، نهتنها زیرساختی برای مدلهای پیشرفتهتر OpenAI خواهد بود، بلکه میتواند چشمانداز جدیدی از نقش منطقه خاورمیانه در آینده هوش مصنوعی جهانی ترسیم کند.
همانطور که سم آلتمن، مدیرعامل OpenAI، پیشتر بارها تأکید کرده بود:
«جهت توسعه هوش مصنوعی نسل بعدی، به زیرساختهای در مقیاس بسیار بزرگ نیاز داریم.»
اکنون به نظر میرسد امارات یکی از اولین کشورهایی است که با جدیت به این چشمانداز پاسخ داده است.