از بین رفتن محصولات کشاورزی به طور سالیانه خسارات جبران ناپذیری را بر ابعاد اقتصادی کشور وارد می کند. بنا به گزارش هایی، کشور ایران در بخش ضایعات میوه مقام اول را دارد. همچنین بررسی ها نشان داده است که سالیانه بیش از ۳۰ درصد از محصولات کشاورزی به سبب استفاده از روش های سنتی، ضعف تکنولوژی، عدم به کار گیری روش های مدرن، عدم بهره گیری از سیستم های حمل و نقل حرفه ای و … به ضایعات تبدیل می شوند. این موضوع بیانگر اهمیت به کارگیری تکنولوژی و توسعه روش های ناکارآمد گذشته است، چرا که در صورت توجه و رسیدگی های لازم، بخش زیادی از غذای میلیون ها فرد تامین می شود و هم زمان می توان مانع از دست رفتن سرمایه ملی شد. استارتاپ اکتیوا به عنوان حامی طبیعت، در جهت ارائه روش هایی موثر برای جلوگیری از هدر رفت میوه ها، سبزیجات و مقابله با تولید ضایعات ناشی از خراب شدن زود هنگام آنها به وجود آمده است. پیشنهاد می کنیم گفت و گوی اکوموتیو را با خشایار صفاپور، مدیرفنی و هم بنیان گذار اکتیوا دنبال کنید:
مدیر فنی اکتیوا منصوب به چه کسی می باشد؟
من خشایار صفاپور هستم، متولد سال ۱۳۷۵، تحصیلاتم را در مقطع کارشناسی رشته شیمی کاربردی از دانشگاه خوارزمی تهران به پایان رسانده ام. تجارب کاری خود را در زمینه هایی، از جمله، فعالیت در انجمن صنایع شوینده و آرایشی و بهداشتی ایران، همکاری با ستاد نانو و ستاد سلول های بنیادی در معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری، همکاری با انجمن شیمی ایران در برگزاری رویداد هایی در زمینه کاتالیست، محیط زیست و شیمی سبز، عضویت در هیئت رئیسه انجمن اتحادیه علمی دانشجویی شیمی کشور و دوره ای را به عنوان کارآموز در مرکز عصاره و مواد موثره جهاد دانشگاهی در پارک علم و فناوری البرز گذرانده ام. همچنین در قالب کارآموزی و همکاری تجربه حضور در انجام پروژه هایی مرتبط با شیمی، مواد غذایی و محیط زیست را داشتم. در حال حاضر به عنوان مدیر فنی و هم بنیان گذار در استارتاپ اکتیوا مشغول به فعالیت هستم. مدیر فنی اکتیوا در حقیقت مدیریت توسعه محصول را به عهده دارد و کار آر اند دی، استارتاپ اکتیوا را به انجام می رساند. پس از طی فرآیند پیوسته تحقیق و توسعه محصول، محصولی مقرون به صرفه را در جهت رفع نیاز های مشتری و مزیت رقابتی بازار ارائه می دهد.
اکتیوا چیست و چه مشکلاتی را رفع می کند؟
استارتاپ اکتیوا ارائه دهنده راهکار هایی برای کاهش ۳۰ درصدی ضایعات محصولات کشاورزی، باغی و مواد غذایی هست. در حقیقت ما پوششی خوراکی را توسعه دادیم که با هزینه ای به صرفه، پس از اسپری بر روی میوه ها و سبزیجات، لایه ای نازک بر سطح آنها تشکیل می دهد و این لایه کاملا طبیعی و خوراکی، قادر است مدت زمان حفظ کیفیت میوه ها و سبزیجات را افزایش دهد.
