پایان نامه هوش مصنوعی

هوش مصنوعی یکی از شاخه‌های مدرن در علم است که به‌صورت عجیبی در زندگی روزمره رسوخ کرده و در بسیاری از امور به کمک ما شتافته است. این علم در ایران هم مورد توجه بسیاری از محققان قرار گرفته است و کشور ما جایگاه مناسبی در زمینه تولید مقالات و پایان­ نامه هوش مصنوعی دارد. برای آشنایی بیشتر با هوش مصنوعی و وضعیت آن در کشور ما با ما در اکوموتیو همراه باشید.

هوش مصنوعی را بهتر بشناسید

در تعریف کلی به توانایی ماشین‌ها برای نمایش قابلیت‌های انسانی مانند یادگیری، استدلال، خلاقیت، خلق و برنامه ریزی هوش مصنوعی گفته می‌شود.

هوش مصنوعی ماشین را قادر می‌کند تا با درک درست محیط، تجربه‌اندوزی و بر پایه تجربیات کسب شده، مشکلات را حل کند. کامپیوترها داده‌ها را دریافت و پردازش می‌کنند و در نهایت به درخواست جواب می‌دهند. این مثال، ساده‌ترین و در عین حال کاربردی ترین شکل هوش مصنوعی محسوب می‌شود.

چرا هوش مصنوعی اهمیت دارد؟

سابقه هوش مصنوعی حتی به قبل از پنجاه سال پیش می‌رسد. بله! این فناوری قدیمی‌تر از آن است که فکر می‌کنید اما پیشرفت‌های بشر در قدرت محاسباتی، دسترسی آسان به داده‌ها، الگوریتم‌ها و محاسبات پیشرفته باعث شده است که هوش مصنوعی پیشرفت قابل توجهی داشته باشد و در سال‌های اخیر به نقاط درخشانی برسد.

این روزها هوش مصنوعی به‌عنوان محوری برای تحول دیجیتال مطرح می‌شود و یکی از اولویت‌های جوامع پیشرفته است. بیایید کمی بیشتر با اهمیت هوش مصنوعی آشنا شویم:

·       کمک به توسعه اتوماسیون

هوش مصنوعی قادر است کارهای تکراری که قبلا به صورت دستی انجام می‌شدند، بدون احساس خستگی یا احساس نیاز به استراحت مورد نیاز نیروی انسانی، به‌صورت خودکار انجام دهد. این قابلیت هوش مصنوعی توانسته است به توسعه اتوماسیون‌های اداری و بهبود فرآیندها منجر شود.

·       توسعه محصول

هوش مصنوعی می‌تواند محصولات و خدمات را در راستای هوشمند و موثرتر شدن بهبود دهد. این فناوری این کار را با استفاده از قابلیت‌هایی مانند بهینه‌سازی ربات های مکالمه (چت بات)، طراحی منوهای خدمات مشتری و یا ارائه توصیه‌های بهتر برای محصول انجام می‌دهد.

·       تجزیه و تحلیل

هوش مصنوعی می‌تواند داده‌ها را با سرعتی بسیار سریع‌تر از انسان‌ها تجزیه و تحلیل کند. این امکان به آن‌ها اجازه می‌دهد تا الگوها را سریع‌تر شناسایی و حجم وسیع‌تری از داده‌ها را تحلیل کنند. به همین دلیل هوش مصنوعی قادر است الگوهایی را که انسان به سادگی از دست می‌دهد، کشف کند.

·       دقت بالا

هوش مصنوعی توان یادگیری و دقت بالایی دارد. این توانایی کمک می‌کند تا برداشت و تفسیر داده‌هایی که توسط این فناوری انجام می‌شود، بسیار دقیق‌تر از انسان و فاقد خطای انسانی باشد. می‌توان از این قابلیت هوش مصنوعی در سرمایه گذاری‌های مالی یا حتی بررسی میزان رشد یا احتمال برگشت سرطان استفاده کرد.

·       افزایش نرخ بازگشت سرمایه

هوش مصنوعی ارزش داده‌ها را به حداقل می‌رساند. این فناوری می‌تواند محاسبات را با سرعت بیشتری و بدون خطا انجام دهد و از طرفی نقش نیروی انسانی را کاهش می‌دهد. این جنبه از هوش مصنوعی بسیار مهم و قابل توجه است و علی‌الخصوص برای کسب‌وکارهایی که مبتنی بر داده هستند می‌تواند تعیین کننده باشد.

