زامبی (Zombie)

زامبی ­ها چه هستند؟

زامبی­ها شرکت­ هایی هستند که پول کافی برای ادامه فعالیت و پرداخت قسط­ های وام را در می ­آورند اما قادر به پرداخت بدهی ­های خود نیستند. چنین شرکت­ هایی فقط از پس پرداخت هزینه ­های ثابت (مثل دستمزد، اجاره، پرداخت سود بدهی) بر می ­آیند و سرمایه اضافی برای سرمایه­ گذاری در توسعه و پیشرفت خود ندارند. شرکت­های زامبی معمولا مجبور به پرداخت بهره بالاتری هستند و ممکن است تنها یک اتفاق – اختلال در بازار یا عملکرد ضعیف سه ماهه – باعث ورشکستگی یا نجات سرمایه ­شان شود. زامبی ­ها غالبا برای تامین مالی خود به بانک­ها وابسته­ اند و ریسمان زندگی­شان به بانک­ها متصل است. شرکت­های زامبی را «مردگان زنده» یا «سهام زامبی» نیز می­نامند.

نکات کلیدی:

• زامبی ­ها شرکت­هایی هستند که درآمدشان فقط به اندازه ادامه فعالیت و پرداخت بدهی­شان است.
• شرکت­های زامبی، سرمایه اضافی برای سرمایه­ گذاری روی پیشرفت ندارند و همواره در معرض ورشکستگی اند.
• در موارد نادر، یک شرکت زامبی ممکن است خودش را از نظر مالی ارتقا داده و با تولید محصولی سودآور، بدهی­ هایش را کاهش دهد.
• زامبی­ ها سرمایه­ گذاری­ های پرخطر و استرس­زایی هستند.

آشنایی با شرکت­های زامبی

شرکت­های زامبی اغلب شکست می­ خورند و قربانی هزینه­ های بالای بدهی یا عملیات خاصی مانند تحقیق و توسعه می­شوند. این شرکت­ها احتمالا منابع سرمایه­ گذاری لازم برای رشد را نداشته باشند. اگر یک شرکت زامبی افراد زیادی را تحت استخدام خود داشته باشد، ممکن است شکست آن به مسئله ­ای سیاسی تبدیل شود. این اتفاق برای بسیاری از موسسات مالی در طول بحران مالی سال ۲۰۰۸ رخ داد.

از آنجا که خیلی از تحلیل­گران چشمشان آب نمی­خورد که زامبی ­ها از پس انجام تعهدات مالی خود برآیند، چنین شرکت­هایی جزو سرمایه ­گذاری­ های پرریسک­تر محسوب می­شوند و این باعث کاهش قیمت سهامشان می­شود.

اولین بار از عبارت «زامبی ­ها» درخطاب به شرکت­های ژاپنی و پس از ترکیدن حباب قیمت دارایی در دهه ۱۹۹۰ که به «دهه گمشده» این کشور معروف است، استفاده شد. در این دوره، شرکت­ها حتی اگر متورم، ناکارآمد یا در حال شکست بودند، برای ادامه فعالیت به پشتوانه بانکی وابسته بودند،. اقتصاددانان معتقدند که ورشکست شدن چنین شرکت­هایی که عملکرد ضعیفی دارند به سود اقتصاد است. اصطلاح «زامبی ­ها» بار دیگر در سال ۲۰۰۸ در پاسخ به کمک­ های مالی دولت ایالات متحده که بخشی از برنامه امداد دارایی­ های مشکل­ دار (TARP) بود، مورد استفاده قرار گرفت.

با اینکه رتبه شرکت­های زامبی پایین است، سال­هاست که سیاست­ های پولی نادرست همراه با نرخ ­های بهره همیشه پایین و همچنین قدرت نفوذ بالا به رشد این شرکت­ها کمک کرده است. از نظر اقتصاددانان، چنین سیاست­هایی باعث تداوم ناکارآمدی و خفقان بهره­ وری، رشد و نوآوری می­شود. زامبی ­ها اولین قربانی تغییرات بازار هستند و نمی­ توانند تعهدات اساسی خود را انجام دهند. در همین حال، شرکت­های موفقی که به دلیل کمبود اعتباری، چندان قادر به پایه ­ریزی موفقیت خود نیستند، بیش از آنچه که باید، احساس رکود می­کنند.

شاید سرپا نگه داشتن زامبی ­ها با پشتیبانی مالی، باعث حفظ مشاغل شود اما اقتصاددانان معتقدند که استفاده از چنین منابعی نادرست است زیرا مانع رشد شرکت­های موفق شده و این جریان، جلوی ایجاد شغل را می­گیرد.

سرمایه­ گذاران زامبی

از آنجا که طول عمر شرکت­های زامبی بسیار غیرقابل پیش­ بینی است، سهام زامبی ­ها خیلی پرریسک بوده و برای همه سرمایه­ گذاران مناسب نیست. به عنوان مثال، یک شرکت کوچک بیوتکنولوژی ممکن است تمام سرمایه خود را در راه تحقیق و توسعه و به امید ایجاد یک داروی پرفروش، صرف کند. عدم موفقیت این دارو ممکن است شرکت را ظرف چند روز به ورشکستگی بکشاند. از سوی دیگر، در صورت موفقیت­ آمیز بودن دارو، شرکت سود برده و می­تواند بدهی­ هایش را کاهش دهد. با این حال، در بیشتر موارد، سهام زامبی­ ها قادر به غلبه بر بار مالی ناشی از نرخ بالای افت درآمد خود نیست و اکثر آن­ها در نهایت منحل می­شوند.