نایب رئیس مجمع تشکلهای دانش بنیان ایران با بیان اینکه مرز میان شرکتهای دانش بنیان و استارتاپ ها نامشخص است،تاکید کرد: خلط بحث استارتاپها با شرکتهای دانش بنیان، بهگونهای که شرکتهای استارتاپی نیز دانشبنیان محسوب شده و از سهم حمایتی دانش بنیان استفاده کنند، باعث تضعیف شرکتهای دانش بنیان و گمکردن مسیر اصلی حمایتهای این حوزه میشود.
عبدالرضا نوروزی با بیان اینکه مرز میان شرکتهای دانش بنیان و استارتاپ ها نامشخص است، به تفاوت میان شرکتهای دانش بنیان با استارتاپ ها اشاره کرد و افزود: این دو مبحث کاملا متفاوت هستند. اولا شرکتهای دانش بنیان بر اساس فعالیت برخاسته از دانش و تولید فناوری ایجاد میشوند و دانشمحور هستند؛ اما شرکتهای استارتاپی پاسخی است خلاقانه به یک نیاز موجود یا تعریف یک نیاز و پاسخ به آن. درثانی به لحاظ سرمایه میزان سرمایه گذاری در شرکتهای دانش بنیان بسته به نوع فعالیت متغیر است. این میزان هم میتواند خیلی کم باشد و هم به نسبت زیاد، اما شرکتهای استارتاپی معمولا سرمایه اولیه خیلی کمی دارند. از سوی دیگر شرکتهای دانش بنیان عموما تولیدکننده هستند و شرکتهای استارتاپی، خدمات ارائه میدهند.
وی یادآور شد: خلط بحثی که بین شرکت دانش بنیان و استارتاپ در سالهای اخیر به وجود آمده و متاسفانه در ادبیات مسئولان نیز به چشم میخورد، در سالهای آتی میتواند به رشد علم و فناوری و اقتصاد دانش بنیان کشور صدماتی وارد آورد.
نوروزی درباره علت بروز این اختلاف گفت: با توجه به اشتراکات و همپوشانیهای کارکردی این دو مقوله، یکی بودن متولی اصلی هر دوی آنها که معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری است و نیز نیاز فوری کشور به رشد این دو حوزه در راستای حل مشکلات کلان خود و در نتیجه عدم زمان کافی برای بررسی دقیق تمایزات و ارائه راه حلها و نسخههای تجویزی مختص هر حوزه، چنین خلطهایی دور از انتظار نیست.
وی ادامه داد: در سالهای اخیر شاهد نوعی خلط بحث بین شرکتهای دانش بنیان و استارتاپها و مات شدن مرزهای بین این دو پدیده در کشور هستیم؛ بهگونهای که در بحثها اغلب این دو پدیده یکی در نظر گرفته شدهاند و بهطور عمده برای آنها یک نسخه تجویز میشود. چه اینکه یکی از بحثهای جدی حمایتی در حوزه استارتا ها، دانش بنیان کردن برخی استارتاپ ها مانند شرکتهای بازیسازی، فروشگاهها و پلتفرمهای اینترنتی است.
نایب رئیس مجمع تشکلهای دانش بنیان ایران درباره تفاوتهای حمایتی شرکتهای دانش بنیان و استارتاپ ها گفت: بهطورمعمول حمایتهای مالی مستقیم در هر حوزهای بیش از آنکه مفید باشد، رانتزا است و باعث ایجاد عدم شفافیت میشود؛ لذا حمایتها بیشتر باید در جهت حذف مجوزهای زائد و تسهیل انجام امور باشد نه ارائه تسهیلات.
نوروزی درباره این که بروز این خطا چه مضراتی را متوجه شرکتهای دانش بنیان میکند، اظهار کرد: خلط بحث استارتاپ ها با شرکتهای دانش بنیان، بهگونهای که شرکتهای استارتاپی نیز دانش بنیان محسوب شده و از سهم حمایتی دانش بنیان استفاده کنند، باعث تضعیف شرکتهای دانش بنیان و گم کردن مسیر اصلی حمایتهای این حوزه میشود. درحالیکه در ادبیات حوزه استارتاپ نیز این نوع حمایت از استارتاپ جایگاه خاصی نداشته و نوع حمایت دولتی که استارتاپ لازم دارد، بیشتر از جنس تنظیم سازوکارها و قوانین و مقررات است تا حمایت مالی دولتی. در واقع این خلط مبحث هم باعث تضعیف حوزه اقتصاد دانش بنیان شده و هم اینکه چندان به کار استارتاپ ها و رشد اکوسیستم استارتاپی نمیآید.
نایب رئیس مجمع تشکلهای دانش بنیان ایران در مورد این موضوع که در وضعیت فعلی اقتصاد کشور، بین ارائه تسهیلات و سرمایه گذاری کدامیک برای بقای شرکتهای دانش بنیان مفید است، تصریح کرد: حمایتهای مالی مستقیم که در سالهای گذشته ارائه شده، نشان داده که معمولا چنین سبک حمایتها و ایجاد شرایط گلخانهای برای کسب و کارهای دانش بنیان چندان مفید فایده نیست. اما اگر دولت بتواند با تشویق سرمایه گذاران بخش خصوصی از طریق ارائه تخفیفهای مالیاتی، تسهیل سرمایهگذاری و صادرات گمرک آنها را تشویق به ورود به حوزه دانش بنیانها کند، میتواند موجب شکوفایی صنعت کشور و ایجاد پیوندی عمیقتر بین دانش و صنعت شود.
بر اساس اعلام روابط عمومی مجمع تشکلهای دانش بنیان، اقتصاد دانش بنیان، در سالهای اخیر بهعنوان معبر اقتصاد مقاومتی و ستون فقرات برنامه ششم توسعه موردتوجه قرارگرفته است، با اینوجود به دلیل نیاز کشور برای رشد و توسعه اقتصادی دو مفهوم شرکتهای دانش بنیان و استارتاپ ها با یکدیگر خلط مبحث شده و در بیشتر مواقع اشتباه گرفته میشوند. از یک سو موجی از شرکتهای استارتاپی به دنبال دانش بنیان شدن هستند تا از حمایتهای این بخش بهرهمند شوند که این امر موجب شده ارائه حمایت و خدمات به دانش بنیانها از مسیر اصلی خود دور شود و از سوی دیگر حمایتهای موردنیاز استارتاپ ها بیشتر از آنکه از جنس حمایت مالی دولتی باشد، از جنس تنظیم سازوکارها، قوانین و مقررات است.