هزینه سرمایه ای (Capital Expenditure)
تعریف
هزینه سرمایه ای وجوهی است که به وسیله شرکت برای خرید، ارتقا و نگهداری دارایی های فیزیکی مانند: اموال، ماشین آلات، ساختمان ها، فناوری یا تجهیزات استفاده می شود. هزینه سرمایه ای اغلب برای انجام پروژه ها یا سرمایه گذاری های جدید شرکت مصرف می شود. صرف هزینه های سرمایه ای برای دارایی های ثابت می تواند تعمیر سقف، خرید قطعه ای از تجهیزات یا ساخت کارخانه ای جدید را شامل شود. این نوع هزینه های مالی برای افزایش دامنه عملیاتی یا افزودن مقداری سود اقتصادی به عملیات، به وسیله شرکت ها انجام می شود.
نکات کلیدی
- هزینه سرمایه ای وجوه خرج شده برای کالاها یا خدمات است که در صورت سود و زیان به جای محاسبه، در ترازنامه ثبت می شوند.
- مخارج هزینه سرمایه ای برای حفظ اموال و تجهیزات موجود و سرمایه گذاری در فناوری های جدید و سایر دارایی ها به منظور رشد شرکت، اهمیت دارند.
- اگر عمر مفید کالایی کمتر از یک سال باشد، به جای منظور شدن در حساب دارایی، در صورت سود و زیان باید محاسبه شود (یعنی نمی‌توان آن را هزینه سرمایه ای در نظر گرفت).
فرمول و محاسبه هزینه سرمایه ای
Capital Expenditure = ΔPP& E + استهلاک فعلی
که در آن:
Capital Expenditure = هزینه سرمایه ای
ΔPP&E = تغییر در اموال، ماشین آلات و تجهیزات
از هزینه سرمایه ای چه اطلاعاتی را می توان به دست آورد؟
از روی هزینه سرمایه ای می توانید بفهمید که شرکتی برای حفظ یا رشد کسب و کارش، چقدر در دارایی های ثابت موجود و جدید، سرمایه گذاری می کند. به عبارت دیگر، هزینه سرمایه ای، هر نوع هزینه ای است که شرکت به جای ثبت آن، در صورت سود و زیان خود، آن را تبدیل به سرمایه کرده یا در ترازنامه اش همچون دارایی سرمایه ای نشان می دهد. سرمایه ای کردن دارایی مستلزم آن است که شرکت هزینه مخارج را در طول عمر مفید دارایی، تقسیم بندی کند.
میزان هزینه سرمایه ای که هر شرکت می تواند داشته باشد، به صنعت آن بستگی دارد. برخی از صنایع سرمایه، دارای بالاترین سطح هزینه سرمایه ای هستند، از جمله: صنایع اکتشاف و تولید نفت، مخابرات، تولیدی و صنایع آب و برق.
هزینه سرمایه ای را در جریان نقدی حاصل از فعالیت های سرمایه گذاری در صورت جریان نقدی شرکت، می توان یافت. شرکت های مختلف هزینه سرمایه ای را به روش های مختلفی نشان می دهند و تحلیل گران یا سرمایه گذاران می توانند آن را به صورت فهرست شده تحت عنوان سرمایه خرج شده، خرید دارایی، ماشین آلات و تجهیزات یا هزینه های تملیک بیابند.
هزینه سرمایه ای را می توانید با استفاده از داده های صورت سود و زیان و ترازنامه شرکت نیز محاسبه کنید. در صورت سود و زیان، مقدار هزینه استهلاک ثبت شده برای دوره جاری را بیابید؛ در ترازنامه، به‌دنبال موجودی سرفصل های اقلام اصلی اموال، ماشین آلات و تجهیزات دوره جاری باشید.
موجودی تجهیزات دوره قبل شرکت را پیدا کنید و با در نظر گرفتن تفاوت بین این دو، تغییر موجودی تجهیزات شرکت را پیدا کنید. تغییر در تجهیزات را به هزینه استهلاک دوره جاری اضافه کنید تا به مخارج هزینه سرمایه ای دوره جاری شرکت برسید.
تفاوت بین هزینه سرمایه ای و هزینه های عملیاتی
هزینه های سرمایه ای را نباید با هزینه های عملیاتی اشتباه گرفت. هزینه های عملیاتی، هزینه های کوتاه مدتی هستند که برای برآورده کردن هزینه های عملیاتی جاریِ اداره کسب و کار لازم است. برخلاف هزینه سرمایه ای، هزینه عملیاتی را می توان به‌طور کامل از مالیات شرکت در همان سالی که هزینه ها در آن رخ می دهد، کسر کرد.
از نظر حسابداری، زمانی هزینه ای را جزو هزینه سرمایه ای محسوب می کنیم که آن دارایی، سرمایه ای تازه خریداری شده باشد یا نوعی از سرمایه گذاری باشد که عمر مفید آن بیش از یک سال است، یا زمانی که آن دارایی عمر مفید یکی از دارایی های سرمایه ای موجود را بهبود بخشد. با این حال اگر آن هزینه، دارایی را در شرایط فعلی حفظ کند، بهای تمام شده معمولاً به طور کامل در سالی که هزینه تحمیل می شود، کسر می شود.
هزینه سرمایه ای جزو چه نوع سرمایه گذاری هایی محسوب می شود؟
هزینه سرمایه ای نوعی سرمایه گذاری است که شرکت ها برای رشد یا حفظ عملیات تجاری خود انجام می دهند. بر خلاف هزینه های عملیاتی که به‌طور مداوم از سالی به سال دیگر تکرار می شوند، هزینه های سرمایه ای چندان قابل پیش بینی نیستند. برای مثال شرکتی که تجهیزات جدید گران قیمتی را خریداری می کند، آن سرمایه گذاری را جزو هزینه های سرمایه ای به حساب می آورد. بر همین اساس، در طول عمر مفیدشان به دلیل استهلاک، از ارزش آن تجهیزات کم می شود.
تفاوت بین هزینه های سرمایه ای و هزینه های عملیاتی چیست؟
تفاوت اصلی بین هزینه های سرمایه ای و هزینه های عملیاتی در این است که هزینه های عملیاتی به طور منظم و قابل پیش بینی تکرار می شوند، مانند اجاره، دستمزد و هزینه های آب و برق.
بر خلاف آن، هزینه های سرمایه ای بسیار کم و با نظم کمتری رخ می دهند. در صورت سود و زیان، هزینه های عملیاتی ثبت شده و کاملاً مشمول کسر مالیات می شوند، در حالی که هزینه های سرمایه ای تنها از طریق استهلاکی که ایجاد می کنند، موجب کسر مالیات می شوند.