تکنولوژی بلاک‌چین هنوز نسبتاً جدید است؛ اما محبوبیت آن روز به روز در حال افزایش است و شرکت‌های بزرگ دنیا به دنبال استفاده از ویژگی‌های این فناوری هستند. در ابتدا بلاک‌چین به‌عنوان یک لجر کل توزیع شده برای ارزهایی مانند بیت‌کوین استفاده شد، از آن زمان به بعد در بسیاری از زمینه‌ها کاربرد گسترده‌ای پیدا کرده است. این فناوری به‌عنوان یک سیستم غیرمتمرکز برای کسب‌وکارها و ایده‌ها عمل می‌کند. زنجیره تأمین، سودمند بودن، مراقبت‌های بهداشتی، دولتی و تجاری همه با برنامه‌های مبتنی بر بلاک‌چین ترکیب شده‌اند. به این ترتیب، فرصت‌های شغلی و ایده‌های کسب درآمد زیادی برای کسانی که مایل به یادگیری فناوری بلاک‌چین هستند وجود دارد. همین موارد باعث شده تا بسیاری به دنبال آموزش‌ها و منابع برنامه‌نویسی بلاک‌چین باشند.
از آنجایی که تکنولوژی بلاک‌چین یک تکنولوژی پیچیده است، شروع یادگیری آن برای بسیاری مشکل است. با این حال، با صرف زمان و کسب اطلاعات و مهارت‌های پیش‌نیاز مناسب می‌توان به بلاک‌چین مسلط شد. دریافت آموزش‌های لازم در این زمینه را می‌توان از طریق گزینه‌های آموزشی مختلف، مقالات، کتاب‌های آموزشی، دوره‌های ویدئویی و انواع دیگر منابع برنامه‌نویسی بلاک‌چین کسب کرد. در این مقاله بعد از بررسی مهارت‌های موردنیاز برای توسعه بلاک‌چین، چند مورد از بهترین منابع برنامه‌نویسی بلاک‌چین را معرفی می‌کنیم که علاوه بر کسب اطلاعات در زمینه برنامه‌نویسی، به صورت کلی شما را با ماهیت بلاک‌چین و ارزهای دیجیتال آشنا می‌کنند.
مهارت‌های اصلی بلاک‌چین
به صورت کلی، علاقه‌مندان به یادگیری بلاک‌چین می‌توانند با یادگیری مهارت‌های اولیه مورد نیاز بلاک‌چین، در این زمینه به موفقیت خوبی دست پیدا کنند.
۱. امنیت سایبری و علم رمزنگاری
بلاک‌چین مبتنی بر امنیت سایبری است؛ این تکنولوژی از نظارت جمعی و رمزنگاری دیجیتال لایه‌ای برای محافظت از داده‌ها استفاده می‌کند تا به این وسیله، هک یا دست‌کاری آن دشوار باشد. با این حال، وجود نقص در امنیت بلاک‌چین موضوع نادری است؛ اما در صورتی که مشکل امنیتی برای یک بلاک‌چین رخ بدهد با عواقب زیادی همراه خواهد بود. به همین دلیل دانش امنیت سایبری یک مهارت ارزشمند در زمینه توسعه بلاک‌چین است.
بلاک‌چین یک فناوری دفتر کل توزیع‌شده (DLT) است، این سیستم فناوری است که امکان دسترسی باز هم‌زمان و ذخیره‌سازی تغییرناپذیر داده‌های توزیع شده در چندین نهاد را فراهم می‌کند. درک این موضوع از اهمیت بالایی برخوردار است. از دیدگاه امنیت سایبری، این طرح به خودی خود در کاهش تهدیدات مؤثر است؛ اما با افزایش حملات سایبری، متخصصان بلاک‌چین باید در همه زمینه‌ها به طور مداوم بر حفظ یکپارچگی امنیتی یک زنجیره متمرکز باشند.
