تنوع پذیری صنعت خلاق و محصولات آن بر کسی پوشیده نیست. گستردگی و جذابیت بالای محصولات خلاقانه گاهی علاقمندان آن را برای انتخاب محصول دچار سردرگمی می کند. استارتاپ این سبک در همین راستا برای کشف و سفارش محصولات خلاقانه راه اندازی شد. این استارتاپ کسب و کاری خلاق است که به صورت پلی میان تولیدکنندگان و مشتریان حوزه خلاق عمل می کند.
به بیان بهتر، افراد می توانند براساس سبک و سلیقه خود محصول مورد نظرشان را پیدا کرده و از طرف دیگر تولیدکنندگان با ارائه محصولاتشان در این سبک به فرآیند جذب مشتری و معرفی در بازار خلاق سرعت ببخشند. بهنام نیک فر مدیرعامل و بنیانگذار این سبک که تحصیلات خود را در مقطع کارشناسی رشته ارتباط تصویری به اتمام رسانده است، پس از تحصیل، فعالیت خود را در حوزه دیزاین، برند و استراتژی ادامه داده است.
به گفته بهنام نیک فر، او بسیار چالش پذیر است و با تعیین استراتژی برای افراد تیم، خروجی مطلوبی را در حوزه های دیزاین، مارکتینگ و برند ایجاد می کند. در کنار آن، حانیه فروتن تحصیلات خود را در مقطع کارشناسی رشته طراحی صنعتی گذرانده است. به دنبال آن، کارش را با سرویس دیزاین و طراحی رویداد شروع کرده است. در ابتدای ورود به این سبک مسئولیت استراتژی و عملیات پلتفرم را به عهده داشته است. پس از آن نیز به عنوان هم بنیانگذار و سرویس دیزاینر همکاری خود را با این سبک ادامه داده است. از این رو پیشنهاد می کنیم گفت و گوی اکوموتیو با بنیانگذاران این مجموعه را دنبال کنید:
این سبک دقیقا چه کاری انجام می دهد؟
فروتن: این سبک شبکه ای اجتماعی است که به افراد کمک می کند تا بر اساس سبک و سلیقه خود محصول مورد نظرشان را پیدا کرده و به راحتی آن را سفارش دهند. در حال حاضر این سبک بر روی محصولات ایرانی و دست ساز تمرکز دارد اما در آینده با توسعه محصولاتمان در نظر داریم فضا‌های دیگری مانند، مد و فشن را نیز پوشش دهیم.
چه شد که تصمیم به راه اندازی آن گرفتید؟
نیک فر: سال ۹۶ بود که به واسطه مشاوره و ارتباطاتی که با کسب و کارهای کوچک داشتم، به این نتیجه رسیدم که مشکل اغلب این کسب و کارها عدم توانایی در معرفی درستی از خود در بازار است. از این رو تصمیم گرفتم پژوهشی را تحت عنوان ” حضور اثربخش” شروع کنم. در این پژوهش هدف ما پاسخ به این سوال بود که “چگونه کسب و کارهای ایرانی در فضای ملی و فراملی حضور شایسته ای داشته باشند و به گونه ای درست خود را معرفی کنند؟”.
زمان شروع این پروژه همزمانی داشت با ممنوع شدن فعالیت برندهای خارجی در ایران و از طرف دیگر تعداد برندهای ایرانی که رو به افزایش بود. خاطرم هست آن زمان، سهم نسبتا بالایی از سبد خرید نسل هم سن و سال ما به محصولات ایرانی اختصاص پیدا کرده بود.
از خروجی این پژوهش نتیجه گرفتیم که مشکلات کسب و کارهای ایرانی تنها شامل عدم توانایی در معرفی خود در بازار نیست، بلکه فقدان استراتژی و برندینگ، آنها را دچار مشکل می کند و همانطور متوجه شدیم که راهکارهای برآمده از این پژوهش در قالب استراتژی در زمینه هایی مانند، قصه گویی، دیزاین و خلق محتوا می تواند برای کسب و کارهای دیگر نیز کار کند.
