این نشست دومین نشست تخصصی سلامت دیجیتال بود که توسط استارتاپ استودیو هلثیو روز چهارشنبه ۶ مردادماه ۱۴۰۰ در محل صندوق نوآوری شکوفایی برگزار شد.
در این نشست با موضوع ویزیت آنلاین، شهریار شرافتی، مدیرعامل دکتردکتر، سایت و اپلیکیشن خدمات سلامت، مهدی خدادادی، مدیرعامل دکترساینا، سایت و اپلیکیشن نوبت دهی و ویزیت آنلاین و امین دولتی، مدیرعامل مشورپ، سامانه مشاوره آنلاین حضور داشتند. دبیر این پنل نیز رضا جمیلی از هفته نامه کارنگ بود.
اولین سوالی که در این پنل مطرح شد، مطابق قبل، مبحث رگولاتوری در سلامت دیجیتال بود:
در ابتدا شهریار شرافتی پاسخ داد: «در سلامت دیجیتال ما هم قانون داریم و هم نداریم! در این زمینه قانون خاصی وجود ندارد و فضا کاملا دو لبه است. برای قانونگذاری در فضای سلامت دیجیتال، گروههای مختلفی درگیرند اما متاسفانه با یکدیگر هماهنگ نیستند. مثلا سازمان نظام پزشکی پروانه طبابت را برای هر استان صادر می کند اما در ویزیت های آنلاین برای محدوده خاصی نیستند، خب، استانی بودن پروانه طبابت قطعا، دلیل محکمی دارد، اما این موضوع را شفاف نکردند.
یا مثال دیگر، ما با پزشکان زیادی کار میکنیم و خب اجازه نداریم پزشکی را منحصرا معرفی کنیم، اما قانونی هم نداریم، ما صرفا قصد داریم به مراجعان در انتخابشان کمک کنیم».
امین دولتی اضافه کرد: «ما در تمامی بخش ها با قانونگذار چالش داریم! مثلا تا وقتی عملی انجام نشود که مشکل ایجاد کند، هیچ قانونی وضع نمیشود و این در بازار سلامت حساس است. البته شیوع ویروس کرونا به این قضیه کمک فراوانی کرد».
رضا جمیلی: «در مدت فعالیتتان عملکرد تیم رگولاتوری را چگونه ارزیابی می کنید؟»
مهدی خدادادی پاسخ داد: «جالب است ما در این مورد شاید آزادی بیان نداریم ولی آزادی عمل داریم! تا به حال در خیلی از بخش ها ما مانعی در اجرا نداشتیم و کسی جلو ما را نگرفت، اما کسی هم کمکمان نکرد. این کار نکردن از جنس ترک فعل است. وضعیت کاملا صفر و یکی است! مثال میزنم، یک کلینیک زیبایی در مورد بوتاکس، چند مراجع شاکی داشت که رسما شکایت کرده بودند، در بازه زمانی ای همین باعث شد جلو تبلیغات پلتفرم ما گرفته شود! خب هیچ قانونی نبود و ایجاد شد، کاملا هم نامرتبط».
رضا جمیلی: «شاید هم این کم کاری از سمت کسب و کار باشد که مطالبه گری را مکتوب و مشخص ارائه نمیدهد، نه؟»
مهدی خدادادی: «ما به دنبال این قضیه هم رفتیم، در مواردی جلسات زیادی داشتیم و پیگیر شدیم، اما به علت ناپایداری مدیران در کشور، مطالبه گری ما هم رها شد».
رضا جمیلی: «چند کسب و کار مشاوره آنلاین داریم؟ آیا خدمات آنها یکی است؟»
شهریار شرافتی: «به طور جامع ۳۰تا! اما در حال حاضر ۷ الی ۸ تا از آن ها مشغول به کار هستند. سرعت اضافه شدن این نوع کسب و کارها زیاد است، اما صرفا به چند موضوع خاص مثل ویزیت آنلاین و نوبت دهی پرداختند، در صورتی که دکتردکتر خدماتی مثل نوبت دهی، مشاوره، آزمایشگاه در محل، مدیریت مطب (سمت کادر درمان) را ارائه می دهد. به زودی هم بخش نسخه الکترونیک به سیستم ما اضافه میشود، این خدمت به این صورت است که مثلا برای تعدادی دارو که پزشکی تجویز کرده به داروخانه مراجعه میشود و یکی از داروها در داروخانه مذکور موجود نیست، دو حالت دارد، یا مراجع به امید یافتن همه اقلام یکجا، به داروخانه های دیگر مراجعه میکند و یا بقیه اقلام موجود را میگیرد و نسخه باطل میشود، قرار است این مشکل حل شود. محصول ما آماده است به وزارتخانه هم مراجعه کردیم، اما به دلیل عدم شفافیت قوانین به مشکل خوردیم و این مسئله آنبوردینگ سختی دارد. هدف همه سامانه های آنلاین باز کردن یک گره است».
مهدی خدادادی: «دکمه درمان، در دست پزشک است، با تجویز او، داروخانه، آزمایشگاه، تصویربرداری و… دست به کار میشوند».
