تصور این که بعد از مشاهده یک لکه ناآشنا روی بدن، هجوم خمودگی روحی و.. تنها لازم باشد که به تلفن همراه یا لپ تاپ خود، چنگ زده و از میان لیست انبوه متخصصین، سریعا یکی را انتخاب کرده و به طور فوری از هر نقطه جغرافیایی ای که در آن قرار داریم، دغدغه سلامت خود را با وی درمیان بگذاریم، با وقوع پاندمی کرونا، دیگر یک رویا نیست و حتی شاید بتوان گفت که به بخشی از زندگی روزمره تعداد قابل توجهی از مردم ایران، تبدیل شده است اما دکتریاب ، از خیلی قبل تر قدم به این میدان گذاشت.
بنابراین به سراغ این تیم پیشکسوت ارائه خدمات مشاوره از دور سلامت رفتیم و از این سفر نه ساله، چالش ها، رقبای قدرتمند موجود، اینرسی جامعه پزشکی و … گفت و گو کردیم.
تیم دکتریاب چطور شکل گرفت؟
دی و بهمن سال ۱۳۹۱ زمانی که من دانشجوی رشته نرم افزار بودم، ایده “دکتریاب” شکل گرفت و تصمیم گرفتم که آن را به عنوان پروژه دانشگاهی به سرانجام برسانم. در ابتدا، دکتریاب به صورت فردی توسط بنده مدیریت می شد و درواقع تیمی وجود نداشت اما در ادامه با توسعه دکتریاب و جذب مخاطبین زیاد، تیم دکتریاب هم کم کم شکل گرفت و در حال حاضر، شامل ۵ نیروی ثابت است.
چگونه به این ایده رسیدید؟
ایده دکتریاب در سال ۱۳۹۱ شکل گرفت. من در شهرستان کوچکی در استان خوزستان زندگی می‌کردم و مردم شهرستان برای دسترسی به پزشک متخصص، با چالش های متفاوتی روبرو بودند. یکی از این چالش ها، عدم شناخت پزشک و همینطور عدم دسترسی به آدرس و تلفن پزشکان بود. درنتیجه، بسیاری از این عزیزانی که در مرکز استان اقوام یا آشنایی نداشتند، بعد از مراجعه به مراکز استان و صرف زمان زیادی برای جستجوی پزشک در خیابان های مرکز استان، تازه با جمله نه چندان خوشایند “متاسفانه وقتی برای نوبت دهی نداریم” روبرو می شدند!
زمانی که با برنامه نویسی تحت وب آشنا شدم، تصمیم گرفتم که این مشکل را برطرف کنم و چون ایده من برای رفع مشکل تمام شهرهای کشور بود، با چالش ها و سختی های متفاوتی روبرو بودم که خدا را شکر تا حدودی برطرف شد و دکتریاب توانست در ابتدا با ارائه آدرس و تلفن مطب پزشکان در سراسر کشور به همه هموطنان، سرویس ارائه کند.
اکنون چه خدماتی ارائه می‌دهید؟
خدمات مهم و اصلی دکتریاب، معرفی و نوبت دهی پزشک، مشاوره تلفنی با پزشک متخصص و احراز هویت شده و پرسش و پاسخ پزشکی به صورت متنی و رایگان است.
چگونه می توان از این خدمات دکتریاب استفاده کرد؟
دکتریاب در حال حاضر بصورت تحت وب و همچنین بصورت اپلیکیشن اندرویدی قابل استفاده است که خدمات بیشتر ما بر بستر وب است و نسخه اندروید با قدرت در حال رفع مشکل و توسعه است و سعی داریم که خدمات دکتریاب را در پلت فرم های رایج توسعه دهیم تا کاربران خیلی راحت به خدمات موردنظرشان، دسترسی داشته باشند.
چه چیزی را عامل رشد و موفقیت دکتریاب می دانید؟
در دکتریاب، همیشه سعی بر این بوده که خدماتی که ارائه می شوند و دسترسی به آنها، به صورت ساده باشد و کاربران در هر سن و سطحی بتوانند از آن ها استفاده کنند. به نظر بنده، سادگی در ارائه خدمات و همینطور ارائه آنچه که کاربر به آن نیازمند است، به علاوه پشتیبانی مناسب، از نکات مثبت در رشد و موفقیت دکتریاب بوده و سعی داریم که سادگی را در کنار پیشرفت و توسعه حفظ نماییم.
چگونه درآمدزایی می کنید؟
بیزینس مدل ما، بر اساس سرویس هایی است که در اختیار پزشکان قرار می دهیم و هم چنین دریافت حق کمیسیون از پزشکان در قبال مشاوره هایی که با کاربران انجام می دهند.
