مایکل پورتر استاد استراتژی آمریکایی یک مدل الماس اقتصادی برای کسب و کارهای کوچک به منظور کمک به آنها در درک موقعیت رقابتی خود در بازارهای جهانی توسعه داده است. این الماس به عنوان نظریه الماس پورتر مزیت ملی یا الگوی الماس جفت پورتر نیز شناخته می شود زیرا همه عوامل که در رقابت جهانی کسب و کار مهم هستند، شباهت به نقاط الماس دارند. مایکل پورتر فرض می کند که رقابت پذیری کسب و کار مربوط به عملکرد سایر شرکت ها است. علاوه بر این، عوامل دیگر با هم در زنجیره ارزش افزوده در یک رابطه طولانی و یا محلی و یا منطقه ای مرتبط می شوند.
خوشه های مدل الماس پورتر
مایکل پورتر از مفهوم خوشه‌های گروه‌های محصول یکسان استفاده می‌کند که در آن فشار قابل توجه رقابتی وجود دارد. بنگاه‌های درون خوشه‌ها معمولا باعث افزایش بهره وری، نوآوری و بهبود نتایج کسب و کار می‌شوند. شرکت‌های فعال در این خوشه‌ها بر اساس مدل الماس پورتر کار می‌کنند.
علاوه بر این، خوشه‌ها مزیتی دارند که می‌توانند به خوبی در بازار بین المللی حرکت کنند و بتوانند حضور خود را حفظ کنند و در رقابت بین المللی شرکت کنند. نمونه هایی از این خوشه‌های بزرگ، صنعت ساعت سازی سوئیس و صنعت فیلم هالیوود است.
سازمان‌ها می‌توانند از مدل الماس پورتر برای ایجاد چگونگی ترجمه مزایای ملی به مزایای بین المللی استفاده کنند. مدل الماس پورتر نشان می‌دهد که پایگاه اصلی کشور یک سازمان نقش مهمی در ایجاد مزایا در مقیاس جهانی ایفا می‌کند. این پایگاه عوامل اساسی را که از یک سازمان پشتیبانی می‌کند، شامل حمایت دولت، فراهم می‌کند، اما آنها همچنین می‌توانند از مزایای ساختن رقابت جهانی جلوگیری کنند. تعیین کننده هایی که مایکل پورتر متمایز می‌کند عبارتند از:
۱. ضریب شرایط
این وضعیت در یک کشور مربوط به عوامل تولید مانند دانش و زیرساخت است. این‌ها عوامل مرتبط با رقابت در صنایع خاص هستند. این عوامل را می‌توان به منابع مادی – منابع انسانی (هزینه‌های کار، اعتبار و تعهد)، منابع دانش و زیرساخت‌ها تقسیم کرد. اما آنها عواملی مانند کیفیت تحقیق یا نقدینگی در بازارهای سهام و منابع طبیعی مانند آب و هوا، مواد معدنی و نفت را شامل می‌شوند و این می‌تواند دلایل ایجاد یک موقعیت رقابتی بین المللی باشد.
۲. صنایع وابسته و پشتیبان
موفقیت بازار نیز به حضور تامین کنندگان و صنایع وابسته در یک منطقه بستگی دارد. تامین کنندگان رقابتی نوآوری و بین المللی شدن را تقویت می‌کنند. علاوه بر تامین کنندگان، سازمان‌های مرتبط نیز اهمیت دارند. اگر یک سازمان موفق باشد، می‌تواند برای سازمان‌های وابسته یا پشتیبانی کننده سودمند باشد. آنها می‌توانند از دانش یکدیگر بهره مند شوند و یکدیگر را با تولید محصولات تکمیلی تشویق کنند.
۳. شرایط تقاضای داخلی
در این تعیین کننده، سوال اصلی این است که برای داشتن بازار موفق چه عواملی وجود دارد؟ ماهیت بازار چیست و اندازه بازار چقدر است؟ همواره بین صرفه مقیاس، هزینه‌های حمل و نقل و اندازه بازار داخلی رابطه متقابل وجود دارد. اگر تولید کننده بتواند مقادیر کافی در صرفه مقیاس را تحقق بخشد، این مزیت را برای دیگر شرکت‌ها برای ارائه خدمات از یک مکان واحد فراهم خواهد کرد. علاوه بر این می‌توان پرسید که آیا این تاثیرات بر سرعت و جهت نوآوری و توسعه محصول تاثیر می‌گذارد؟
۴. استراتژی، ساختار و رقابت
این عامل مربوط به شیوه سازمان دهی و مدیریت سازمان، اهداف شرکتی و اندازه گیری رقابت درون فرهنگ سازمانی است. علاوه بر این، آن را در شرایطی در یک کشور قرار می‌دهد که تعیین کننده محل تاسیس یک شرکت است. جنبه‌های فرهنگی در این عامل نقش مهمی دارند. مناطق، استان‌ها و کشورها ممکن است به شدت از یکدیگر متفاوت باشند و عواملی مانند مدیریت، روحیه کار و تعامل بین شرکت‌ها در فرهنگ‌های مختلف متفاوت شکل می‌گیرند. این امر می‌تواند هم مزایا و هم معایب را برای شرکت‌ها در یک وضعیت خاص هنگام ایجاد یک شرکت در یک کشور دیگر ارائه دهد. طبق نظر مایکل پورتر، رقابت داخلی و جستجوی مداوم برای مزیت رقابتی در یک کشور می‌تواند به سازمان‌ها کمک کند تا مزایا را در مقیاس بین المللی به دست آورند. مایکل پورتر علاوه بر مؤلفه‌های ذکر شده، به عواملی مانند دولت و حوادث احتمالی که بر رقابت بین شرکت‌ها تاثیر می‌گذارد اشاره می‌کند.
۵. دولت
دولت‌ها می‌توانند نقش مهمی در تشویق توسعه صنایع و شرکت‌ها در خانه و خارج از کشور بازی کنند. دولت‌ها در تامین مالی و ساخت زیرساخت‌ها (جاده‌ها، فرودگاه‌ها) و سرمایه گذاری در آموزش و پرورش و مراقبت‌های بهداشتی نقش دارند. علاوه بر این، آنها می‌توانند شرکت‌ها را به استفاده از انرژی جایگزین یا سیستم‌های زیست محیطی جایگزین که بر تولید تاثیر می‌گذارد تشویق کنند. این کار را می‌توان با دادن یارانه یا سایر مشوق‌های مالی انجام داد.
۶. رویدادهای تصادفی
مایکل پورتر همچنین نشان می‌دهد که در اکثر بازارها شانس و اقبال نقش مهمی ایفا می‌کند. این عامل فرصت را برای شرکت‌های نوآورانه فراهم می‌کند که نگران راه اندازی عملیات جدید نیستند. کارآفرینان معمولا شرکت‌های خود را در وطن خود تاسیس می‌کنند، بدون این که هیچ مزیت اقتصادی داشته باشند، در حالی که شروع مشابه در خارج از کشور فرصت‌های بیشتری را برای آنها فراهم می‌کند.
کاربرگ مربوط به این ابزار از طریق این لینک قابل دریافت می‌باشد.
