
در حالی که فضای اقتصادی کشور پس از روزهای پرتنش جنگی به سمت ثبات بازمیگردد، یک بخش از کسبوکارهای دیجیتال همچنان در بلاتکلیفی به سر میبرند: پلتفرمهای فروش آنلاین طلا. با گذشت بیش از ده روز از بسته شدن درگاههای پرداخت این کسبوکارها، نه فقط روند فعالیت آنها مختل شده، بلکه هیچ توضیح رسمی و شفافی نیز در اینباره ارائه نشده است. به همین منظور، با رضا الفتنسب، رئیس اتحادیه کسبوکارهای مجازی گفتوگو کردیم تا ابعاد این موضوع را از نگاه صنفی بررسی کنیم.
الفتنسب با اشاره به گستره فعالیت این حوزه، توضیح داد: حدود ۳۰۰ کسبوکار دارای مجوز در زمینه طلا شامل مصنوعات و طلای آبشده تحت نظارت اتحادیه در حال فعالیت هستند که همگی تحت تأثیر مستقیم این محدودیت قرار گرفتهاند.
وی تأکید کرد: «میزان خسارت دقیق هنوز محاسبه نشده، اما با توجه به تعداد کاربران بالا، در برخی پلتفرمها تا چند میلیون نفر و حجم قابلتوجه تراکنشها پیش از اعمال این محدودیت، قطعاً آسیب جدی به آنها وارد شده است.»
در شرایطی که فعالان این حوزه در انتظار رفع محدودیت هستند، دلیل این اقدام همچنان نامشخص باقی مانده است. رئیس اتحادیه کسبوکارهای مجازی در این باره بیان کرد: «تاکنون هیچ اطلاعرسانی رسمی از سوی بانک مرکزی یا نهاد مسئول در این زمینه دریافت نشده و تنها از طریق تماسهای غیررسمی از بسته شدن درگاهها مطلع شدهاند.»
وی معتقد است: «شاید در دو روز اول جنگ بتوان بسته بودن بازار را طبیعی دانست، اما ادامهدار شدن این وضعیت هیچ توجیه منطقی ندارد. تا امروز هم نه به ما، نه به اتاق اصناف، دلیل روشنی اعلام نشده است.»
به گفته الفتنسب، اتحادیه از همان ابتدا با جدیت پیگیری موضوع را آغاز کرده است: «چه بهصورت شفاهی با نهادهایی مانند فراجا، وزارت صمت، اتاق اصناف، شورای عالی فضای مجازی، و چه از طریق نامهنگاریهای رسمی، موضوع را دنبال کردیم. حتی امروز با معاون وزیر صمت، آقای دکتر مفتح، گفتوگو داشتم اما ایشان نیز اعلام کردند که این موضوع در اختیارشان نیست. من گلایه کردم که چرا ابزار دسترسی به بازار و درگاهها باید صرفاً در اختیار بانک مرکزی باشد؟ این ورود به حوزه صنفی است و ارتباطی به وظایف آن نهاد ندارد.»
الفتنسب با اشاره به اینکه فضای بازار طلا به حالت پایدار برگشته گفت: «واقعاً نمیدانم چرا فقط حوزه طلا دچار این اخلال شده. در مدت جنگ، با وجود محدودیتها، این کسبوکارها توانستند بازار را مدیریت کنند. حتی امکان خروج فیزیکی طلا از بانک کارگشایی برای بسیاری وجود نداشت، اما با این حال هیچ بحران یا تجمعی شکل نگرفت. کارنامه خوبی داشتند و امروز حقشان نیست که چنین برخوردی ببینند.»
رئیس اتحادیه کسبوکارهای مجازی ادامه داد: «شنیدهام که شاید بورس به این حوزه ورود کرده باشد؛ اگر درست باشد، به همان مشکلات چند ماه پیش برمیگردیم که اصلاً مسیر درستی نیست. این روند هم به اعتماد کاربران لطمه میزند و هم سرمایهگذاران را دچار تردید میکند. افرادی که با مبالغ خرد، حتی در حد میلیگرم طلا خریداری کردند، با اعتماد وارد شدند و امروز دارند آسیب میبینند.»
از نگاه رئیس اتحادیه کسبوکارهای مجازی، نهادهایی که نباید در این حوزه دخالت کنند، با ورود غیرضروری خود باعث خدشهدار شدن فضای اعتماد شدهاند. او همچنین به توقف صدور مجوز برای کسبوکارهای جدید حوزه طلا از ابتدای بهمنماه اشاره کرد و گفت: «الان نزدیک شش ماه است که این امکان فراهم نیست. خیلیها آماده ورود به این بازار هستند اما مسیر قانونی برایشان بسته است. به نظر من، نهادهای حاکمیتی در این ماهها کارنامه قابل قبولی نداشتند.»
الفتنسب در پایان با تاکید بر اینکه اتحادیه زیرساختهای لازم برای نظارت بر این کسبوکارها را فراهم کرده است، توضیح داد: «سامانه نظارتی طلا را بالا آوردهایم و خود کسبوکارها هم خواستار نظارت هستند. شرایط نظارتی از سمت ما کاملاً فراهم است، اما متأسفانه به بهانههای نامشخص جلوی فعالیت این بخش گرفته شده است.»