نحوه قیمت‌گذاری در دکتریاب به چه صورت است؟
همیشه در دکتریاب سعی داشته ایم که عدالت محوری را در راس برنامه ریزی های خود داشته باشیم. قیمت گذاری ها بر اساس خدمات ارائه شده به پزشکان تعیین می شوند که برای رعایت عدالت سعی داشته ایم که هزینه ها برای شهرهای بزرگ و کوچک و همچنین سطح تحصیلات متفاوت باشد؛ هرچند که خدمات ارائه شده به پزشکان شهرهای کوچک و بزرگ، کاملا یکسان است و تفاوتی از نظر خدمات ندارند.
پاندمی کرونا، چه تاثیری بر روند شما داشت؟
در ابتدای ورود کرونا به کشور و به علت شوکی که به همه وارد شد، دکتریاب هم به مانند سایر کسب و کارها دچار مشکل و رکود شد، اما با توجه به نیاز مردم به خدمات پزشکی، دکتریاب با سعی در تقویت نوبت دهی آنلاین به جهت کاهش ازدحام در مطب پزشکان و هم چنین ارائه خدمات مشاوره از راه دور، مجددا به رشد خود ادامه داد.
رقبای قدرتمندی دارید؛ چه مزایایی دارید که باعث جذب کاربران شود؟
بله، رقبای خیلی خوب و قدرتمندی داریم اما دکتریاب به کمک سرویس های مانیتورینگ و کاربران دوست داشتنی خود، سعی کرده است که قسمت های پراستفاده سایت را شناسایی کند. سپس در مرحله بعد، بر اساس مشکلات گزارش شده و نظرات جمع آوری شده، توانست علاوه بر رفع مشکلات، هدف تیم که سادگی و سهولت استفاده از خدمات است را تقویت کند که خداراشکر توانستیم در این راه موفق شده و در برخی تغییرات، تعداد ارائه خدمات در روز را ۱۰۰درصد افزایش دهیم.
جایگاه دکتریاب را در بازار ایران چگونه می‌بینید؟
جایگاه دکتریاب در بازار آنگونه که باید باشد، نیست اما برای من راضی کننده است. دکتریاب در آغاز فعالیت تا به اکنون، تبلیغات خاصی نداشته و سعی کرده است که در سکوت به تلاش خود ادامه دهد. تنها راه آشنایی با دکتریاب، موتورهای جستجو بوده و به‌تازگی در شبکه های اجتماعی فعالیت خود را آغاز کرده است.
سایت معرفی و نوبت دهی دکتریاب سعی دارد که با تکمیل خدمات و رفع نیاز کاربران در حدنیاز جامعه شناخته شده اش، به فعالیت و توسعه خود ادامه دهد و در زمان موعود، خود را به صورت گسترده معرفی و سهم خود را از بازار دریافت کند.
در راستای افزایش اعتماد عمومی مردم به خدمات سلامت آنلاین، چه اقداماتی را درنظر گرفته اید؟
در بدو استفاده از خدمات آنلاین مانند نوبت دهی و مشاوره، بسیاری از مردم به علت عدم تجربه استفاده از خدمات آنلاین در حوزه پزشکی، از این سرویس ها دوری می کردند و ترجیح به استفاده از خدمات به صورت حضوری داشتند. در دکتریاب سعی شد که با ایجاد اطمینان خاطر از خدمات و پشتیبانی کاربر در هر شرایطی، این مسئله در ادامه روند کار، به آرامی برطرف شود. به عنوان مثال، برای استفاده از سرویس هایی که نیاز به پرداخت کاربر بود، با تضمین بازگشت هزینه سعی کردیم که اطمینان خاطر را برای کاربران ایجاد کنیم.
از اینرسی جامعه پزشکی در برابر آنلاین شدن سلامت بارها صحبت شده است. آیا شما در جذب پزشکان با مشکل مواجه شدید؟ راهکار شما چه بود؟
بله، در ابتدای کار که جبهه گیری خیلی زیادی از سوی پزشکان بود؛ هرچند که در ابتدای فعالیت دکتریاب، تنها خدمات ما ارائه آدرس و تلفن مطب پزشکان بود اما بسیاری از پزشکان از این موضوع احساس خرسندی نداشتند و اظهار می‌کردند که تمایلی به درج نامشان در وب سایت ها ندارند.
در چند سال اخیر با رشد فعالیت در حوزه آنلاین و همچنین روی آوردن بسیاری از پزشکان به استفاده از خدمات آنلاین، باز هم پزشکانی هستند که فعالیت به روش سنتی را به فعالیت مدرن و آنلاین ترجیح می دهند. در حال حاضر باز بسیاری از پزشکان با ابراز اینکه برخی خدمات آنلاین در روند کاری و نظم مطب آنها ایجاد اختلال می کند، باز هم برای استفاده از این نوع خدمات سر باز می زنند.
