سهام ممتاز قابل تبدیل (Convertible Preferred Stock)
تعریف
سهام ممتاز قابل تبدیل، سهامی است که دارنده آن می تواند پس از یک مدت معین و با یک نسبت ثابت آن را به سهام عادی تبدیل کند. غالبا درخواست تبدیل سهام ممتاز از سوی سهامدار انجام می گیرد، اما در مواردی شرکت صادر کننده اوراق طبق یک سری قوانین تبدیل را الزامی اعلام می کند. ارزش سهام ممتاز قابل تبدیل به عملکرد سهام عادی بستگی دارد.
نکات کلیدی
- سهام ممتاز قابل تبدیل نوعی از سهام ممتاز است که سود سهام پرداخت می کند و می تواند پس از مدت زمان معینی با نسبتی ثابت به سهام عادی تبدیل شود.
- سهام ممتاز قابل تبدیل نوعی اوراق بهادار ترکیبی است که دارای وجه اشتراک هایی با اوراق قرضه و سهام است که این اشتراک ها به دلیل قابلیت پرداخت سود سهام و قابلیت تبدیل است.
- هنگامی که سهام عادی بالاتر از قیمت تبدیل باشد، به نفع سهامداران خواهد بود که سهام ممتاز خود را به سهام عادی تبدیل کنند.
- صاحبان سهام ممتاز با تبدیل سهام خود، از حقوق خود به عنوان سهامدار ممتاز (سود قطعی یا سهم بیشتر در دارایی ها) صرف نظر کرده و به سهامدار عادی تبدیل می شوند (حق اظهار رای و مشارکت در افزایش قیمت سهام).
آشنایی با سهام ممتاز قابل تبدیل
شرکت ها از سهام ممتاز قابل تبدیل برای جذب سرمایه استفاده می کنند. این اوراق به ویژه در مراحل اولیه شرکت ها به عنوان ابزاری برای تامین مالی مورد استقبال قرار می گیرند.
عموما شرکتها می توانند از دو طریق سرمایه جذب کنند: اوراق قرضه یا سهام. اوراق قرضه باید بدون توجه به وضعیت مالی شرکت بازپرداخت شوند، اما معمولا پس از در نظر گرفتن مشوق های مالیاتی برای شرکت هزینه کمتری دارند. سهام به دلیل اعطای حق مالکیت نیازی به بازپرداخت ندارد. هر دو نوع تامین مالی مزایا و معایب خود را دارند. سهام ممتاز از لحاظ میزان ریسک بین اوراق قرضه و سهام قرار می گیرد، زیرا ویژگی های هر دو را در بر دارد.
سهام عادی برای صاحبان آن سهم مالکیت به همراه می آورد که باعث می شود آن ها حق رای در امور اداره شرکت را داشته باشند. با این حال، اگر شرکت دچار تزلزل و در نهایت انحلال شود، دارندگان این اوراق ادعای کمی بر دارایی ها خواهند داشت. این امر به خاطر اولویت صاحبان اوراق قرضه و سهام ممتاز در دریافت مطالبات است. بدین ترتیب حقوق سهامداران عادی، از دارایی های باقی مانده و پس از تسویه حساب با این دو گروه پرداخت می شود. سهام ممتاز از انواع اوراق بهادار ترکیبی محسوب می شود؛ لذا در صورت انحلال شرکت، دارندگان این اوراق علاوه بر سود ثابت، ادعایی بر دارایی ها نیز دارند. با این وجود صاحبان سهام ممتاز مانند سهامداران عادی از حق رای برخوردار نیستند.
سهام ممتاز و عادی به دلیل تفاوت های ساختاری با قیمت های متفاوتی معامله می شوند. سهام ممتاز خیلی هم بی ثبات نیست و به اوراق بهادار با درآمد ثابت شباهت هایی دارد. انواع مختلفی از اوراق بهادار ممتاز وجود دارد، از جمله آن ها می توان به سهام های ممتاز تجمعی، ممتاز قابل بازخرید، ممتاز مشارکتی و ممتاز قابل تبدیل اشاره کرد. سهام ممتاز قابل تبدیل به سرمایه گذاران امکان مشارکت در افزایش قیمت سهام عادی را می دهد.
دریافت سود برای صاحبان سهام ممتاز تقریبا تضمینی است. البته سرعت رشد سود سهام ممتاز به میزان سود سهام عادی نیست. در شرایط بد مالی، سهامداران ممتاز تحت پوشش قرار می گیرند، اما در شرایط مساعد، از افزایش سود یا قیمت سهام بهره مند نمی شوند. در این موقعیت حقوق بعضی افراد ضایع می شود. سهام ممتاز قابل تبدیل راه حلی برای این مشکل ارائه می دهد. این نوع سهام در ازای سود کمتر (در مقایسه با سهام ممتاز غیر قابل تبدیل)، به سهام داران حق مشارکت در افزایش قیمت سهام را می دهد.
اصطلاحات مرتبط با سهام ممتاز قابل تبدیل
در زیر تعدادی از اصطلاحات رایج در این زمینه ذکر شده است:
ارزش اسمی: ارزش صوری سهام ممتاز یا مبلغ دلاری قابل پرداخت به دارنده در صورت ورشکستگی شرکت است.
نرخ تبدیل: تعداد سهام عادی که سرمایه گذار در زمان تبدیل سهام ممتاز قابل تبدیل دریافت می کند. این نرخ توسط شرکت در هنگام انتشار سهام ممتاز قابل تبدیل تعیین می شود.
قیمت تبدیل: قیمتی که با آن می توان یک سهم ممتاز قابل تبدیل را به سهام عادی تبدیل کرد. قیمت تبدیل، با تقسیم ارزش اسمی سهام ممتاز قابل تبدیل بر نسبت تبدیل تعیین شده محاسبه می شود.