بخش مهم دیگر از توسعه امنیت بلاک‌چین، علم رمزنگاری (Cryptography) یا فرایند مبتنی بر کد است که برای جلوگیری از دسترسی اشخاص ناخواسته به داده‌های حیاتی است. توسعه‌دهندگان معمولاً از علم رمزنگاری برای محافظت و نگهداری از داده‌های بلاک‌چین استفاده می‌کنند. از آنجایی که رمزنگاری بخش مهمی از امنیت بلاک‌چین است، افراد قبل از توسعه بلاک‌چین باید دانش خوبی در این زمینه داشته باشند.
۲. برنامه نویسی کامپیوتری
مانند امنیت سایبری، برنامه‌نویسی کامپیوتری بخش گسترده اما مهمی در توسعه بلاک‌چین است. تمامی توسعه‌دهندگان وب باید حداقل درک درستی از کدنویسی به زبان‌های مختلف و توسعه بلاک‌چین داشته باشند. برنامه‌نویسی تقریباً تمامی جنبه‌های ارتباطات و عملکرد شبکه را هدایت می‌کند. توسعه‌دهندگان بلاک‌چین از مهارت‌های کدنویسی خود برای همگام شدن با خواسته‌های شبکه، مدیریت صحیح امنیت، یکپارچگی داده‌ها و حفظ سطح بالایی از عملکرد برای اطمینان از روان بودن تراکنش‌ها استفاده می‌کنند.
دلایل ذکر شده به خوبی اهمیت دانش برنامه‌نویسی را نشان می‌دهد. توسعه‌دهندگان نیز باید با استفاده از منابع برنامه‌نویسی بلاک‌چین دانش خود را در این زمینه افزایش دهند و با زبان‌های برنامه‌نویسی مورد نیاز در بلاک‌چین آشنا شوند.
۳. ساختارهای داده
ساختارهای داده، بخشی جدایی‌ناپذیر از توسعه بلاک‌چین هستند؛ زیرا توسعه‌دهندگان اغلب با ساختارهای متعدد و متمایز کار می‌کنند و آنها را در شبکه‌های بلاک‌چین پیاده‌سازی می‌کنند. ساختار داده شامل هر روشی برای ذخیره و سازماندهی داده‌ها است. این مفهوم در بلاک‌چین از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است؛ زیرا می‌تواند به ساختار یک بلاک منفرد، ارتباط بین دو بلاک یا به ارتباط موجود در کل زنجیره اشاره کند.
۴. قرارداد هوشمند
قراردادهای هوشمند قراردادهایی هستند که به صورت خودکار اجرا می‌شوند. به صورت خلاصه، این قراردادها به دو عضو یک شبکه بلاک‌چین اجازه می‌دهد تا بدون استفاده از یک واسطه شخص ثالث، داده‌ها را مبادله کنند. این قراردادها به گونه‌ای ساخته شده‌اند که تنها زمانی با موفقیت اجرا شوند که شرایط اساسی آنها توسط هر دو طرف فراهم شود. از آنجایی که بخش بزرگی از فعالیت داده‌های بلاک‌چین مبتنی بر تراکنش و توزیع است، قراردادهای هوشمند به طور مداوم نقش مهمی در شفافیت شبکه دارند. به همین دلیل، توسعه‌دهندگان بلاک‌چین باید با این قراردادها آشنا شوند تا محیط کاری موردنظر خود را به طور کامل درک کنند.
۵. ساختار
علاوه بر رمزنگاری و تغییرناپذیری، متخصصان مشتاق بلاک‌چین باید ساختار پایه زیربنایی کامل یک بلاک‌چین را درک کنند. در بسیاری از موارد، این ساختار شامل کاراکترهای زیر است:
- منشأ: امکان ردیابی هر تراکنشی که در یک دفتر کل بلاک‌چین انجام می‌شود.
- غیرمتمرکز بودن: چارچوب الگوریتمی که به هر یک از اعضای یک شبکه بلاک‌چین امکان دسترسی به کل پایگاه داده‌های توزیع شده را می‌دهد.