لذا دکتریاب به جهت رفع دغدغه پزشکان از ایجاد اختلال در نظم نوبت دهی مطب، سعی کرده به روش های مرسوم، سریع و آنی، مطب را از ثبت پذیرش حضوری آگاه کند و مطب جهت هماهنگی بیشتر با مراجعه کننده هماهنگی های لازم را داشته باشد.
در صورت کنسلی نوبت از طرف مطب، پیامک اطلاع رسانی برای مراجعه کننده ارسال می‌شود که در برخی از زمان ها که پزشک نمی تواند در مطب حاضر شود، در کوتاه ترین زمان به مراجعه کنندگان اطلاع رسانی می شود.
هم چنین در صورت لغو از سوی مراجعه کننده، به مطب از طریق پیامک اطلاع رسانی می شود و مطب می تواند برای زمان آزاد شده برنامه ریزی کند.
زمانی که تعدد پزشکان معرفی شده افزایش می یابد، انتخاب مناسب ترین گزینه سخت می شود. آیا تمهیداتی اندیشیده اید؟
بله همانطور که گفتین پس از افزایش تعداد پزشکان، معرفی و پیشنهاد به مراجعه کننده کمی دشوار می شود اما با توجه به شناخت و هدف کاربران، می توانیم به صورت هدفمند به مراجعه کنندگان پزشک پیشنهاد دهیم. در ابتدای کار سعی داشتیم که با افزودن یک سری فیلتر در صفحات جستجو این مشکل را برطرف کنیم اما تصمیم بر این شد که کمی متفاوت عمل کنیم و هوش دکتریاب را برای پیشنهاد یک پزشک افزایش دهیم. در طول چند ماه اخیر بر روی هوش مصنوعی دکتریاب فعالیت هایی انجام شده که دکتریاب بتواند درخواست مراجعه کننده را بهتر درک کند و بتواند یک پزشک مناسب را به کاربر پیشنهاد کند.
از این طریق سعی کردیم بهتر متوجه شویم که کاربران ما به چه صورت در حال جستجو هستند و هم اینکه به چه روش هایی سعی می کنند پزشک مناسب خود را پیدا کنند.
در حال حاضر زبان محاوره ای هم در دکتریاب در حال توسعه است و دکتریاب سعی می کند که کاربر خود را درک کند. مثلا اگر شما جمله “یه دکتر خوب برای واریس میخوام توی ستارخان باید چکار کنم” را در دکتریاب سرچ کنید، متوجه پیام شما شده و نتایج مورد نظر را نمایش می دهد.
مهم ترین چالش هایی که با آن مواجه شدید، چه بوده است؟
دکتریاب از ابتدای روزهای شروع فعالیت با چالش های گوناکونی روبرو بود که می توان به عدم اعتماد پزشکان برای فعالیت در پلتفرمی که برای آنها آشنایی نداشت، اشاره کرد که سعی کردیم با قرار دادن نام آنها در سامانه، فضای اعتماد را برای سایر پزشکان فراهم کنیم. چالش هایی مانند به روز بودن آدرس و تلفن پزشکان هم ازجمله دیگر چالش هایی بوده که هنوز هم دکتریاب با آن روبرو هست و با اضافه شدن خدمات آنلاین و افزایش پزشکان چالش های جدیدی برای دکتریاب شکل گرفت.
دکتریاب سعی کرده با افزایش تعداد پزشکان، پزشک مناسب را به کاربر پیشنهاد کند که این موضوع باز جای پیشرفت داشته و سعی میکنیم با دریافت فیدبک از کاربران این قسمت را بهبود ببخشیم.
چالش نوبت دهی آنلاین و استفاده پزشکان و منشی از نحوه کنترل و مدیریت نوبت های آنلاین، از چالش های نه چندان بزرگ دکتریاب بوده که سعی شده با ساده سازی فضای مدیریت این مسئله را برطرف کنیم اما هم چنان به علت عدم اطلاع از تعطیلی مطب و یا عدم حضور پزشک و همچنین اختلال در سامانه های پیامکی و عدم دریافت پیامک پذیرش توسط منشی، متاسفانه شاهد نپذیرفتن بیماران در مطب هستیم که با پیگیری های تیم پشتیبانی تمامی این مسائل برطرف می شود.
تیم دکتریاب روزانه با چالش های متفاوت روبرو هست که سعی کرده ایم با آرامش به این چالش ها پاسخ دهیم و و آنها را به تجربیاتی شیرین تبدیل کنیم.