چه شد که اکتیوا متولد شد؟
ما هم بنیان گذاران اکتیوا، در طی تحقیقات و مطالعه هایی در ارتباط با افزایش میزان ضایعات صنایع کشاورزی و غذایی در کشور، به تاثیرات مشکلات و خساراتی که این مسئله بر تمامی ابعاد کشور گذاشته است، پی بردیم. پس از آن تصمیم گرفتیم که به این موضوع رسیدگی کنیم و اکتیوا در راستای حمایت از کشاورزان، افزایش کیفیت تولیدات باغی و جلوگیری از هدر رفتن محصولات آنها راه اندازی شد. استارتاپ اکتیوا از سال ۹۷ فعالیت خود را آغاز کرده است.
اکتیوا در راستای چه اهدافی ایجاد شد؟
بر اساس تخمین هایی که از آمار رسمی بدست آوردیم در کشور ما، حجم تولید میوه و سبزیجات بالغ بر ۲۴ میلیون تن در سال هست که حداقل ۳۰ درصد از آنها تبدیل به ضایعات می شوند و این مسئله منجر به از بین رفتن حجم عظیمی از مواد غذایی، آب و انرژی می شود. همچنین ۹۰ درصد مصرف آب کشور به طور تقریبی به آبیاری زمین های کشاورزی اختصاص دارد و این مسئله منابع آب زیر زمینی را با خطرات جدی مواجه نموده است که در نتیجه آن بحران هایی نظیر، خشکسالی و کم آبی رخ می دهد. اهداف اکتیوا، جلوگیری از رخداد های این چنینی، ضایعات و هدر رفت میوه و سبزیجات است.
کسب و کار شما چه خدماتی را پیشنهاد می دهد؟
اکتیوا محصول پوشش خوراکی را عرضه می کند، در کنار آن در جهت کاهش ضایعات در کل زنجیره تولید و توزیع به مخاطبین خود خدماتی را همانند، آموزش، اطلاعات محصول، مشاوره و راهنمایی پیشنهاد می دهد. از طرفی در راستای اهداف خود، در بخش زنجیره انتقال، سردخانه ها و انبارداری های میوه، مشاوره و آموزش هایی را به افراد ارائه می دهد تا بتوانند میزان ضایعات محصولات خود را کاهش دهند.
ویژگی ها و مزایای پوشش خوراکی اکتیوا چه می باشد؟
از مزیت های پوشش خوراکی اکتیوا می توان به ۴ مورد اشاره کرد، اول آن که دارای قیمتی مقرون به صرفه است، در کنار آن مواد اولیه پوشش خوراکی اکتیوا از منابعی کاملا طبیعی تشکیل شده است، خوراکی بودن این پوشش و عملکرد قابل قبول آن از مزیت های دیگر آن است. از سوی دیگر، ما خدمات و مشاوره هایی را در کنار محصولات خود به مشتریان ارائه می دهیم.
آیا پوشش خوراکی اکتیوا برای استفاده بر حجم زیادی از میوه ها مقرون به صرفه است؟
بله، پوشش خوراکی اکتیوا در حجم های زیاد کاملا به صرفه است. در واقع می توان گفت هر چه میزان سفارشات مشتری افزایش پیدا کند، هزینه تولید و قیمت محصول برای ما و مشتری نیز کاهش می یابد. همچنین اکتیوا در آینده در نظر دارد تا بتواند بدون مشکلات فنی تولید و تامین مواد اولیه، به تولید میزان بالایی از محصولات خود بپردازد.
آیا ترکیبات موجود در محصولات اکتیوا پایه شیمیایی دارند؟
در باور عموم افراد جامعه، معمولا به مواد مضر و خطرناک مواد شیمیایی گفته می شود، در صورتی که در علم شیمی همه مواد، مواد شیمیایی هستند، به طور مثال، آب، چوب، قند و … مواد شیمیایی شامل انواع مختلفی است که از میان آنها می توان به مواد شیمیایی طبیعی، خوراکی و بی خطری همانند، آب و مواد غذایی، خطرناک همانند، سموم که اثرات جانبی را ایجاد می کنند نیز اشاره کرد. اگر بخواهم بر اساس همان دیدگاه به سوال پاسخ دهم باید بگویم، خیر، اکتیوا بر پایه مواد شیمیایی ساخته نشده است. اکتیوا بر پایه مواد خوراکی و طبیعی ساخته شده است که مصرف آن به مقدار زیاد عوارض جانبی و مشکلاتی برای مصرف کننده ایجاد نمی کند.