 در مجموع هوش مصنوعی به سازمان‌ها اجازه می‌دهد تا تصمیمات بهتری بگیرند و با افزایش دقت و سرعت، استراتژی کسب‌وکار را تنظیم کنند.

تاریخچه مطالعات هوش مصنوعی در جهان

اگر فیلم بازی تقلید با بازی درخشان کایرا نایتلی و بندیکت کامبربچ را دیده باشید، می‌دانید که آلن تورینگ، پدر هوش مصنوعی محسوب می‌شود. مطالعات هوش مصنوعی از ۱۹۴۹ آغاز شدند؛ البته این فرآیند بسیار سخت و دشوار بود. علت این مسئله، ابتدایی بودن کامپیوترهای آن دوره و عدم توانایی آن‌ها در پردازش دستورات تکراری خلاصه می‌شد.

از طرفی هزینه مطالعه در زمینه هوش مصنوعی بسیار قابل توجه بود و هزینه‌های نگهداری از کامپیوترها هم گاهی تا ۲۰۰هزار دلار در ماه می‌رسید.

پنج سال بعد از شروع این مطالعات، آلن نیوول، کلیف شاو و هربرت سایمون به‌صورت جدی تلاش کردند تا مضمون هوش مصنوعی را توسعه دهند. نتیجه تحقیقات و نظریات این سه دانشمند، منجر به توسعه برنامه‌ای برای تقلید از مهارت‌های مسئله انسان بود که توسط موسسه RAND تامین مالی شد.

این برنامه که در نوع و زمان خود بسیار شگفت‌انگیز و قابل توجه بود، در کنفرانسی تاریخی در ۱۹۵۶ ارائه شد. کنفرانسی که می‌توان آن را نقطه عطفی در تاریخ مطالعات هوش مصنوعی دانست.

روند توسعه هوش مصنوعی از ۱۹۵۷ تا ۱۹۷۴ سرعت فزاینده‌ای گرفت. در این دوره کامپیوترها می‌توانستند محاسبات پیچیده‌تری انجام دهند و تولید و نگهداری از آن‌ها ارزان‌تر و در دسترس‌تر شده بود. به لطف توسعه کامپیوترها که خودشان محصول توسعه هوش مصنوعی بودند، چرخ‌های این دانش با سرعت بیشتری چرخید و الگوریتم‌های ماشین لرنینگ هر روز بیشتر پیشرفت می‌کردند.

دهه هشتاد قرن بیستم میلادی، روند توسعه هوش مصنوعی سرعت بیشتری گرفت. گسترش ابزارهای الگوریتمی و افزایش سرمایه از مهم‌ترین دلایل این توسعه بودند. در همین سال­ها هاپفیلد و دیوید روملهارت با ارائه روشی تحت عنوان یادگیری عمیق، رایانه‌ها را قادر کردند تا یادگیری از طریق تجربه را عملی کنند. این مطالعه و تحقیق یکی دیگر از نقاط درخشان در روند مطالعات هوش مصنوعی است که باعث پیشرفت چشمگیر ماشین لرنینگ شد و هوش مصنوعی را به سطوحی جدیدی رساند.

شاید این داستان جالب در تاریخ هوش مصنوعی را شنیده باشید؛ در سال ۱۹۹۷، گری کاسپاروف، استاد بزرگ افسانه‌ای شطرنج جهان در رقابت با برنامه کامپیوتری شطرنج که توسط شرکت BMI ارائه شده بود، شکست خورد. این رقابت توجه جهان را به هوش مصنوعی و ماشین لرنینگ جلب کرد و گام بزرگی در زمینه فراگیری این علم شد.

حالا ما در عصر داده‌های عظیم زندگی می‌کنیم. در این عصر توانایی جمع‌آوری و پردازش اطلاعات در ابعاد عظیم و باورنکردنی انجام می‌شود و همه این فرآیند به لطف هوش مصنوعی قابل دسترسی شده است. امروزه هوش مصنوعی در تمام صنایع و خدمات کاربرد دارد و تصور زندگی بدون این فناوری تقریبا غیرممکن شده است.

هوش مصنوعی در ایران

برای بررسی وضعیت مقالات و پایان نامه­های هوش مصنوعی در ایران، از جایگاه ایران در تحقیقات این حوزه حرف بزنیم. ایران در سال ۲۰۱۷ میان کشورهای فعال در حوزه تحقیقات هوش مصنوعی، رتبه نوزدهم را به خود اختصاص داده بود. این رتبه در سال ۲۰۱۹ به رتبه ۱۵ رسید و حالا ایران در زمینه تحقیقات هوش مصنوعی در جمع ده کشور برتر دنیا قرار دارد.