- ناشناس بودن: کاربران بلاک‌چین می‌توانند از طریق یک آدرس تولید شده، به جای هویت اصلی خود، شناسایی شده و به امنیت کلی شبکه کمک کنند.
توسعه‌دهندگان جدید بلاک‌چین باید برای تقویت مهارت‌های خود در ساخت، پیاده‌سازی و حفظ این موارد تلاش کنند؛ زیرا موارد ذکر شده پایه و اساس اکثر شبکه‌های بلاک‌چین کاربردی و ایمن را تشکیل می‌دهند.
برنامه نویسی بلاک‌چین
همانطور که پیش از این اشاره شد، یکی از مهم‌ترین مهارت‌ها در توسعه بلاک‌چین برنامه نویسی است. برنامه‌نویسی بلاک‌چین توسط یک گروه یا شخص ناشناس با نام مستعار ساتوشی ناکاموتو در سال ۲۰۰۸ راه‌اندازی شد. بلاک‌چین توسط شبکه‌های شخص به فرد به‌عنوان یک دفتر کل توزیع شده عمومی مدیریت می‌شود، جایی که نودها از مجموعه خاصی از پروتکل‌ها پیروی می‌کنند.
بهترین منابع برنامه‌نویسی بلاک‌چین سال ۲۰۲۲
در ادامه به بررسی برخی از بهترین منابع برنامه‌نویسی بلاک‌چین آنلاین می‌پردازیم. این دوره‌ها نه‌تنها بخش تئوری را پوشش می‌دهد، بلکه به شما نشان می‌دهد که چگونه یک پروژه بلاک‌چین را به صورت مرحله به مرحله کدنویسی راه‌اندازی کنید. برخی از این دوره‌ها با گواهی‌های معتبر همراه هستند که می‌توان از آنها در رزومه یا پروفایل لینکدین استفاده کرد.
۱. گواهی حرفه‌ای بلاک‌چین سازمانی ۱۰۱ بلاک‌چین
این دوره جامع آنلاین، یک برنامه آموزش بلاک‌چین حرفه‌ای است که دانش کامل را به شما ارائه می‌دهد. این برنامه ۴ هفته‌ای، به صورت ۳ تا ۴ جلسه در هفته برگزار می‌شود. با شرکت در این دوره شما بلاک‌چین را کامل و جامع خواهید آموخت و به یک توسعه‌دهنده معتبر بلاک‌چین تبدیل می‌شوید. این دوره گواهی‌نامه معتبری تحت عنوان CEBP یا کارشناس حرفه‌ای بلاک‌چین سازمانی (Certified Enterprise Blockchain Professional) ارائه می‌کند.
البته لازم به ذکر است که این دوره جهانی رایگان نیست و باید هزینه نسبتاً بالایی بپردازید. این دوره را می‌توانید با نام انگلیسی Certified Enterprise Blockchain Professional by 101 Blockchains پیدا کنید و ثبت‌نام کنید.
۲. تخصص بلاک‌چین – Coursera
این دوره یکی دیگر از گواهینامه‌های محبوب بلاک‌چین است. این دوره از سطح مبتدی تا پیشرفته بلاک‌چین و نحوه ایجاد قراردادهای هوشمند و کانال‌های امن برای توسعه برنامه‌های کاربردی غیرمتمرکز را آموزش می‌دهد.
پس از تکمیل دوره Blockchain Specialization — Coursera ، گواهینامه‌ای دریافت می‌کنید که می‌توان آن را به رزومه یا پروفایل لینکدین اضافه کرد.
۳. بلاک‌چین – اصول و روش‌ها (دوره Pluralsight)
این دوره یکی از بهترین دوره‌های Pluralsight برای یادگیری بلاک‌چین است. توسعه‌دهندگانی که درک کاملی از زبان برنامه‌نویسی C# دارند و می‌خواهند یک بلاک‌چین را ساخته و توسعه دهند، این دوره یکی از بهترین گزینه‌هاست. بهتر است با سطح مبتدی دوره Pluralsight شروع کرده و سپس به دوره‌های پیشرفته‌تر بروید.