محصولات شما تاییدیه های لازم را از چه سازمان هایی دریافت کرده اند؟
محصولات ما در مرحله پایلوت قرار دارند و هنوز به مرحله تولید صنعتی انبوه ورود پیدا نکرده اند. اگرچه ما در حال فراهم کردن زیر ساخت ها هستیم، همچنین تاییدیه های لازم را از آزمایشگاه های مرجع، آزمایشگاه های همکار سازمان استاندارد و سازمان غذا و دارو و همچنین اصناف مشتری ها دریافت کردیم. امیدوارم بتوانیم به تولیدات صنعتی محصولات خود در مسیر هموارتری بپردازیم.
چه اقداماتی را در راستای اخذ مجوز های مربوطه از سر گذراندید؟
همان طور که پیش از این اشاره کرده ام، ما در حال تامین زیر ساخت های تولید صنعتی هستیم، به علاوه در کنار آن تست های موفقیت آمیز محصولاتمان را سپری کردیم. پس از تامین زیر ساخت ها و سرمایه مورد نیاز، تست های تکمیلی را نیز خواهیم گذراند و در پایان به دریافت مجوز های مربوطه اقدام خواهیم کرد.
استفاده از محصولات اکتیوا چه منافع اقتصادی و محیط زیستی را در پی دارد؟
استفاده از محصولات اکتیوا سبب می شود که میزان کمتری از محصولات کشاورزی به ضایعات تبدیل شوند و ضایعات تولید شده در زنجیره انتقال و توزیع کاهش یابند؛ بدین طریق مجموع سود کشاورز و توزیع کننده افزایش پیدا می کند. از سوی دیگر منجر به کاهش هزینه های مصرف کننده مواد غذایی، حفظ منابع ملی و مقابله بهتر با مشکل احتمالی سو تغذیه افراد در ایران می شود. از جهت اثرات محیط زیستی، به دلیل آن که محصولات اکتیوا از مواد طبیعی تشکیل شده اند، انباشتی در طبیعت ایجاد نمی کنند، همچنین باعث ذخیره آب و انرژی بیشتری می شوند. در حقیقت اکتیوا با افزایش زمان ماندگاری محصولات در حلقه صادراتی و رشد اقتصادی نیز کمک کننده است.
در مسیر راه اندازی کسب و کار خود با چه فراز و فرود هایی مواجه بوده اید؟
در مسیر راه اندازی کسب و کار خود با مشکلات مختلفی مواجه بودیم، از قبیل: توسعه فنی محصول، تامین سرمایه مورد نیاز، ارتباط با مشتری، تامین فضای آزمایشگاهی و تجهیزات مورد نیاز. همچنین چالش های بسیاری را تجربه کردیم که از میان آنها می توان به، ابعاد علمی و فنی، تیم، تحقیق و توسعه، آنالیز بازار و … اشاره نمود. در حال حاضر پس از ۳ سال تلاش تا حدود مناسبی در رفع این نوع چالش ها و مدیریت بحران موفق بوده ایم.
تیم شما متشکل از چه افرادی می باشد؟
افراد کلیدی تیم ما متشکل از هم بنیان گذاران است، از جمله، خود بنده به عنوان مدیر فنی تیم، خانم مهدیه فتحی پور مسئول بخش اجرایی، آقای مهدی فتحی پور در بخش توسعه کسب و کار و جذب سرمایه و همچنین خانم کیمیا دزفولی که مسئولیت بخش بازاریابی و بازار سنجی را به عهده دارند. سایر افراد مشغول در تیم اکتیوا در بخش مارکت و تحقیق و توسعه با ما همکاری می کنند، مجموع اعضای تیم اکتیوا ۷ نفر است که شامل افراد همکار با تیم و افراد تیم هم بنیان گذاران می شود.