رضا جمیلی: «در حال حاضر حجم بازار سلامت آنلاین چقدر است؟»
امین دولتی، در جمع بندی صحبت همکارانش و پاسخ سوال گفت: «یکی از مشکلات سیستم این است که چه شما کار خوب انجام دهید، چه کار بد، بی تاثیر است! به همین خاطر مدیران به دنبال چالش جدیدی نیستند تا تضاد منافع به خطر نیفتد. نگاه باید پلتفرمی باشد نه یک مرکز لوکال. همه پلیرهای این بخش قانون می خواهند. در تحقیقات ما همه پلیرها با هم یک درصد از حجم این بازار را داریم و هنوز وارد رقابت نشدیم. این بازار رشد عجیب و سریعی دارد، چرا که نیاز است. در مثال توریسم درمانی هم ما با این بازار آنلاین دو نکته کلیدی خواهیم داشت، اولی ارز آوری و دومی، قیمت است که به صورت دلار پرداخت میشود و سود خوبی دارد. آنلاین بودن پر از برکت است، ایرانیان مقیم خارج ترجیح میدهند از مشاور ایرانی استفاده کنند، تعداد آنها ۶میلیون نفر است و ۵درصد مشتریان مشورپ را تشکیل داده اند».
رضا جمیلی: «این رشد، فرصت های سرمایه گذاری زیادی فراهم میکند و میدانیم که در بازار سلامت سرمایه گذاریهای زیادی انجام میشود، اما چرا این سرمایه گذاران سنتی یا پزشک وارد سرمایه گذاری بر این بازار نمیشوند؟ آیا زبان مشترک شکل نگرفته؟»
امین دولتی: «خب، تولیدکننده عینک وارد سرمایه گذاری بر بازار لنز نمیشود! این جامعه هم ترجیح می دهند در بازار سنتی خود بمانند، دوست ندارند سهم مشترک داشته باشند».
شهریار شرافتی: «از اول کرونا، ما بازاریابی مستقیمی نکردیم اما ۲۰۰درصد رشد داشتیم! ما در رقابتهایمان مسیر را برای یکدیگر هموار میکنیم و حالا حالاها برخوردی با هم نداریم. جسارت سرمایه گذاری در استارتاپها، شجاعت زیادی میخواهد. در استارتاپ ممکن است سرمایه گذار در طی دوماه صد در صد سرمایه اش را از دست بدهد. به معنای واقعی سرمایه گذاری جسورانه است و خیلی ها این جسارت را ندارند».
رضا جمیلی: «بازار سلامت چقدر به سرمایه گذاری نیاز دارد؟ چه عددی برای رشد مناسب است؟»
شهریار شرافتی: «چقدر در سبد یا چقدر برای هر استارتاپ؟ لازم است در این بازار یک نفر لیدر باشد. در این صورت صد میلیارد سرمایه در یک شرکت طی دو سه سال برای تکان دادن این صنعت کافیست».
رضا جمیلی: «آینده این بازار چگونه است؟»
امین دولتی: «صنعت متفاوتی است، اما رو به رشد و خوشحال کننده است. بیشتر شدن ما منفعت دارد، مارکت اورنس بالا می رود و رقبا باعث رشد میشوند. شاید اکوسیستم ما در این حوزه شوخی بوده است».
در انتهای پنل، گفتگویی با شهریار شرافتی در مورد خدمت جدید یا همان نسخه داشتیم:
لطفا در مورد خدمات نسخه در دکتردکتر توضیح دهید:
در حال حاضر ما در سامانه سلامت دکتردکتر علاوه بر خدماتی که به مراجعین میدهیم از سمت کادر درمان ما مدیریت مطب داریم، مثل پذیریش، مدیریت مالی، بیمه، نسخه و حتی پرونده الکترونیک. در حال حاضر ما در حال وصل کردن نسخه های الکترونیک به بیمه ها هستیم، مخصوصا تامین اجتماعی، بیمه سلامت و نیروهای مسلح تا این اجازه را به کاربر دهد که نسخه در سامانه ثبت شود و استفاده شود. امید داریم این خدمت را تا آخر ماه جاری به پزشکان خود ارائه دهیم.
به عنوان یک سامانه سلامت که نسخه هم قرار است جز خدماتتان قرار بگیرد، به چه خدمت دیگری نیاز است تا همه خدماتتان تکمیل شود؟
اگر از صنعت به قضیه نگاه کنیم دارو باید وارد این زنجیره بشود، ولی اینکه قرار است دکتردکتر، رقیبش یا شریکش وارد این مبحث شود هنوز تصمیمی نگرفتیم. در حال حاضر از زمانی که فردی به مشکلی برمیخورد (سرفه می کند) میتواند نوبت بگیرد، مشاوره آنلاین بگیرد، حضوری مراجعه کند، یا نسخه بگیرد و نسخه آنلاینش را ثبت و استفاده کند. حتی امروزه میتواند خدمات آزمایشگاهش را هم در محل داشته باشد. حتی پیگیری جواب هم میتواند مشاوره آنلاین بگیرد و حتی کادر درمان در محل هم داشته باشد، مثل پرستار.