به محض اینکه ساعت مچی هوشمندتان به شما سقلمه می زند، مچ دستتان را چرخانده و اعلانی را می بینید که به شما هشدار می دهد که وقت مصرف قرص های دیجیتال تان فرا رسیده است. یکی از داخل جعبه ی داروی هوشمندتان بر می دارید، به پزشک عمومی خود خبر می دهید، و آن را با یک لیوان آب فرو می برید. پس از آن، قرص یادشده، حین عبور از مری و رسیدن به معده ی شما، فیلم زنده ای از آنجا پخش می کند. پزشک عمومی، هم زمان تصاویر را دیده و پیشرفت زخم معده ی شما را ارزیابی می کند.
سپس، با پزشک عمومیتان تماس تصویری می گیرید که شما را از بهبود زخم معده مطمئن می کند. در ضمن می گوید که قرص دیجیتال، چاپ سه بعدی داروی شخصیتان را در خود دارد و به آرامی با فعالیت معده ی شما فعال خواهد شد. قبل از رفتن به شما یادآوری می کند تا برای رسیدن به بهترین نتیجه، به برنامه ی درمانی تجویزی پای بند بمانید و پای بندی شما را با حسگر ردیاب قرص رصد خواهد کرد.
چنین روندی برای درمان، به زودی به واقعیت خواهد پیوست. چاپ سه بعدی داروهای مختلف روی یک قرص واحد، موسوم به polypill/قرص چندگانه، امکانی تازه است. PillCam کپسول های هضم شدنی تولید می کند که مجهز به سیستم های دوربین جهت به تصویر کشیدن مسیر هضم هستند. Proteus Digital Health پیشگام تولید قرص های دیجیتال ردیاب است. این ها سه مثال مجزا هستند، اما تصور شرکتی که هر سه را با هم ترکیب کند و راهکاری برای حلّ مشکلی ارائه دهد که در مقدمه ذکر نمودیم، دور از ذهن نیست.
با داده های گردآوری شده، می توان به درک بهتری از وضعیت بیماران رسید. این کار تولیدکنندگان و پزشکان را قادر به متناسب کردن برنامه های درمانی با هریک از بیماران می کند. بااین وجود، این نوع ردیابی و جمع آوری داده، کابوس دیگری را از جهت نقض محرمانگی داده ها به همراه خواهد داشت که باید به موازات توسعه دادن این فن آوری برای آن هم تدبیری اندیشید.
احتمالاً اخبار مربوط به Proteus را شنیده اید، یکی از سردمداران فن آوری قرص دیجیتال که اعلام ورشکستگی کرده است. البته شکست او به معنای پایان آینده ای که تصور می کردیم یا خود این فن آوری نیست. فقط نشان می دهد که شیب تندی پیش روی کسانی است که روی عرضه ی آن به بازار کار می کنند.
بیایید ببینیم فن آوری قرص دیجیتال در حال حاضر چه جایگاهی دارد و چه چیزی در انتظارش است.
قرص دیجیتال چیست؟
این فن آوری ظاهراً جدیدترین بمب خبری سیلیکون ولی است، به خصوص با پسوند «دیجیتال»، اما فن آوری پشت قرص های دیجیتال کاملاً جدید نیست. این فن آوری، به جای برنامک های گوشی هوشمند، از داروهایی هضم شدنی استفاده می کند که مدارهای الکترونیک در آنها تعبیه شده اند. نخستین نمونه ی دستگاه پزشکی بلعیدنی و الکترونیک، به سال ۱۹۵۷ برمی گردد. این دستگاه از فرکانس رادیویی برای انتقال اطلاعات مربوط به دمای بدن و فشار خون استفاده می کرد.
نقطه عطف دیگر در این حوزه، در سال ۲۰۱۷ رخ داد که پیشرفتِ فن آوری به یک اختراع منجر شد. در این سال نخستین مجوز قرص دیجیتال، یعنی Abilify Mycite، از طرف [۱]FDA صادر شد.کپسول آندوسکوپیِ پیش گفتهی PillCam، از این لحاظ فرق می کرد که برای اهداف تصویربرداری برنامه ریزی شده بود، در حالی که Abilify Mycite یک قرص دیجیتال واقعی جهت تأمین اهداف درمانی و پایشی است.
Abilify Mycite که توسط Otsuka Pharmaceutical و Proteus Digital Health تولید شده، حاوی یک حسگر هضم شدنی و آریپیپرازول[۲] است، دارویی که برای درمان بیماری های روانی مصرف می شود. حسگر یادشده، با اسید معده فعال شده و سیگنال هایی به برچسبی می فرستد که روی قفسه سینه قرار می گیرد. این برچسب سپس با برنامکی ارتباط برقرار می کند که امکان پایش تعهد بیمار را به پزشک می دهد.
[۱] The United States Food and Drug Administration: سازمان غذا و داروی آمریکا.
[۲] aripiprazole
این فن آوری، بازی را برای بیماران مبتلا به بیماری های حادی مثل اسکیزوفرنی و افسردگی شدید تغییر می دهد، چرا که مصرف نکردن یک دارو عوارضی جدی در پی خواهد داشت.
