پلتفرم کاریابی جاب‌ویژن گزارش جدید خود را در خصوص حقوق و دستمزد سال ۱۴۰۴ منتشر کرد. این گزارش که بر اساس اطلاعات جمع‌آوری‌شده از بیش از ۱۰۰ هزار نفر فعال در بازار کار تهیه شده، به تحلیل تغییرات حقوق و دستمزد در سال گذشته پرداخته است و به‌ویژه بر عوامل تاثیرگذار در افزایش حقوق و شکاف‌های موجود در دستمزدها تمرکز دارد.
برجسته‌ترین افزایش حقوق در کدام مشاغل بود؟
گزارش جاب‌ویژن نشان می‌دهد که دو گروه شغلی «مدیر محصول» و «برنامه‌نویس» بیشترین رشد حقوق را در سال ۱۴۰۳ تجربه کرده‌اند. از سوی دیگر، مشاغلی مانند «کارگر ساده» و «کارمند اداری» با کمترین میزان افزایش حقوق روبرو بوده‌اند. این تفاوت‌ها نشان‌دهنده تأثیر بالای سطح ارشدیت در تعیین حقوق و دستمزد افراد است. در ابتدای مسیر شغلی، سابقه کار همچنان تأثیر زیادی دارد، اما با گذر زمان، این عامل کمتر تأثیرگذار می‌شود.
شکاف جنسیتی در دستمزدها: هنوز فاصله زیاد است
یکی از نکات نگران‌کننده گزارش، وجود شکاف جنسیتی قابل توجه در دستمزدها است. طبق این گزارش، متوسط حقوق زنان ۲۸ درصد کمتر از مردان است. برای مثال، در سال ۱۴۰۳، مردان به‌طور متوسط ۲۷ میلیون و ۱۰۰ هزار تومان درآمد داشته‌اند، در حالی که این رقم برای زنان ۱۹ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان بوده است. کارشناسان جاب‌ویژن، از جمله غلامرضا کشاورز حداد، این شکاف را ناشی از عوامل مختلفی چون «سابقه کاری بیشتر مردان»، «حضور زنان در سطوح ارشدیت پایین‌تر» و «انتخاب شغل‌های متفاوت» می‌دانند. البته، این شکاف در بخش خصوصی به مراتب شدیدتر از بخش دولتی است.
مدیران به طور قابل‌توجهی بیشتر از کارمندان حقوق می‌گیرند
در بخشی از گزارش آمده که مدیران به طور متوسط سه برابر بیشتر از کارمندان حقوق دریافت می‌کنند و حتی درخواست‌های آن‌ها برای افزایش حقوق نیز ۴۰ درصد بیشتر از سایر کارکنان است. این اختلاف نشان می‌دهد که مشاغل با سطوح ارشدیت متفاوت به‌ویژه در بخش مدیریت، تفاوت‌های زیادی در درآمد دارند. جاب‌ویژن هشدار می‌دهد که سازمان‌ها باید به دقت برنامه‌ریزی کنند تا سطوح ارشدیت مختلف در مشاغل خود ایجاد کنند وگرنه از نظر حقوقی با مشکلاتی مواجه خواهند شد.
تأثیر دانشگاه‌ها بر حقوق: فارغ‌التحصیلان کدام دانشگاه‌ها بیشتر حقوق می‌گیرند؟
گزارش جاب‌ویژن همچنین بررسی کرده که فارغ‌التحصیلان برخی دانشگاه‌ها نسبت به سایر دانشگاه‌ها، حقوق بالاتری دریافت می‌کنند. به‌طور خاص، فارغ‌التحصیلان دانشگاه‌های معتبر مانند شریف، امیرکبیر و تهران به ترتیب ۴۲، ۳۰ و ۲۳ درصد حقوق بیشتری نسبت به افراد مشابه خود از سایر دانشگاه‌ها دارند. این نشان‌دهنده تأثیر مثبت اعتبار دانشگاه محل تحصیل در فرآیند جذب و تعیین حقوق است.
افزایش حقوق و چالش‌های اقتصادی کارفرمایان
در حالی که افزایش حقوق بالاتر از نرخ تورم می‌تواند به نفع کارکنان باشد، جاب‌ویژن گزارش می‌دهد که ۴۱ درصد از کارفرمایان در چنین شرایطی، مزایای جانبی کارکنان را کاهش می‌دهند و ۲۵ درصد نیز اقدام به تعدیل نیرو می‌کنند. این در حالی است که اگر حقوق کمتر از تورم افزایش یابد، کارکنان با چالش‌هایی همچون کاهش هزینه‌های روزمره، تغییر محل سکونت و کاهش تفریحات مواجه خواهند شد. این مسائل نشان‌دهنده پیچیدگی‌های افزایش حقوق و تورم در اقتصاد کنونی است.
باید به پویایی بازار کار توجه کرد
در مجموع، گزارش جاب‌ویژن نشان می‌دهد که عوامل مختلفی از جمله سطح ارشدیت، نوع دانشگاه محل تحصیل و شرایط اقتصادی، در تعیین حقوق و دستمزد افراد نقش اساسی دارند. همچنین شکاف‌های جنسیتی و تفاوت‌های منطقه‌ای (به ویژه تهران در مقایسه با سایر شهرها) همچنان چالش‌هایی در این زمینه ایجاد می‌کنند. این گزارش می‌تواند به کارفرمایان کمک کند تا با توجه به روندهای موجود، تصمیمات بهتری در خصوص حقوق و دستمزد کارکنان خود اتخاذ کنند.