تیم اکتیوا از چه تخصص هایی در جهت بهبود خدمات خود بهره برده است؟
افراد تیم اکتیوا، بسیار مسلط به تخصص و مهارت های منطبق بر فعالیتشان هستند و در زمینه های شیمی، مواد غذایی، بیوتکنولوژی، بازاریابی و توسعه کسب و کار مشغول به انجام کار می باشند. همراهی تیمی متخصص در اکتیوا سبب شده است تا روند پیشرفت کار ها سرعت بیشتری داشته باشد.
حضور در نمایشگاه اینوتکس چه دستاوردی را برایتان به دنبال داشته است؟
حضور در نمایشگاه اینوتکس برای ما چندین دستاورد داشت، اول ارتباط با یکسری از مشتریان در مقیاس متوسط و بزرگ بود که تعدادی از آنها در نمایشگاه اینوتکس حضور داشتند و از غرفه ما بازدید کردند، دوم ایجاد ارتباطات بهتر با همکارانی بود که در زمینه استارتاپ ما فعالیت داشتند و به عنوان نمونه، می توان به افراد فعال در حوزه توسعه کسب و کار و تامین مواد اولیه نیز اشاره کرد که برای آماده سازی لوازم آزمایشگاهی با تعدادی از آنها همکاری کردیم، سوم ما توانستیم خدمات و استارتاپ خود را به جامعه استارتاپی کشور نشان دهیم که در نتیجه آن تعدادی از سرمایه گذاران، توسعه دهندگان و شتاب دهنده ها برای همکاری با ما ابراز تمایل کردند و اکنون با تعدادی از آنها در حال مذاکره هستیم. در مجموع شرکت در رویداد اینوتکس از لحاظ، ارتباط با مشتری، تکنیکال و علمی، ارائه محصول و ارتباط با شتاب دهنده ها و سرمایه گذار ها برای اکتیوا بسیار مفید بود و منجر به خروجی قابل توجهی شد.
پس از کسب مقام دوم در اینوتکس پیچ با چه بازخورد هایی مواجه شده اید؟
کسب مقام دوم در اینوتکس بازخورد ها و مزایای خوبی را برایمان به وجود آورد، به عنوان نمونه، بهبود ارتباطات با سرمایه گذار ها و شتاب دهنده ها، افزایش اعتماد مصرف کنندگان خرد و مشتریان عمده و همان طور انسجام تیمی و انگیزه کاری ما در جهت پیمودن مسیر ارتقا پیدا کرد.
اکتیوا موفق به کسب چه جوایزی در سطح کشور و بین الملل شده است؟
اکتیوا در رویداد های مختلفی شرکت نموده است، همچون، رویداد سکوی پرتاپ ۱۰۰ استارتاپ، رویداد استانی اینوتکس پیچ، رویداد کشوری اینوتکس و همچنین در مرحله جذب ایده ها در پژوهشکده انرژی دانشگاه شریف موفق بوده است. ما به دنبال کسب موفقیت های بیشتری در سطح داخلی خواهیم بود و برنامه هایی را نیز در راستای پیشرفت در سطح بین المللی در نظر داریم که در نتیجه آن بتوانیم از سال ۲۰۲۲ به شرکت در تعدادی از رویداد های بین المللی اقدام کنیم.