نام اصلی این دوره Blockchain — Principles and Practices [Pluralsight Course] است.
۴. آموزش توسعه بلاک‌چین با EOS و C++ (Udemy)
دوره آموزش توسعه بلاک‌چین با EOS و C++ برای توسعه‌دهندگان ++C مناسب است. توسعه‌دهندگان به کمک این دوره یک فناوری بلاک‌چین مستقر و یک‌پارچه ایجاد می‌کنند که بر اساس قراردادهای هوشمند و همچنین اکوسیستم dApp کار کند. در این دوره با مرور مجدد اصول زبان برنامه‌نویسی C++ شروع کرده و سپس فناوری بلاک‌چین اتریوم و برنامه غیرمتمرکز و موارد دیگر را می‌سازید.
نام کامل این دوره به زبان انگلیسی Learning Blockchain Development with EOS and C++ (Udemy) است.
۵. اتریوم و یکپارچگی: راهنمای کامل توسعه‌دهنده (Udemy)
این دوره برای برنامه‌نویسانی طراحی شده است که درک کاملی از جاوا اسکریپت و npm دارند؛ زیرا شما گام به گام نحوه ایجاد کدها را بررسی خواهید کرد تا به خوبی از شیوه کار مطمئن شوید. در این دوره مفاهیم مربوط به بلاک‌چین و اتریوم را خواهید آموخت، طراحی و به‌کارگیری اپلیکیشن را می‌آموزید و قادر به ساخت قرارداد هوشمند ایمن خواهید بود.
در دوره Ethereum and Solidity با یادگیری درباره اتریوم و بلاک‌چین شروع می‌کنید و سپس مرحله کدنویسی و پیاده‌سازی جاوا اسکریپت را برای ایجاد قرارداد هوشمند و موارد دیگر آغاز می‌کنید. این دوره را می‌توان با نام Ethereum and Solidity: The Complete Developer’s Guide (Udemy) پیدا کرد.
۶. Blockchain A-Z : یاد بگیرید چگونه اولین بلاک‌چین خود را بسازید
دوره یاد بگیرید چگونه اولین بلاک‌چین خود را بسازید، یک دوره جامع و عملی دیگر برای یادگیری بلاک‌چین است. این دوره ابتدا با برخی از درس‌های نظری درباره نحوه عملکرد بلاک‌چین آغاز می‌شود. سپس به مرور پیشرفته شده و طراحی قراردادهای هوشمند و توسعه یک برنامه غیرمتمرکز و در نهایت استقرار برنامه خود را می‌آموزید.
به طور خلاصه، این دوره یکی از بهترین منابع برای درک ماهیت بلاک‌چین و نحوه عملکرد کل ارزهای دیجیتال است. این دوره را می‌توانید با نام Blockchain A-Z™: Learn How To Build Your First Blockchain از کریل ارمنکو (Kirill Eremenko) پیدا کنید.
جمع بندی
به یاد داشته باشید که بلاک‌چین تنها ابزاری برای ارسال ایمن پول نیست؛ بلکه در موارد بسیار دیگری مانند نظارت بر زنجیره تأمین یا کنترل هویت دیجیتالی استفاده می‌شود. با استفاده از این تکنولوژی می‌توان به مناطق دورافتاده یا فقیر نیز خدمات مالی ارائه کرد. ما در حال حاضر در ابتدای راه این صنعت رو به رشد هستیم. همین موضوع دسترسی به منابع آموزشی مناسب و منابع برنامه‌نویسی بلاک‌چین را به امری جذاب تبدیل کرده است.
دوره‌های بسیاری در زمینه آموزش برنامه‌نویسی بلاک‌چین وجود دارد که در این مقاله برخی از بهترین آنها را بررسی کردیم. به غیر از برنامه‌نویسان و توسعه‌دهندگان، این دوره‌ها برای هرکسی که می‌خواهد درباره ماهیت بلاک‌چین و ارزهای دیجیتال اطلاعات کسب کند مفید است.
