بیستوپنجمین گزارش فصلی اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی ایران حاکی از این است که وضعیت محیط کسب و کار ایران در پاییز ۱۴۰۱ نسبت به تابستان سال جاری، وضعیت نامساعدتری دارد. شاخص کل محیط کسبوکار در تابستان ۱۴۰۱، ۵.۸۸ بوده اما در پاییز سال جاری این عدد به ۶.۰۵ رسیده است. هر چه این عدد به ۱۰ نزدیکتر باشد، وضعیت نامساعدتر است.
محیط کسبوکار به مجموعه عواملی گفته میشود که بر عملکرد یا اداره بنگاههای اقتصادی موثر هستند اما تقریبا خارج از کنترل مدیران بنگاهها قرار دارند، عواملی نظیر قوانین و مقررات، میزان بارندگی، فرهنگ کاری در یک منطقه و غیره که در کشورها و مناطق جغرافیایی گوناگون، در هر رشته کاری و نیز در طول زمان متفاوت هستند. اتاق بازرگانی در پاییز ۱۴۰۱ دادههای پیمایشی حاصل از ادراکسنجی از وضعیت مولفههای محیط کسبوکار را بررسی کرده است.
در این پیمایش ۲۸۸۱ فعال اقتصادی شرکت کردهاند. این فعالان اقتصادی به ترتیب سه مولفه غیرقابل پیشبینی بودن و تغییرات قیمت مواد اولیه و محصولات، دشواری تامین مالی از بانکها و بیثباتی سیاستها، قوانین و مقررات و رویههای اجرایی ناظر بر کسبوکار را نامناسبترین مولفههای محیط کسبوکار کشور نسبت به سایر مولفهها ارزیابی کردهاند.
براساس یافتههای این طرح در پاییز ۱۴۰۱ استانهای قزوین، آذربایجان غربی و خراسان جنوبی به ترتیب دارای مساعدترین وضعیت محیط کسبوکار نسبت به سایر استانها ارزیابی شدهاند.
در بین رشته فعالیتهای اقتصادی رشته فعالیتهای ساختمان، املاک و مستغلات و فعالیت حرفهای، علمی و فنی دارای بدترین وضعیت محیط کسبوکار و رشته فعالیتهای مالی و بیمه، استخراج معدن و سلامت انسان و مددکاری اجتماعی بهترین وضعیت محیط کسبوکار را در مقایسه با سایر رشته فعالیتهای اقتصادی در کشور داشتهاند.
بر اساس نظریه عمومی کارآفرینی شین، شاخص ملی محیط کسبوکار ایران در پاییز ۱۴۰۱، عدد ۶.۱۲ (عدد ۱۰ بدترین ارزیابی است) به دست آمده است. به طوری که میانگین ارزیابی محیط نهادی (شامل محیط سیاسی، محیط آموزشی و علمی، محیط فرهنگی، محیط فناوری و نوآوری، محیط حقوقی و ساختار دولت) عدد ۵.۸۱ و میانگین ارزیابی محیط اقتصادی (شامل محیط اقتصاد کلان، محیط مالی، محیط جغرافیایی و ساختار تولید) عدد ۶.۵۰ است.
براساس آن چه در این گزارش آمده است، نگاه اجمالی نشان میدهد محیط قانونی-حقوقی با عدد ۵.۳۵ و محیط مالی با عدد ۸.۲۰ به ترتیب مساعدترین و نامساعدترین محیطها بر اساس نظریه عمومی کارآفرینی شین بوده است. شاخص ملی کارآفرینی شین نسبت به فصل تابستان ۱۴۰۱ دارای درصد تغییرات ۰۰/۰ است که به معنی عدم تغییر در شرایط کارآفرینی در فصل پاییز ۱۴۰۱ نسبت به فصل تابستان ۱۴۰۱ بوده است.