در حال حاضر اکتیوا چه اقداماتی را در جهت صادرات و تجاری سازی محصولات خود به در پس ذهن دارد؟
امروزه در کشور ما، صادرات محصولات غذایی به عنوان جایگزینی برای درآمد های نفتی مورد توجه قرار گرفته است، همچنین مسئله ضایعات و کاهش کیفیت میوه های صادراتی، یکی از چالش های صادرت کنندگان هست. صادرات غیر مستقیم محصولات ما به آن صورت است که پوشش خوراکی اکتیوا روی میوه ها اسپری شده و به دنبال آن میوه ها صادر می شوند. در حال حاضر یکی بازار های هدف ما در گام اول، برقراری ارتباط با صادر کنندگان میوه از سرتا سر نقاط دنیا، انجمن ها و تشکل های صادراتی میوه است، بدین طریق خواهیم توانست صادرات غیر مستقیم محصولات خود را راه اندازی کنیم. در گام بعدی با بهره گیری از مدل فرانچایز و وایت برندینگ در جهت صادرات مستقیم محصولاتمان به کشور های همسایه اقدام خواهیم کرد.
آیا در زمینه فعالیت خود رقیب یا نمونه خارجی دارید؟
بله، محصول ما رقیب و نمونه خارجی دارد. در ترکیه کیسه هایی هستند که تنفس میوه را بهبود می بخشند، در کشور آمریکا محصول اپیل هست که باعث کاهش ضایعات و فاسد نشدن میوه آووکادو می شود. همچنین اسرائیل در حوزه کاهش ضایعات کشاورزی و میوه ها فعالیت هایی جدی انجام داده است. ما نیز نمونه های خارجی و رقبای خود را مد نظر داریم و سعی می کنیم که عملکرد بهتر و قیمت مناسب تر را نسبت به این رقبا و نمونه های خارجی داشته باشیم.
آیا این نمونه های خارجی در ایران به فروش می رسند؟
نمونه هایی از محصولات خارجی در ایران موجود است، بدین شکل که از لحاظ ماهیت محصولی با محلول اکتیوا متفاوت هستند اما اهداف یکسانی را دنبال می کنند، به طور مثال، کیسه های نگهدارنده میوه ساخت کشور ترکیه. البته این محصولات از نظر هزینه به صرفه نیستند، عملکرد متوسطی دارند و همان طور مواد اولیه آنها از مواد خوراکی ساخته نشده است.
از دیگر محصولات رقیب ما، محصول اپیل هست که در کشور آمریکا قرار دارد. این محصول هنوز به مرحله تولید صنعتی ورود پیدا نکرده است، همچنین در کشور ما و کشور های اطراف یافت نمی شود، به علاوه آن که محصول اپیل تا مرحله عرضه نهایی فاصله دارد.
تاکنون از جانب چه مجموعه هایی مورد حمایت واقع شده اید؟
تا به امروز حمایت هایی مستقیمی را از جانب، پارک علم و فناوری پردیس، پژوهشکده انرژی دانشگاه شریف، شتاب دهنده آما و مجموعه ۱۰۰ استارتاپ دریافت کردیم، همچنین از طرف مجموعه های خصوصی و دولتی متفاوتی مورد حمایت های غیر مستقیم قرار گرفتیم. در حقیقت مجموع تمام این حمایت ها باعث پیشبرد اهدافمان و ارائه خدماتی مناسب شده است.
چه برنامه هایی به قصد پیشرفت و ارتقا کسب و کار خود مد نظر دارید؟
ما معتقدیم، تسلط هر چه بیشتر بر موضوع ضایعات محصولات کشاورزی، باغی و مواد غذایی کمک خواهد کرد که بتوانیم خدمات و محصولات بهتری ارائه بدهیم، بدین منظور شاهد رشد و پیشرفت کسب و کارمان خواهیم بود. از دیگر برنامه های ما آن است که تمام محصولات در حال توسعه را لانچ کنیم، تست بازارشان را انجام دهیم و آنها را منطبق با نیاز مشتری ارائه دهیم. در ادامه می توانیم، ارتباطات تجاری خود را با مشتریان و تامین کننده های مواد اولیه وسعت ببخشیم، تیممان را گسترش دهیم و از حمایت های سرمایه گذاران خطر پذیر و گروه های توسعه کسب و کار های مختلف در این حوزه بهره مند شویم.
