سید محمد حسین سجادی نیری در نشستی با عنوان «نوآفرینانه» که در مجتمع کانون های فرهنگی و هنری دانشگاه فردوسی مشهد برگزار شد، اظهار کرد: فعالیت هایی که ستاد توسعه فناوری های نرم انجام داد این بود که در دو سال اول تعریفی از فناوری نرم و نیز گفتمانی در کشور ایجاد کنیم.
وی با بیان اینکه «کارآفرینان برای ورود به هر کسب و کار نوآورانه باید گفتمان آن کسب و کار را شکل دهند»، افزود: اگر من به این ستاد به عنوان یک استارتاپ نگاه کردم، لازم دیدیم که یک داستان و یا روایتی برای ستاد بسازم؛ بنابراین اولین اقدامی که انجام دادم این بود که مفهوم فناوری نرم را تعریف و برای آن مصداق‌هایی را ایجاد کنیم.
سجادی نیری با اشاره به اینکه «در فناوری سخت، ما با ایجاد تغییری در ماده، به یک توانمندی دست پیدا می‌کنیم»، بیان کرد: فناوری نرم فناوری‌ای است که فرد به توانمندی می‌رسد و به جای تغییر در ماده، به تغییر در سبک، ذهنیت انسان و جامعه منجر می‌شود؛ بدین منظور که اگر ما بتوانیم تغییری را ایجاد کنیم و به توانمندی برسیم با تغییر در ذهن، روحیه، تعامل و فرهنگ فرد این فناوری نرم می‌شود.
وی خاطر نشان کرد: ابتدا تاکسی های آنلاین در تهران مشغول به فعالیت بودند اما اکنون در تمام شهرها از جمله مشهد به فعالیت خود ادامه دادند و گفته می‌شود که رانندگان تاکسی های آنلاین با مسافران محترمانه‌تر برخورد می‌کنند چراکه افراد در طی سفر به راننده امتیاز می‌دهند. بدون اینکه کار سخت افزاری انجام داده باشند و با یک نظام رتبه‌بندی مسافران باعث شدند که جامعه‌ای از رانندگان رفتار دیگری از خود نشان دهند که به آن فناوری نرم می‌گویند.
دبیر ستاد توسعه فناوری‌های نرم و هویت‌ساز معاون علمی و فناوری ریاست جمهوری اضافه کرد: من نزدیک به سه سال تلاش کردم این مفهوم را در کشور جا بیاندازم. در ابتدای کار باید چند موضوع را به عنوان محور اصلی در نظر می‌گرفتم که در اولویت قرار گیرند.
سخت فهمی موضوع فناوری نرم
وی اظهار کرد: فناوری نرم موضوع سخت‌فهمی است که به راحتی معرفی نمی‌شود و باید در مورد آن صحبت کرد. بنابراین مصداق‌هایی مانند صنایع فرهنگی، نوآوری اجتماعی و کارآفرینی اجتماعی به وجود آمد. سجادی نیری تصریح کرد: ما مفهومی به نام کارآفرینی اجتماعی و یا در واقع ارزش آفرینی داریم؛ بدین منظور که عوامل محیطی مانند انرژی، منابع مالی، فکر، ایده، نیروی انسانی و … را برنامه‌ریزی کردیم که باعث خلق یک ارزش برای محصول می‌شود. بنابراین کارآفرینی منابعی را به نحوی مدیریت و برنامه‌ریزی می‌کند که آن در ارائه محصول موثر است. وی افزود: اصولا در مفهوم کارآفرینی نمی‌توان تنها ملاک کسب ثروت و درآمد را در نظر گرفت اما فرد براساس دغدغه‌های شخصی خود کسب و کاری را ایجاد می‌کند و در نتیجه کارآفرین می‌شود.
رفع یک مشکل اجتماعی؛ محور کارآفرینی اجتماعی
دبیر ستاد توسعه فناوری‌های نرم و هویت ساز معاون علمی و فناوری ریاست جمهوری گفت: محور کارآفرینی اجتماعی، رفع یک مشکل اجتماعی است و قرار است که ما این مشکلات را حل کنیم تا منجر به خلق اثر شود و معمولا کارآفرین اجتماعی پوسته‌ای از جنس سمن و … شکل می‌دهد. وی مطرح کرد: در کارآفرینی اجتماعی خلق ارزش به واسطه رفع یک مشکل اجتماعی است که معمولا در سطح وسیع اتفاق می‌افتد و این مفهوم از اواخر دهه ۸۰ شکل گرفته اما اجرا شدن آن سابقه طولانی دارند. در نتیجه کارآفرین فردی است که خلق ارزش می‌کند و کارآفرینی اجتماعی یک معضل اجتماعی را حل می‌کند.
سجادی نیری اذعان کرد: به عنوان مثال در کارآفرینی اجتماعی معروف است که افراد در اروپا باتری خورشیدی طراحی کردند که خیلی راحت نصب می‌شود و از قیمت مناسبی برخوردار است و برای کشورهای محرومی مانند هند، آفریقا و …. به وفور وجود دارد که می‌توانند بدون نقش دولت، برق داشته باشند. لازم به ذکر است که یکی از مثال‌های امروزی دنیا در کارآفرینی اجتماعی، مباحث انرژی‌های تجدیدپذیر است.
وی خاطر نشان کرد: کشور باید به سمتی برود که زیاد از دولتی‌ها انتظار حمایت نداشته باشیم که اگر هم داشته باشیم اتفاقی نمی‌افتد. در لندن هفته‌ای یک بار زباله جمع می‌کنند و در تهران مناطقی وجود دارد که روزی دوبار زباله جمع‌آوری می‌شود. ما عادت نکردیم که زباله‌ها را بازیافت و پسماند را از منبع تفکیک کنیم. این کار را انجام نمی‌دهیم و برای کشور هزینه به وجود می‌آوریم.
دبیر ستاد توسعه فناوری‌های نرم و هویت‌ساز معاون علمی و فناوری ریاست جمهوری اذعان کرد: جامعه جهانی به این سمت می‌رود که در مواجهه با مشکلاتی که رخ می‌دهد افراد خوش‌فکری مانند کارآفرینان بتوانند برای آن راه‌حلی ارائه دهند و با آن راه‌حل یک کسب و کار و استارتاپ ایجاد کنند. وی خاطر نشان کرد: ما در این ستاد از کسب و کارهایی که کارآفرینان ایجاد می‌کنند، حمایت می‌کنیم و این به گونه‌ای است که در ابتدا افراد باید در کسب و کار شرکت کرده باشند و اگر فرد سرباز است، در شرکت خود بماند و به فعالیت خود ادامه دهد و در نمایشگاه‌های مختلف حاضر شود.
سجادی نیری اظهار کرد: ستاد توسعه فناوری‌های نرم و هویت‌ساز آموزش هایی را برای کارآفرینان به وجود می‌آورد و پس از اینکه شرکت به حدی رسید که می‌تواند فعالیت‌های بیشتر و بهتری انجام دهد، به آن‌ها تسهیلات داده می‌شود.