علاوه بر این، فقط حدود ۵۰-۲۵ درصد بیماران در سرتاسر جهان، داروهایشان را درست مصرف می کنند. رعایت نکردن روند درمان، به ۱۰۰ تا ۳۰۰ بیلیون دلار هزینه برای مراقبت های بهداشتی منجر شده و سالیانه حدود ۱۲۵،۰۰۰ مرگ در آمریکا را در پی خواهد داشت؛ همه ی این ها قابل پیشگیری است. سرمایه گذاران برای مهار این ارقام، به سراغ فن آوری Proteus رفته اند. بدین ترتیب این شرکت نوپا بیش از ۵۰۰ میلیون دلار سرمایه ی خطرپذیر دریافت کرد و سال ۲۰۱۹، بالغ بر ۱.۵ بیلیون دلار ارزش گذاری شد.
اما Proteus به دنبال این سرمایه گذاری ها و خاتمه دادن ناگهانی به شراکتش با Otsuka، تحت فشار قرار گرفت تا هرچه سریع تر به نقطه ی مشخصی برسد، پس برای جذب سرمایه ی بیشتر دست و پا زد. اما درنهایت، ژوئن ۲۰۲۰ اعلام ورشکستگی نمود و سرمایه گذاران را با تلخ کامی در عرصه ی قرص های دیجیتال رها کرد و نقطه ی پایانی بر تحقق درمان های آینده گذاشت که در مقدمه ی این مقاله مجسم کردیم.
یک شرکتِ شکست خورده، نه یک فن آوریِ شکست خورده
بیل اوانز[۱]، مدیر اجرایی صندوق سرمایه گذاری بهداشت و سلامت دیجیتال و گروه تحقیقاتی Rock Health، با بروز مشکلات Proteus گفت: «شاید Proteus به سراغ حوزه ی درمانی نسبتاً سختی رفته باشد که از نظر درجه ی دشواری از ۱۰، هشت یا نه بگیرد، درست؟ شاید آنها بهای این انتخاب تاکتیکی خود را بپردازند، چون این برای مداخله ی خاصی که انتخاب کرده اند، روش درمانی چالش برانگیزی است.»
درواقع، شکست Proteus بازتابی از شکست این شرکت و مدیریت آن است، نه خود این فن آوری. درواقع، مطالعات نشان داده اند که قرص های دیجیتال برای ارزیابی تعهد بیمار، درواقع به افزایش تعهد در میان افراد کم تعهد کمک می کنند. یک مطالعه ی مستقل، فن آوری خود Proteus را به محک گذاشت. این بیماران در مقایسه با برنامه های فردی تعهد به مصرف دارو، پای بندی بیشتری نسبت به درمانشان نشان دادند.
این فن آوری کماکان به درد این گروه خاص از بیماران می خورد، به همین خاطر است که هنوز عده ای به این حوزه علاقه دارند. مایکل گریلی[۲]، از بنیان گذاران Flare Capital Partners، درمورد سقوط Proteus می گوید: «به نظر من، بالاخره یک نفر این راه را ادامه خواهد داد. آنها احتمالاً با پیشنهاددهندگان بسیاری در طول فرآیند طولانی اعلام ورشکستگی خود مواجه خواهند شد.»
[۱] Bill Evans
[۲] Michael Greeley
درواقع، Otuska و بقیه در حال حاضر چشم به خریدن فن آوری Priteus دارند. شرکت دیگر، etectRx هم قرص دیجیتال خودش را دارد که به جای آن برچسبی که اواخر ۲۰۱۹ FDA تأیید کرده بود، از یک گردن آویز قابل جابجایی استفاده می کند. Infármate که در اسپانیا واقع شده، در حال توسعه دادن راهکار مشابهی به نام SIGUEMED جهت کمک کردن به سالمندان مبتلا به بیماری های مزمن است تا داروهای خود را به موقع مصرف کنند.
بااین وجود، چالش پیش روی شرکت هایی که به همان راه Proteus می روند، جذب سرمایه گذارانی است که خود به خود از دنبال کردن سرنوشت شوم Proteus بیم دارند. اما مشکلات آینده ی قرص های دیجیتال، فقط گرفتاری های مالی نیست.
دغدغه ها دیجیتالی شده اند، به حداقل نرسیده اند
داشتن یک حسگر ۲۴ ساعته برای ۷ روز هفته، که زمان و نوع قرص مصرفی شما را ردیابی کند، سرزده و ناگهانی وارد عرصه ی بهداشت و درمان شده است. حالا تجویز چنین درمانی را برای بیماران مبتلا به اسکیزوفرنی تصور کنید که دائماً فکر می کنند کسی در حال تعقیب یا پاییدن آنهاست؛ پس این احتمالاً بهترین راه برای متعهد کردن این گروه به مصرف داروهایشان نباشد.
