جمع آوری سرمایه (Capitalize)
تعریف
جمعآوری سرمایه فرایند ثبت هزینه یا مخارج دارایی در ترازنامه بهمنظور بهتاخیر انداختن شناسایی کامل آن هزینه است. جمعآوری سرمایه عمل سودمندی است، چرا که از این طریق شرکتهایی که داراییهای جدیدی با طول عمری بلند مدت میخرند، میتوانند این هزینهها را مستهلک یا فرسوده کنند. این فرایند با عنوان ایجاد دارایی سرمایهای نیز شناخته میشود.
جمعآوری سرمایه همچنین میتواند به معنای تبدیل برخی ایدهها به تجارت باشد. در امور مالی، جمعآوری سرمایه، ارزیابی کمٌی از ساختار سرمایه شرکت است. از این چشمانداز میتوان بهکارگیری این فرایند را نوعی کسب درآمد تلقی کرد.
روشهای جمعآوری سرمایه
یکی از مهمترین اصول حسابداری اصل تطبیق است که بیان میکند هزینهها باید بدون در نظر گرفتن زمان پرداخت، در دورههایی که به وقوع پیوسته، ثبت شوند. تخصیص هزینهها به دورههای معین، به کسب و کارها این امکان را میدهد که مبالغی را که برای تولید درآمد هزینه شده است را شناسایی کنند. برای داراییهایی که بلافاصله مصرف میشوند، این فرایند، ساده و مشهود است.
با این حال، داراییهای بزرگی که منافع اقتصادی آینده را فراهم میکنند، فرصت متفاوتی را ارائه میدهند. برای مثال: شرکتی یک کامیون باربری را برای نقل و انتقالات روزانه خریداری میکند. انتظار میرود این کامیون در دورهای ۱۲ ساله موجب سودآوری شود. قوانین حسابداری به شرکتها اجازه میدهند تا به جای حساب کردن کل هزینه کامیون هنگام خرید، این هزینه را در طول عمر مفید آن (۱۲ سال) تقسیم کنند. به عبارت دیگر، دارایی در طول مدت بهکارگیری آن، مستهلک میشود.
اکثر شرکتها برای استهلاک داراییها، آستانهای را معین میکنند که بهموجب آن، داراییهایی با ارزش بیشتر از مقداری معین، بهطور خودکار همچون دارایی سرمایهای عمل میکنند.
مزایا
جمعآوری سرمایه مزایای زیادی دارد. از آنجا که داراییهای بلندمدت پرهزینه هستند، هزینه کردن بهای تمام شده در دورههای آتی، نوسانات قابل توجه درآمد را به ویژه برای شرکتهای کوچک کاهش میدهد. بسیاری از وامدهندگان از شرکتها میخواهند که نسبت بدهی به حقوق صاحبان سهام را حفظ کنند. اگر هزینه داراییهای بلندمدت فوراً محاسبه شود، میتواند نسبت مورد نیاز برای وامهای موجود را بهخطر بیندازد یا از دریافت وامهای جدید بهوسیله شرکت جلوگیری کند.
همچنین، هزینههای جمعآوری سرمایه، مانده داراییهای شرکت را بدون تاثیر بر مانده بدهی آن افزایش میدهد. در نتیجه، بسیاری از نسبتهای مالی مطلوب به نظر میرسند. اما این مزیت نباید انگیزه اصلی برای ایجاد دارایی سرمایهای باشد.
تجهیزات استیجاری
برای تجهیزات استیجاری، جمعآوری سرمایه یعنی بهوسیله طبقهبندی دارایی اجارهای همچون دارایی خریداریشده، اجاره عملیاتی به اجاره سرمایهای تبدیل شود. در واقع، این تجهیزات در ترازنامه همچون بخشی از داراییهای شرکت ثبت میشوند. برای تعیین ارزش این دارایی میتوان یا قیمت بازار را ثبت کرد یا قیمت اجاره فعلی آن را، هر کدام که کمتر باشد. همچنین مبلغ اصل بدهی، همچون بدهی در ترازنامه ثبت میشود.
ارزش بازار
یکی دیگر از جنبههای جمعآوری سرمایه، ساختار سرمایه است. جمعآوری سرمایه میتواند به ارزش دفتری سرمایهای اشاره داشته باشد. ارزش دفتری، مجموع بدهی بلندمدت، سهام و سود انباشته که نشان دهنده سرمایه انباشته و درآمد خالص است را شامل میشود.
ارزش بازار، جایگزینی برای ارزش دفتر است. ارزش بازار سرمایه به قیمت سهام شرکت بستگی دارد. این ارزش از حاصل ضرب قیمت روز سهام در تعداد سهمهای منتشرشده بهوسیله شرکت بهدست میآید. برای مثال: اگر تعداد کل سهام موجود ۱ میلیارد باشد و قیمت سهام در حال حاضر ۱۰ دلار باشد، ارزش بازار ۱۰ میلیارد دلار است.
به شرکتهایی که دارای ارزش بازار بالا هستند، شرکتهای بزرگ؛ شرکت هایی با ارزش بازار متوسط، شرکتهای متوسط و شرکتهایی با ارزش بازار پایین، شرکتهای کوچک گفته میشود.
فرایند ایجاد دارایی سرمایهای ممکن است با مازاد یا کمبود سرمایه روبهرو شود. مازاد سرمایه زمانی اتفاق میافتد که درآمدها برای پوشش هزینه سرمایه کافی نباشند؛ هزینههایی از قبیل پرداخت سود به دارندگان اوراق قرضه، یا پرداخت سود سهام به سهامداران. سود سهام پرداختهای نقدی است که بهوسیله شرکتها برای سهامداران انجام میگیرند. کمبود سرمایه زمانی اتفاق میافتد که نیازی به سرمایه خارجی نباشد زیرا با وجود سود بالا، سودی کمتر از مقدار واقعی برآورد میشود.
تفاوت هزینه تبدیل شده به سرمایه و مخارج
برای یافتن مفهوم دقیق هزینه سرمایهای، ابتدا لازم است بین هزینه و مخارج که در علم حسابداری دو مقوله جدا هستند، تفاوت قائل شویم. هزینه هر تراکنش، مقدار پولی است که در ازای دارایی استفاده میشود.
شرکتی که لیفتراکی را میخرد، چنین خریدی را مانند هزینه مشخص میکند، اما مخارج، ارزش پولی است که از شرکت خارج میشود. برای مثال: پرداخت قبض برق یا اجاره ساختمان جزو مخارج شرکت محسوب میشوند.