البته درنظر داشته باشید که بخش کمی از پایان‌نامه‌ها و مقالاتی که در این زمینه تولید شده‌اند، این شانس را داشتند که به مرحله تحقیقات و کاربرد راه پیدا کنند. از این لحاظ ایران جایگاه چندانی مناسبی ندارد و هنوز راه زیادی تا قله باقی مانده است.

از هوش مصنوعی می‌توان در بسیاری از حوزه‌ها استفاده کرد؛ اینترنت اشیا، حوزه فناوری‌های رباتیک و سایر فناوری‌های متکی بر ماشین لرنینگ از حوزه‌هایی هستند که می‌توانند با بهره‌گیری از هوش مصنوعی، آینده زندگی بشر را دگرگون کنند.

خوشبختانه روند رشد تحقیقات و توسعه هوش مصنوعی در زمینه‌های مختلف در کشور ما در حال پیشرفت است و هم‌اکنون بسیاری از شرکت‌های دانش‌بنیان در این زمینه مشغول به فعالیتند. از طرفی دانشگاه‌ها با توسعه و ترویج دانش مربوط به هوش مصنوعی در تلاش هستند تا با آموزش جوانان علاقه‌مند به این حوزه، استعدادهای برتر هوش مصنوعی را پیدا و آن‌ها را به بازار کار یا بخش تحقیق و توسعه وارد کنند.

امروزه پایان‌نامه‌های متنوع و متعددی در زمینه هوش مصنوعی در دانشگاه‌های ایران دفاع می‌شوند که برای همه کسانی که به این حوزه علاقه‌مند هستند، قابل دسترسی و دستیابی خواهد بود. کافیست عبارت دانلود پایان نامه هوش مصنوعی را در موتورهای جستجو سرچ کنید تا به داده‌های عظیمی از مقالات و پایان‌نامه‌های این حوزه دست پیدا کنید.

بازار کار هوش مصنوعی در ایران

تعیین‌کننده‌ترین عامل در ورود به بازار کار هوش مصنوعی در ایران، داشتن استعداد و خلاقیت است. اگر بتوانید این دو عامل را در خود تقویت کنید، بسیاری از شرکت‌های دانش‌بنیان فعال در حوزه‌های توسعه هوش مصنوعی خواهان به‌کارگیری و همکاری با شما خواهند بود.

در سال‌های اخیر و با بلوغ سیاست‌های حمایت از شرکت‌های دانش‌بنیان و محققین حوزه‌های هوش مصنوعی و سایر فناوری‌های پیشگام، وضعیت اشتغال در این حوزه بهبود نسبی پیدا کرده است و می‌توان پیش‌بینی کرد که در آینده هم اوضاع منسابی داشته باشد.

آیا می‌توانیم بدون تحصیل در دانشگاه هوش مصنوعی را مطالعه کنیم؟

بستگی دارد. هیچ چیزی غیرممکن نیست؛ اما باید درنظر داشته باشید که بدون آشنایی با مهارت‌های برنامه‌نویسی و نرم‌افزار، یادگیری و فهم هوش مصنوعی تقریبا غیرممکن است.

اگر علاقه دارید که خارج از محیط دانشگاه، بر حوزه هوش مصنوعی متمرکز شوید، حتما سراغ زبان‌های برنامه‌نویسی بروید و بر چند زبان مسلط شوید. تسلط بر ساختار داده‌ها و دیتابیس‌ها در کنار شناخت پردازش زبان‌، تسلط بر ریاضی و سایر علوم مرتبط با کامپیوتر از ضروریات یادگیری هوش مصنوعی هستند.

و در آخر

صحبت از هوش مصنوعی در عین سادگی، سخت است. هوش مصنوعی ساده است، چون توضیح آسان و همه‌فهمی دارد، در این حال توسعه و کار روی این مبحث سخت است و به ساعت‌ها توضیح نیاز دارد. در آخر اگر به این حوزه از دانش علاقه دارید و به دنبال مقالات و پایان نامه هوش مصنوعی هستید، می‌توانید با جستجو در اینترنت، به سادگی به منابع مطالعاتی در این زمینه دست پیدا کنید.