در سال ۹۸ تصمیم گرفتم از خروجی این پژوهش به شکلی استفاده کنم که برای تعداد کسب و کارهای بیشتری قابل استفاده باشد. بنابراین پلتفرمی را با رعایت تمامی اصول بدست آمده از این پژوهش راه اندازی کردم تا هر کسب و کاری به سادگی بتواند با پیوستن به آن تحت حمایت و راهکارهای این پلتفرم قرار گیرد. به بیان بهتر، به جای ارائه مشاوره و آموزش به کسب و کارها، ابزارهایی تحت قالب یک سایت ساختیم تا آن ها بتوانند مشکلاتی که در فروش، بازاریابی، تولید محصول و ارائه خود داشتند را از طریق آن برطرف کنند.
جامعه هدف این سبک از سمت تولیدکنندگان و مشتریان چه کسانی هستند؟
فروتن: جامعه هدف این سبک از سمت تولیدکنندگان شامل، زیورآلات، اکسسوری، خانه و زندگی، محصولات خلاق و مد و پوشاک است که در سبک های مختلف محصولات خود را تولید می کنند. همچنین مشتریان ما نسل y و z هستند که حداقل یکبار تجربه خرید اینترنتی را داشتند.
شرایط و نحوه ایجاد فروشگاه در این سبک برای تولیدکنندگان آثار خلاق چگونه است؟
فروتن: همانطور که می دانید به طور کلی ماهیت استارتاپ بدین گونه است که به طور مداوم با توجه به دیتای از پیش جمع آوری شده کسب و کار خود را بروز کند. از این رو ما به مدلی برای ایجاد فروشگاه در این سبک رسیدیم. در این مدل ما براساس استراتژی که برای انتخاب محصول تعیین کردیم، فروشگاه ها را انتخاب می کنیم. پس از این که تولید کنندگان درخواست های خود را فرستادند، فرمی را برای ما تکمیل می کنند.
سپس در قالب جلسه ای با سفیران این سبک شرایط همکاری را به آنها توضیح می دهیم. نحوه ایجاد فروشگاه در وب اپلیکیشن این سبک بسیار ساده است. همچنین پس از ثبت نام دسترسی فروشگاهی به تولیدکنندگان داده می شود و آنها می توانند فروشگاه خود را بسازند و محصولات خود را بارگذاری کنند.
در حال حاضر چه تعداد تولیدکننده با شما همکاری می‌کنند؟
فروتن: در حال حاضر حدود ۱۳۰ تولیدکننده از نقاط مختلف ایران با ما همکاری می کنند.
مزیت رقابتی این سبک چیست؟
نیک فر: مزیت رقابتی این سبک در واقع همان راهکارهای استخراجی از پژوهش حضور اثربخش است که به تدریج توسعه پیدا کرد. اگر توجه کنید این سبک امروز شبکه ای اجتماعی است که تولیدکنندگان به صورت مستقل می توانند محصولات خود را در این پلتفرم ارائه دهند و مانند شبکه های اجتماعی دیگر به فروش برسانند.
از طرفی ما بستری را خلق کرده ایم که با هزینه ای بسیار منطقی و کمتر نسبت به هزینه تبلیغات، تولیدکنندگانی که در منزل یا کارگاه های کوچک محصول خود را تولید می کنند بتوانند از آن استفاده کرده و فروش خود را افزایش دهند. تاکنون استارتاپ های مختلفی این حوزه را انتخاب کرده اند که شاید امروز فعالیت ندارند، ما با خیلی از آن ها جلسه گذاشتیم و از تجربیات شکست آن ها استفاده کردیم.
