سورنا ستاری معاون علمی و فناوری رییس جمهوری که امروز در «پنجمین دوره گفتمان نخبگان علوم انسانی» شرکت کرد از اهمیت علوم انسانی در تحول جامعه و خلق ارزش افزوده گفت. ستاری در جمع دانشجویان حاضر در این مراسم، از اهمیت وجود یک زیست بوم برای بروز توانمندی ها در حوزه علوم انسانی گفت و ادامه داد: نام دانشمندان ارزنده ای همچون ابن هیثم، زکریای رازی، فارابی بر تاریخ این کشور ماندگار شده است، اما اکنون با وجود این که کشور در آموزش نسبت به هر دوره دیگری به میزان بیشتری بودجه هزینه می کند، اما نتوانسته ایم این تجربه موفق در بروز و ظهور دانشمندان نام آور را تکرار کنیم. خلأ وجود یک زیست بوم مساعد برای بروز این دانشمندان حس می شود.
ستاری از جزم شدن عزم‌ها برای ایجاد زیست‌بوم مساعد نوآوری‌ها و زمینه بروز دانشمندان تاریخ‌ساز کشور گفت و ادامه داد: این ظرفیت شکوفایی دانشمندان برجسته در میان دانشجویان و استعدادهای برتر کشورمان وجود دارد، اما باید محیطی وجود داشته باشد تا این افراد توانمندی هایشان را نمایان کنند.
معاون علمی و فناوری رییس‌جمهوری، با بیان مثالی، توسعه پایدار را مستلزم وجود این زیست‌بوم دانست و گفت: جنگل‌های دست‌کاشت حوالی پایتخت، بدون بودجه دولت و شهرداری، برای نگهداری ماندگار نخواهد بود؛ در مقابل اما، جنگل‌های بارانی و سرسبز شمال کشور که در یک محیط بومی فضای رشد یافته، ماندگار و استوار شده است. پژوهش وابسته به بودجه دولتی نیز، کارآمد نمی‌شود و محصول کارآمد و اثرمند برای جامعه از دل پژوهش بخش خصوصی به ثمر می‌نشیند.
به گفته معاون علمی و فناوری رییس‌جمهوری، اندیشه ناصواب ناشی از خام فروشی و نفتی، به ما قبولانده است که حل تمامی مشکلات کشور در گروی درآمدهای نفتی است در صورتی‌که چنین نیست؛ خوشبختانه این فرهنگ و تفکر در سال های اخیر، با حضور فعالان جوان و خلاق دانش بنیان و استارتاپی بر بستر زیست‌بوم نوآوری تحول یافته است.
وی با بیان این که بسیاری از کسب و کار های استارتاپی در مسیر تولید محصولات علوم انسانی گام گذاشته اند و به موفقیت‌های چشمگیری در خلق ارزش افزوده و اشغال توأم با تحول فرهنگی جامعه دست‌یافته‌اند، اظهار کرد: شرکت های دانش بنیان و استارتاپ های حوزه تولید محتوا و علوم انسانی، مبارزان خط مقدم تهاجم فرهنگی و اقتصادی به شمار می‌روند.
میدان در دستان بخش خصوصی
ستاری، به ضرورت تمرکز بر حضور بخش خصوصی اشاره کرد و گفت: در حوزه علوم بنیادی و پایه، دولت ها موظف به سرمایه گذاری هستند اما برای تولید محصول و لمس رشد اقتصادی، باید میدان به سرمایه گذار بخش خصوصی داده شود که با پول خود پژوهش را به پیش می برد.
معاون علمی و فناوری رییس‌جمهوری حضور بخش خصوصی و حمایت از محصول مبتنی بر نیاز بومی جامعه را عامل اثرمند در جریان‌ساز بودن و رونق محصول حوزه علوم انسانی دانست و افزود: محصولی تأثیرگذار خواهد بود که جامعه خواهان و مشتاقش باشد به ویژه در حوزه علوم انسانی و فرهنگی؛ زمانی جامعه شیرینی چنین محصولی را می‌چشد که بخش خصوصی به میدان سرمایه گذاری وارد شود. اگر بتوانیم چنین زیست بومی را برای نقش آفرینی بخش خصوصی به راه بیندازیم، قطعا می توانیم اندوخته های فرهنگی و تاریخی و دینی خود را نیز به مدد یک محصول ارزش آفرین و رقابتی، فرهنگسازی و ترویج کنیم.
