تجزیه و تحلیل ماتریس SWOT یک روش مفید برای درک نقاط قوت و ضعف کسب و کار می باشد، همچنین برای شناسایی فرصت هایی که پیش رویتان موجود است و تهدیداتی که با آن روبرو هستید مورد استفاده قرار می گیرد، این ماتریس به شما کمک می کند که یک نفوذ پایدار در بازار خود داشته باشید. همچنین در مسائل شخصی نیز از این ماتریس استفاده می شود و به شما کمک می کند تا شغل خود را به گونه ای توسعه دهید که بهترین استعداد ها، توانایی ها و فرصت ها را به بهترین وجه به دست بیاورید.
ماتریس SWOT در کسب و کار
چیزی که ماتریس SWOT را به طور خاص به ابزاری قدرتمند تبدیل کرده این است که میتواند به شما کمک کند تا فرصت‌هایی که برای بهره برداری مناسب هستند را پیدا کنید و با درک ضعف‌های کسب و کار خود، بتوانید تهدیدات را کنترل کرده و از بین ببرید.
علاوه بر این، این ابزار با بررسی رقبایتان، به شما کمک می‌کند تا با ساختن استراتژی بتوانید خود را از رقبا تشخیص دهید و در بازار با آن‌ها رقابت کنید.
چارچوب ماتریس SWOT
برای استفاده از ابزار ماتریس SWOT به سوالات زیر پاسخ دهید:
نقاط قوت
- سازمان شما چه مزیت‌هایی دارد؟
- شما چه کاری را بهتر از هر کس دیگری انجام می‌دهید؟
- چه منابع منحصر به فرد یا کم هزینه شما میتواند بر روی دیگران تأثیر بگذارد؟
- مردم در بازار چه چیزی را به عنوان نقاط قوت شما می‌بینند؟
- چه عواملی باعث می‌شود که شما فروش داشته باشید؟
- پیشنهاد فروش منحصر به فرد سازمان شما (USP) چیست؟
نقاط قوت خود را از منظر داخلی و از نقطه نظر مشتریان و افراد موجود در بازار مورد نظر قرار دهید.
هنگام بررسی نقاط قوت، آن‌ها را با توجه به رقبای خود بررسی کنید. به عنوان مثال، اگر تمام رقبای شما محصولات خود را با کیفیت بالا عرضه می‌کنند، فرایند تولید با کیفیت بالا در بازار شما نقطه قوت نیست، بلکه ضروری است.
نقاط ضعف
- چه چیزی را می توانید بهبود دهید؟
- شما از چه چیزی باید اجتناب کنید؟
- مردم در بازار چه چیزی را به عنوان نقاط ضعف شما حساب می‌کنند؟
- چه عواملی باعث افت فروش شما می‌شود؟
نقاط ضعف را نیز از منظر داخلی و خارجی در نظر بگیرید:
- آیا افراد دیگر نقاط ضعفی را می‌ببینند که به نظر شما نمی‌رسد؟
- آیا رقبای شما بهتر از شما هستند؟
فرصتها
- چه فرصت‌های خوبی را می‌توانید در نظر بگیرید؟
- شما از چه روند جالبی آگاه هستید؟
فرصت‌های مفید می تواند شامل موارد زیر باشد:
- تغییرات در تکنولوژی و بازار در هر دو مقیاس وسیع و محدود.
- تغییرات در سیاست دولتی مربوط به زمینه شما.
- تغییرات در الگوهای اجتماعی، پروفایل‌های جمعیتی، تغییر سبک زندگی و غیره.
- رخدادهای محلی.
تهدیدها
- چه موانعی دارید؟
- رقبای شما چه کاری انجام می‌دهند؟
- استانداردهای کیفیت یا مشخصات شغلی، محصولات یا خدمات شما چه چیزایی هستند؟
- آیا تغییر فناوری موقعیت شما را تهدید می‌کند؟
- آیا شما بدهی یا مشکل نقدینگی دارید؟
- آیا نقاط ضعف شما کسب و کار شما را به طور جدی تهدید می‌کنند؟
ماتریس SWOT در مدیریت پروژه و بازاریابی
اگر از ماتریس SWOT به عنوان یک ابزار جدی استفاده می‌کنید، اطمینان حاصل کنید که شما در استفاده از آن دقت کافی دارید:
- فقط اظهارات دقیق و قابل تایید را وارد کنید.
- لیستی طولانی از عوامل را وارد کنید و آن‌ها را اولویت بندی کنید تا وقت خود را در مهم‌ترین عوامل صرف کنید.
- اطمینان حاصل کنید که گزینه‌های تولید شده به مرحله بعدی در فرآیند تشکیل استراتژی منتقل می‌شوند.
- استرانژی را در سطح مناسب به کار ببرید.
- از ابزارهای استراتژی دیگر استفاده کنید تا با تصویری جامع از موقعیتی که با آن روبرو هستید برخورد کنید.
بهتر است که علاوه بر رئیس شرکت و مدیران بازاریابی، دیگر کارمندان شرکت نیز درگیر فرآیند تحلیل ماتریس SWOT باشند و آن ها نیز در شناسایی فرصت ها، تهدید ها و نقاط قوت و ضعف شرکت، سهمی داشته باشند. به نوعی تحلیل ماتریس SWOT کسب و کارتان را به صورت تیمی انجام بدهید.
اگر چه مجموعه متغیرهای موجود در ماتریس SWOT (قوت، ضعف، فرصت و تهدید) متغیرهای جدیدی نیستند؛ اما نکته بدیع این تکنیک را باید در توانایی آن در هماهنگ نمـودن و یـافتن ارتبـاط نظام مند میـان متغیرهای مزبور دانست.
هرچند بسیاری از مؤلفین حوزه برنامه ریزی راهبردی به لزوم بهره گیری شرکت‌‌ها از قوت خود برای استفاده از فرصتها اعتقاد دارند امـا نباید معادلات مهـم دیگـری همچـون کاستن از ضعف‌‌ها به‌منظور بهره جستن از فرصتها مورد غفلت قرار گیرد. به‌هرحال یک ضعف در حقیقـت بـه مفهوم نبود قوت است و تلاش در جهت کاستن از ضعف میتواند به نوبه خود بـه تدوین یک راهبرد متمایز برای موسسه منجر شود. تکنیـک تحلیل ماتریس SWOT همچنـین ابزاری برای ترغیب تصمیم گیران جهت یافتن تاکتیک‌‌ها و اقدامات مؤثرتر می‌باشد.
کاربرگ مربوط به این ابزار از طریق این لینک قابل دریافت می‌باشد.