آیا در اخذ مجوز از وزارت بهداشت با چالش رو‌به‌رو بوده اید؟
در آغاز فعالیت که در سال ۹۲ بوده، با ارتباط گیری با کارگروه مصادیق جرایم رایانه ای و وزرات بهداشت اعلام شد که استارتاپ های حوزه سلامت در حال حاضر نیازی به دریافت مجوز از وزرات بهداشت ندارند ولی به جهت ایجاد چارچوب و قوانین مدون می بایست توسط اتحادیه کشوری کسب و کارهای مجازی مجوز دریافت کرد تا استارتاپ های حوزه سلامت بتوانند بر اساس یک آیین نامه مدون به کار خود ادامه دهند.
آیا تاکنون، موفق به جذب سرمایه شده اید؟
خیر، تا به اکنون تلاشی برای جذب سرمایه نشده و دکتریاب از داشته های خود، استفاده کرده اما در برنامه خود داریم که برای جذب سرمایه به جهت توسعه بیشتر اقدام کنیم.
آیا لحظه یا خاطره بخصوصی از مسیر توسعه محصول در ذهن دارید؟
بله خاطرات تلخ و شیرین زیادی داشتیم که همه آنها به تجربه اندوزی ما کمک زیادی کرد. در شروع کار، اتفاقات و پیچ و خم ها زیاد بود اما با دریافت فیدبک های عالی از کاربران، خاطرات شیرینی در ذهن ما ثبت شد و دکتریاب برای بودن و ادامه دادن بیشتر مصمم شد.
یک خاطره تلخ هم باید تعریف کنم که چون برای اولین بار با این موضوع روبرو شده بودیم، واقعا سخت و پر از اضطراب بود ولی باعث شد که حواسمان بیشتر جمع شود و یک تجربه عالی را به ما هدیه کرد. یک روز از پلیس فتا تماس گرفته شد و اظهار شد که شما یک پزشک که پروانه مطبش باطل شده است را در سایت معرفی کرده اید و یک کاربر از طریق سایت شما با این پزشک آشنا شده و به کلی دچار مشکل شده و شما در قبال این موضوع و طبق درخواست مراجع قانونی میبایست که جوابگو باشید.
شنیدن این موضوع و ایجاد مشکل جدی برای مراجعه کننده، یک شوک بزرگ و باورنکردنی بود !! با توجه به تجربه و بررسی هایی که داشتیم، متوجه خطای خود شدیم، اما دکتریاب پزشک بدون مجوز را معرفی نکرده بود و پروانه طبابت پزشک هم هرگز باطل نشده بود و اذعان این موضوع از سوی پلیس فتا، واقعا جای تامل داشت.
قبل از فراخوان به دادگاه و طبق جلسه ای که بین پزشک و بیمار بود، مشخص شد که هیچ مشکلی نبوده و کل اضطراب و استرس ما در طول یک هفته کاملا بیهوده بوده است اما به نظرم یک تجربه فوق العاده برای ما شد که با دقت بیشتری ادامه داده و به چه نکاتی باید توجه داشته باشیم.
چه چشم اندازی برای توسعه دکتریاب، متصور هستید؟
دسترسی در هر لحظه و مکان به پزشکان و نوبت گیری و کمک به ایجاد نظم در مدیریت مطب، از مزیت ها و اهداف دکتریاب است که در تلاشیم اهدافمان را به درستی جلو برده و برای رفع مشکلات تلاش کنیم. یکی از مزیت های هر کسب‌و‌کاری، شناخت درست از نیاز جامعه است و ما در دکتریاب سعی داریم که نیازهای کاربران عادی و پزشک را شناسایی و برطرف کنیم.
چشم انداز ما، یک مسیر ساده اما دقیق وکاربردی برای ارتباط آسان بین بیمار و پزشک است.
کلام آخر؟
کلام آخر را دوست دارم با کارآفرینان و مدیران استارت آپ ها داشته باشم. بنده در این مدت با افراد خوش فکر و طرح های جالب شان روبرو شده ام که متاسفانه بازار مناسبی برای طرح خود انتخاب نکرده و باعث شکست استارتاپ آن ها شده است اما سعی کنید که همیشه ثابت قدم باشید و از شکست ها و تیم های بزرگی که وارد بازار شما می شوند، نترسید و با مطالعه، مشورت و پلن های تازه و مستمر به فعالیت خود ادامه دهید.
درانتها هم باید گفت که تیم دکتریاب تلاش می کند که با ایجاد فضایی ساده به نیازهای کاربران خود پاسخ دهد و همیشه می کوشد که با حفظ سادگی، نحوه پاسخ دهی به نیازها را توسعه بخشد.
