
سومین همایش پایان سال دوشنبههای دارویی روز پنجشنبه ۲اسفند با حضور فعالان و مدیران صنعت دارو در سالن آمفیتئاتر دانشگاه علوم پزشکی تهران برگزار شد.
نیما برارجانیان مدیر عامل گروه کوبل که در پنل «راههای برونرفت از بحران و استفاده از ظرفیتهای جدید» حضور داشت، ضمن اشاره به روند کاهشی شاخصهای سودآوری شرکتهای دارویی، از نابود شدن ارزش اقتصادی صنعت دارو و پیامدهای آن گفت.
برارجانیان با اشاره به کاهش سرمایهگذاری در صنعت دارو از فروش داراییهای ۹ شرکت دارویی بورسی برای پوشش هزینههای عملیاتی خبر داد. او در ادامه گفت: «در ۵ سال اخیر بهویژه پس از اجرای طرح دارویار، بیش از ۲۳ هزار میلیارد تومان ارزش اقتصادی در شرکتهای بورسی نابود شده است.»
مدیرعامل گروه کوبل با اشاره به وضعیت پیچیده اقتصادی کشور که شرکتهای تولیدکننده دارو هم تحت تأثیر آن هستند، وضعیت فعلی صنعت دارو را بسیار دورتر از وضعیت ایدهآلتوصیف کرد و گفت: «بر اساس آمارهای سازمان غذا و دارو، بیش از ۸۰درصد خطوط تولید دارویی کیفیت استاندارد GMP را ندارند. سازمان غذا و دارو باید روی این مسئله حساس باشد و با اولویت قرار دادن کیفیت، بین شرکتهایی که از ایناستاندارد برخوردارند تفاوت معنا داری قائل شود.» برارجانیان در ادامه وضعیت کنونی صنعت دارو در کشور را تشریح کرد و گفت: «برای ایجاد صنعت دارویی پایدار، نباید فقط منافع کوتاهمدت صنعت را در نظر گرفت، بلکه باید روی ارزشآفرینی در حوزه سلامت کشور تمرکز کرد.»
او با طرح این پرسش که صنعت دارو در این وضعیت چگونه میتواند یک یا دو سال آینده را پشت سر بگذارد از اهمیت پیشبینیپذیری در صنعت گفت: «ریسکهای صنعت دارو نباید بیشتر از ریسک کشور باشد اما متأسفانه اکنون شرایط به این شکل است.» او یکی از بزرگترین مشکلات این صنعت را نگاه نادرست به تورم میداند که باعث شده در قیمتگذاری، بودجه سلامت و حتی محصولات جدید و نوآورانه تأثیر منفی بگذارد. عضو نبودن ایران در سازمان تجارت جهانی این امکان را به تولیدکنندگان داخل میدهد که هر دارویی را تولید کنند، برارجانیان با اشاره به این فرصت، قیمتگذاری بدون در نظر گرفتن تورم را مانند سدی در برابر این موقعیت میداند: «ما باید نرخ تورم را در درنظر بگیریم. در کشورهای همسایه مانند ترکیه که نرخ تورم بالایی دارد، سالی چند بار قیمتگذاری با توجه به نرخ تورم انجام میشود، ما هم در ایران باید قیمتگذاری را با تورم هماهنگ کنیم.»
برارجانیان با مقایسه قیمت ۱۰ محصول پرمصرف دارو در ایران و کشورهای مرجع از کف قیمت دارو در ایران گفت. به گفته او قیمت این داروهای پرمصرف در ایران یکدهم یا حتی یکشانزدهم دیگر کشورهایی است که آنها هم سیاست پایین بودن قیمت دارو برای مصرفکننده را دنبال میکنند. او در ارتباط با تبعات قیمتگذاری دستوری برای صنعت دارو گفت: «این اتفاق در حالی افتاده است که صنعت ما در حال فرسودگی است. طی مطالعاتی که ما در سال ۲۰۱۷ انجام دادیم صنعت ما برای نوسازی نیاز به بیش از ۴۰۰ میلیون یورو هزینه داشت اما حالا این رقم به یک میلیارد دلار رسیده است.»
از نظر برارجانیان یکی از مسائلی که باعث نابودی صنعت دارو و مانع نوآوری در تولید و واردات دارو شده است، رویکرد یکسویه مراجع قانونگذار است: «قانونگذار قیمت محصول نوآورانه تولیدکننده و واردکننده را در قیاس با محصول قدیمی تولید داخل که قیمت پایینی هم دارد قیمتگذاری میکند. به همین علت تولیدکننده و واردکننده انگیزه خود را برای تولید داروهای نوآورانه از دست میدهند.»
نیما برارجانیان معتقد است ما باید در این مدت آموخته باشیم که از نظام چند نرخی ارز و ارز ترجیحی عبور کنیم و هماهنگ با نرخ تورم قیمتگذاری کنیم: «اگر نرخ تورم را یک شاخص اصلی در قیمتگذاری در نظر بگیریم و شرایط اقتصادی را پیشبینیپذیرتر کنیم صنعت دارو هم میتواند محصولات با کیفیتتر تولید کند و هم نوآوری داشته باشد.»