مدل درآمدزایی این سبک چگونه است؟
نیک فر: مدل درآمدی این سبک به این شکل است که به ازای هر سفارش ثبت شده در پلتفرم از تولیدکننده درصدی مشخص را به عنوان کارمزد دریافت می کنیم و مقدار این درصد به میزان تولید ماهانه، تعداد تولیدات، دسته بندی محصول و نوع مواد استفاده شده در محصول آن تولید کننده بستگی دارد. این موارد ارزیابی و کارشناسی می شود و ما به ازای هر سفارش ثبت شده از تولیدکننده آن درصد را دریافت می کنیم.
همچنین تولید کننده برای حضور در پلتفرم این سبک نیازی نیست که هیچ هزینه اولیه ای را داشته باشد، اما مهم است که بتواند از فیلتری که ما در نظر گرفته ایم عبور کند و پذیرفته شود.
به جز خودتان، چه تخصص هایی به تیم اضافه کردید؟
فروتن: ما در حال حاضر در کارخانه نوآوری آزادی مستقر هستیم که البته بیشتر اعضای تیم ما به صورت دورکار در نقاط مختلف ایران با این سبک همکاری دارند. تیم ما از افرادی در ۴ بخش: فنی، عملیات، محصول و بازاریابی تشکیل شده است.
از داستان پذیرش و نحوه فعالیتتان در مرکز فناوری سامسونگ امیرکبیر برای ما بگویید، چه شد که این مرکز را انتخاب کردید و چه خدماتی دریافت می کنید؟
نیک فر: فکر می کنم اواخر سال ۹۷ بود که برای مرکز فناوری سامسونگ امیرکبیر درخواست دادیم تا این که در اردیبهشت سال ۹۸ پس از گذشت چهار – پنج مرحله از ارسال ایمیل تا ارائه حضوری برای داوران، درخواست ما تایید شد. در واقع از میان ۳۰۰ –۲۰۰ درخواستی که داده شده بود، ما جزو شش تیمی بودیم که توانستیم پذیرش بگیریم و در مرکز فناوری سامسونگ امیرکبیر مستقر شویم.
اوایل شروع کار، این تیم یک نفره کار می کرد و تصمیم گرفتم تمرکزم را بر تشکیل هسته اولیه تیم بگذارم، چراکه اگر این اتفاق درست صورت بگیرد به برنامه توسعه برای آینده این سبک دست خواهم یافت.
آیا از حمایت های زیست بوم شرکت های خلاق به طور موثر بهره برده اید؟
فروتن: ما هنوز از حمایت های موجود برای شرکت های خلاق استفاده نکردیم، چراکه استفاده از آنها نیازمند طی کردن فرآیندهای اداری است، اما در برنامه آینده این سبک در نظر داریم که از آنها بهره مند شویم.
چه برنامه ای را برای توسعه و رشد این سبک در نظر دارید؟
نیک فر: : از ابتدای فعالیت می خواستیم که این سبک به عنوان یک شبکه اجتماعی شناخته شود، اما تحقیق و تجربه بیشتر لازم داشتیم و در نهایت زمستان سال ۹۹ فرصتی پیش آمد که به صورت جدی تمرکز خود را بر روی ساخت این شبکه اجتماعی بگذاریم. تا پیش از آن یک مارکت پلیس بودیم اما تصمیم داشتیم که به صورت سوشال کامرس فعالیت خود را ادامه دهیم.
به بیان بهتر، مارکت پلیس باشیم که بتواند در قالب شبکه ای اجتماعی فعالیت خود را دنبال کند. شهریور ۱۴۰۰ ما پری لانچ اپلیکیشن مان را انجام دادیم. در حال حاضر در نسخه بتا هستیم و سعی می کنیم که در اوایل دی ماه از نسخه بتا خارج شویم.
فروتن: به طور همزمان که کارهای توسعه محصول و مارکتینگ را انجام می دهیم، در حال مذاکره برای جذب سرمایه هستیم تا بتوانیم چشم انداز این سبک را در سال ۱۴۰۱ کاملا عملیاتی کنیم.