دکتر جیمز لِوِنسون[۱]، استاد روان پزشکی دانشکده پزشکی دانشگاه Commonwealth ویرجینیا می گوید: «من به عنوان یک روان پزشک کماکان با تجویز داروی ضد روان پریشی با چنین ویژگی هایی راحت نیستم.»
علاوه بر این، از قرار معلوم، Abilify Mycite ماهیانه ۱.۶۵۰ دلار، یا دو برابر یک داروی صاحب نام هزینه دارد، درحالی که داروهای نوع آریپیپرازول، ماهیانه کمتر از ۲۰ دلار هزینه خواهد داشت. با این اوصاف، این گزینه برای افراد یا شرکت های بیمه بهترین گزینه محسوب نمی شود. وقتی اوضاع وخیم تر می شود که بدانیم مقاله ای در British Medical Journal که در سال ۲۰۱۹ به چاپ رسیده، نتیجه گرفته که هیچ شواهدی مبنی بر وجود تعهد بیشتر به واسطه ی به کارگیری نسخه ی دیجیتال آریپیپرازول در مقایسه با نسخه ی غیردیجیتال آن وجود ندارد.»
[۱] Dr. James Levenson
این با یافته های مثبت نتایج مطالعه ی مستقل جدیدتری که پیش از این به آن اشاره شد مغایرت دارد. این نتیجه گیری های متناقض، جدید بودن محلول قرص دیجیتال را اثبات می کنند، پس باید برای بهره مندی از این فن آوری، بهترین اهداف را بیشتر بشناسیم. تا آن زمان، پرداخت کنندگان و تأمین کنندگان بیمه فاقد توجیه لازم برای پوشش دادنش هستند.
البته با توجه به استفاده از فن آوری در قرص های دیجیتال، پای نگرانی از بابت نقض حریم خصوصی هم به بحث باز می شود. ماهیت ردیاب این قرص ها، سؤالات بیشتری را در خصوص افرادی پیش می آورد که از داده های گردآوری شده منتفع می شوند. درمورد استقلال رأی بیمار در تمام این موارد چطور؟ آیا باید خودمان را در اختیار دستگاهی بگذاریم که به لباس یک زمان سنج درآمده است؟
برخی افراد به محض مجوز دادن FDA به Abilify MyCite در سال ۲۰۱۷، این مسائل را مطرح کردند، اما مقامات رسمی از آن زمان تا کنون برای خاطر-جمع کردن کاربران نهایی نسبت به این مسائل، سرمایه گذاری چندانی انجام نداده اند.
راهکارهای برای اینکه بلعیدن قرص های دیجیتال راحت تر شود
در مجموع، مسائل مربوط به حفظ حریم خصوصی، مقرون به صرفه بودن، مدیریت و شک و تردید نسبت به اثربخشی، بلعیدن قرص Proteus را سخت کرده اند. بااین وجود، ما بر این باوریم که فن آوری آنها چنین قابلیتی را داراست. می تواند به تجربه ی یک درمان از راه دورِ یکپارچه مثل همان چیزی تبدیل شود که در مقدمه تصویر شد. بااین وجود، خیلی کارها باید در این زمینه انجام شوند. خوشبختانه، دیگران دارند روی رفع نقاط ضعف Proteus کار می کنند.
Infármate با عرضه ی SIGUEMED در فکر ارائهی یک راهکار مقرون به صرفه است. راهکار او با یک بسته محفظه ی[۱] قابل ردیابی عرضه می شود. برنامکی همراهش است که زمان درست مصرف قرص را اطلاع داده و اگر بیمار مرتکب اشتباهی شود به افراد حاضر در فهرست تماس او هشدار می دهد. آنتونیو ری[۲]، مدیرعامل شرکت می گوید، «چاپ کردن با جوهر الکترونیک ما را قادر به کاهش هزینه های بسته محفظه ی کلاسیک کرده است، اما در مورد ارزش افزوده، افزایش قابل توجهی داشته ایم.»
etectRx که اخیراً مجوز FDA را گرفته، با شروع شدن پایش، کنترل بیشتری به بیماران می دهد. راهکار آنها به جای برچسب، از یک گردن آویز قابل جابه جایی تشکیل شده که بیماران می توانند آن را بعد از مصرف داروی خود کنار بگذارند.
این نوع رویکرد انتخابی می تواند بیشتر مورد پذیرش بیماران قرار گرفته و در طول زمان به اعتمادسازی کمک کند. اما به منظور اعتمادسازی بیشتر، قرص های دیجیتال باید HIPAA[۳] یا دیگر قوانین حفظ حریم خصوصی بیمار را رعایت نمایند. این باعث می شود که این گونه فن آوری های تعهدآور، به نفع بیمار عمل کنند نه علیه او.
[۱] Blister: جعبه یا محفظه پلاستیکی بادکرده که فرآورده های خاصی را در آن قرار می دهند.
[۲] Antonio Rey
[۳] Health Insurance Portability and Accountability Act قانون فدرال آمریکا که سال ۱۹۹۶ تصویب شده و دسترسی به اطلاعات پزشکی خصوصی بیماران را محدود می کند.