وی ادامه داد: اگر به بخش خصوصی که سرمایه خود را با پژوهش های علوم انسانی همراه کند میدان دهیم، قطعا به محصول کارآمد و اثرمند خواهیم رسید. هیچ دانشگاه یا مرکز پژوهشی در دنیا مستقیما محصول تولید نمی کند و این کار، در قالب شرکت های حمایت شده توسط دانشگاه محقق می شود، اگر به دنبال محصول فرهنگی موفق و اثرگذار هستیم، این شرکت ها با پشتوانه دانشگاه باید در این مسیر وارد شود.
علوم انسانی و اقتصاد دانش بنیان
ستاری، از جایگاه تعیین‌کننده علوم انسانی در رونق اقتصاد دانش بنیان گفت و ادامه داد: هنگامی که از اقتصاد دانش بنیان می گوییم درباره علوم انسانی صحبت می کنیم چراکه بخش عمده ای از این اقتصاد، متکی و مبتنی بر علوم انسانی است. بسیاری از کسب و کارهای استارتاپی موفق، سوار بر ویژگی های علوم انسانی و تولید محتوا است. غرب با سینمای خود توانسته است تسلط فرهنگی خود را ایجاد کند ما نیز با فرهنگ چندهزارساله و ارزش‌های غنی دینی، می توانیم در توسعه فرهنگ و اقتصاد به کمک علوم انسانی موفق باشیم.
ستاری با بیان این‌که دانشگاه باید بر مدار حل مشکلات جامعه حرکت کند، افزود: دانشگاه باید جهت‌گیری خود را با مسیر حل مشکلات جامعه و بر اساس ویژگی‌های بومی همراه کند. این جهت‌گیری را در معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری، به طور جدی پیگیری می‌کنیم.
مبارزان خط مقدم
رییس ستاد فرهنگسازی اقتصاد دانش‌بنیان، با بیان این‌که در میدان مبارزه تمام عیار فرهنگی علیه کشورمان، شرکت‌های دانش بنیان و استارتاپ ها سربازان خط مقدم میدان تلاش برای حفظ ارزش ها هستند، اظهار کرد: فعالان زیست‌بوم کارآفرینی و نوآوری از جمله شرکت‌های دانش بنیان و استارتاپی گرفته تا سرمایه گذارهای بخش خصوصی، نقش مهم و سرنوشت‌سازی در رویارویی با تهاجم فرهنگی و اقتصادی ایفا می‌کنند. باید فعالان پشت صحنه از جمله سیاستگذاران، نهادهای فرهنگی و دانشگاه‌ها به مثابه جزء جدایی ناپذیر زیست بوم، محیطی مساعد برای فعالیت این مبارزان فراهم کنند.
ستاری، با بیان این که رسالت اصلی علوم انسانی در تولید محصول فرهنگی تحول آفرین و رقابتی، مطابق با ویژگی های فرهنگی جامعه پدیدار می‌شود، اظهار کرد: ماحصل پژوهش علوم انسانی به تولید کتاب یا پژوهش محدود نمی‌شود؛ اگر علوم انسانی به درستی در مسیر تجاری سازی قرار گیرد، بسیاری از معضلات اجتماعی و فرهنگی کشور را به دست کسب و کارهای خلاق این حوزه حل می کند و همچنین به یک فرصت تازه برای اشتغال و خلق ارزش افزوده بدل می‌شود.
معاون علمی و فناوری رییس‌جمهوری، از فعالان برجسته و نخبگان علوم انسانی خواست موضوع تجاری سازی را ستون کارهای علمی و پژوهشی خود قرار دهند چراکه فرهنگسازی و ترویج ارزش ها، با وجود یک محصول یا خدمت دارای متقاضی و رقابتی مبتنی بر زیست بوم جامعه رنگ واقعیت می گیرد. ستاری همچنین به حمایت از کسب و کارهای دانش بنیان و استارتاپی این حوزه اشاره کرد و ادامه داد: معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری نیز در این راه، حمایت از زیست بوم نوآوری و رونق کسب و کارهای حوزه تولید محتوا و علوم انسانی را در اولویت های خود قرار داده است.
